Nederlands Dagblad, 23 januari 2002

Debat over invloed van gebed op Gods plan


HEVERLEE - God kan zijn plannen wijzigen op het gebed van mensen. In de Bijbel zijn verschillende voorbeelden te vinden, meent prof. dr. W. J. Ouweneel. Prof. dr. P. Nullens is het niet met hem eens. ,,God verandert voor ons idee misschien van mening. Maar hij weet al wat wij gaan bidden. Ons gebed past binnen Gods plan.''

Nullens en Ouweneel, beiden hoogleraar aan het Bijbelinstituut België (BIB), kruisen vandaag de degens. Het BIB in Heverlee heeft een conferentie georganiseerd over de vraag of God van mening kan veranderen. Voor Nullens is het een geruststellende gedachte dat God al precies weet hoe alles zal gaan. ,,God verandert in de Bijbel niet echt van mening. Dat lijkt maar zo. Er gaat niets buiten zijn plan om.''

Ook Ouweneel erkent dat God volmaakte kennis heeft van de toekomst. ,,Maar het is tegelijk bijbels dat de mens Gods plannen kan veranderen door gebed.'' Als God niet van mening verandert, ,,zou Hij dus maar doen alsof''. De spanning tussen 'weten hoe de toekomst is' en 'van mening veranderen' moet blijven bestaan, vindt Ouweneel. ,,Het is een mysterie. Als we precies wisten hoe het zat, konden we God doorgronden.'' Onder invloed van theologische ontwikkelingen in de Verenigde Staten is de theologie van het zogenaamde 'open theïsme' in Europa in opkomst. Onder andere het boek Ontluikende liefde van Clark Pinnock en Robert Brow is daarvan een uiting. Kenmerkend is de gedachte dat God zijn plannen nog kan veranderen. Dit idee kan zo worden doorgevoerd, dat anderen die ervan uitgaan dat God wel eens van mening verandert, zich er niet meer in zullen herkennen.

Nullens: ,,Het is heel menselijk om te denken dat God zijn plannen op het gebed verandert. Het lijkt dus troostvol en pastoraal. Maar het benadrukt juist onze verantwoordelijkheid. Wij moeten bidden om te zorgen dat het goed komt. En als er toch iets mis gaat, gebeurt dat omdat wij daar te weinig voor hebben gebeden. Dan kan het ook nog jouw schuld worden dat iets is gebeurd, omdat je er niet voor hebt gebeden.''De rector van het BIB signaleert ook bij evangelische groepen die erg bezig zijn met 'geestelijke oorlogsvoering', deze manier van omgaan met bidden. ,,Als wij maar voldoende bidden dan winnen we de strijd. Net alsof wij God op de hoogte moeten stellen en moeten overtuigen van het belang van de strijd.'' Consequent door redeneren in deze lijn kan tot gevolg hebben dat de voorzienigheid wordt losgelaten, denkt Nullens. Op dat punt ,,beangstigt de nieuwe theologie'' hem.

Liefhebben

Als het wel zo is dat God zich laat verbidden, waarom zou Hij dat doen? Omdat Hij de mens liefheeft, denkt Ouweneel. ,,De mens bidt vanuit zijn ellende en God kan dat niet langer aanzien. Een voorbeeld uit de Bijbel is de gebeurtenis na de zonde met het gouden kalf. God wil het volk vernietigen, maar Mozes komt met argumenten waarom het goed is dat niet te doen. Dan zegt God: 'Oké, omdat jij het zegt blijft het volk leven'.''

Dat de Here zijn plannen wijzigt op het gebed, verhoogt ook de grootheid van God, vindt Ouweneel. ,,Als we dachten dat Gods plannen onveranderbaar waren, had het niet veel zin om te bidden.''God verhoort gebeden. Is dat van plan veranderen? Nee, vindt Ouweneel. ,,Vaak bidden we wat Hij ook wilde doen. God wil ons goede dingen geven en dat wij daarom bidden. Dat toont onze afhankelijkheid.''

Niet gemakkelijk

In de huidige tijd is het niet makkelijk aan te tonen dat God van mening is veranderd, erkent Ouweneel. ,,In de bijbelse tijd was dat duidelijker. God had bijvoorbeeld van tevoren gezegd wat zijn plan was.''

Voor de lezers van de Bijbel is het duidelijk dat God zich liet verbidden en van mening veranderde, merkt hij op. ,,Bij koning Hizkia kwam Jesaja in naam van de Here vertellen dat hij zou sterven. Dan gaat Hizkia bidden en God geeft hem nog vijftien jaar.'' Bij de genezing van mensen die menselijkerwijs op sterven lagen, ziet Ouweneel in deze tijd dat God zich heeft laten verbidden. ,,Na vurig gebed geneest Hij hen wonderbaarlijk. Ik heb dan sterk de indruk dat God op zo'n moment van mening is veranderd.''

Bron: Nederlands Dagblad
Op 18-03-2002