www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

2 RECENSIES

Waar was je?
Geloven na Darwin en Hubble
Jan H. van Bemmel
ISBN: 9789058819635
Uitgever: Buijten & Schipperheijn
Pagina's: 192, Paperback
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Wij leven ruim honderdvijftig jaar na Charles Darwin en bijna honderd jaar na Edwin Hubble. Zij veranderden onze visie op levende organismen en de wording van het universum. De wetenschap heeft, naar het lijkt, onbegrensde mogelijkheden, maar gaat zij alle vragen beantwoorden, of zijn er grenzen aan haar wijsheid?
In het boek Waar was je? zoekt natuurkundige dr. Jan van Bemmel een weg te vinden te midden van de vele mogelijkheden en gegeven grenzen. Hij maakt daarbij gebruik enerzijds van wat wetenschappelijk bekend is en anderzijds van wat is bedacht door vele denkers voor ons en wat is doorgegeven door de Bijbelschrijvers. 
Gegeven wat wij tot op heden weten over het oerbegin en de wording van het leven, is een van de conclusies van dit boek dat de grootste wetenschappers steeds bescheidener zijn geworden en zich ervan bewust zijn dat er principiële grenzen zijn aan ons kennen. Dat geldt zowel de natuurwetenschappen als de mens- en godsdienstwetenschappen; vandaar de titel van dit boek. Voor Jan van Bemmel geldt dat hij dankbaar is dat er vanuit de Bijbel, complementair aan de wonderlijke natuur die wij mogen bestuderen, antwoorden worden aangereikt die het leven zin en richting geven.
Over de auteur
Jan van Bemmel studeerde natuurkunde aan de TU Delft en deed daarna een kleine tien jaar onderzoek gedaan bij de Gezondheidsorganisatie TNO in Utrecht. Vanaf 1973 was hij hoogleraar aan de Medische Faculteit van de Vrije Universiteit Amsterdam en vanaf 1987 aan de Medische Faculteit van de Erasmus Universiteit, waar hij tot eind 2003 rector magnificus was. Hij was lid van de Koninklijke Academie van Wetenschappen en van de Amerikaanse National Academy of Medicine.

..

2. - 7 februari 2018 - waaromschepping.wordpress.com...

Waar was je?

Boekrecensie door Gert-Jan van Heugten

Kun je nog wel in de Bijbel geloven? Wetenschappelijke theorieën als de oerknal en de evolutietheorie spreken de Bijbel immers tegen. Maar natuurkundige Jan van Bemmel wurmt zich tussen ‘de wetenschap’ en de Bijbel door in zijn nieuwe boek Waar was je? 

De titel Waar was je? is ontleend aan het Bijbelboek Job. Wanneer aan het eind van Job God aan het woord komt, zet Hij Job even op z’n plek door deze vraag te stellen. Van Bemmel roept hiermee op tot nederigheid en het erkennen van de grenzen van menselijk kunnen en de wetenschap. Maar is hij zelf wel zo nederig?

Platte aarde
Al vanaf de allereerste pagina omschrijft van Bemmel dat de Bijbelschrijvers geloofden in een platte aarde op pilaren met een hemelkoepel. Ai, wat een misser! Dit wereldbeeld wordt helemaal niet in de Bijbel omschreven, en het is een ‘moderne’ mythe dat men in de middeleeuwen of in de oudheid geloofden in een platte aarde.

Van Bemmel wil graag de Bijbel combineren met de wetenschappelijke bevindingen, maar tot op zekere hoogte. Zo staat hij volkomen achter de ‘wetenschappelijkheid’ van de oerknal en de miljoenen jaren, maar (de ongelukkig gekozen term) macro-evolutie is voor hem een stap te ver. Terecht wijst hij hier uitgebreid op ontwerp in de natuur, en vooral dit stuk is zeer lezenswaardig.

Creatie
Van creationisten moet Van Bemmel niets hebben. Hij noemt het jonge-aardecreationisme op een paar plekken, en geeft het dan ook nog eens verkeerd weer door te stellen dat creationisten geloven dat mammoeten tijdens de zondvloed onder het ijs zijn gekomen. In de toch redelijk uitgebreide voetnoten ontbreekt elke verwijzing naar creationistische literatuur. De enige jonge-aardecreationist die wordt geciteerd is de apostel Paulus.

Twee grote fouten
In zijn boek maakt Van Bemmel twee grote fouten. De eerste is dat hij zonder blikken of blozen stelt dat om miljoenen jaren in de Bijbel te lezen, je alleen met de eerste paar hoofdstukken van Genesis een probleem hebt. Dat is natuurlijk niet zo, want er zijn belangrijke teksten buiten Genesis die naar de zesdaagse schepping verwijzen, zoals Exodus 20:11 en Markus 10:6. De tweede fout is door te stellen dat God achter de ontwikkeling van het leven zat, en dat het voor Hem blijkbaar nodig was dat soorten uitstierven alvorens de mens er kon komen. Ik weet niet welke Bijbel Van Bemmel leest, maar dat is dan vast niet degene waarin staat dat de dood een vijand is die overwonnen wordt.

In Waar was je? zet Van Bemmel zich vooral af tegen de new atheists als Richard Dawkins en het materialisme. Maar of deze mensen zich door zijn boek zouden laten overtuigen? Het boek heeft, vooral op het eind wanneer het over kunstmatige intelligentie gaat, een hoog filosofisch karakter. 

Of de lezer na dit boek antwoorden krijgt op de vragen waar hij mee zat…? In het woud van theïstische evolutionistische zienswijzen is de theologie van Van Bemmel er een van de vele, en ook deze weet de toets der kritiek niet te doorstaan.

1. - 10 december 2017 - www.uitdaging.nl 

Waar was je?

Recensie door Jacco Stijkel

De afgelopen maanden zijn er in het Nederlandstaalgebied dikke boeken verschenen over schepping en evolutie. Het gaat dan met name om 'En de aarde bracht voort' van Gijsbert van den Brink en 'Oorspronkelijk' van Mart-Jan Paul. 

De natuurkundige Jan H. van Bemmel levert met 'Waar was je' zijn bijdrage aan dit debat. Van Bemmel is natuurkundige en heeft meer over dit onderwerp gepubliceerd. Zijn boek doet sterk denken aan 'Schitterend ongeluk, of Sporen van ontwerp?' waarmee Cees Dekker, Rene van Woudenberg en Rene Meester intelligent design op de kaart hebben gezet in Nederland. De intelligent design-beweging wijst op de ontwerper van de schepping, in plaats van het blinde toeval van de materialistische evolutietheorie. Intelligent design stelt dat het over de grenzen van de wetenschap is om te benoemen wie die ontwerper dan is. Het sterke van het boek van Van Bemmel is, vind ik, dat de auteur ideeën van intelligent ontwerp wel duidelijk koppelt aan God de Schepper en het evangelie. In zijn boek citeert Van Bemmel ook auteurs die een louter materialistische visie hebben, zoals bijvoorbeeld de bekende Richard Dawkins. Daardoor laat Van Bemmel zien dat de interpretatie van wetenschap altijd sterk levensbeschouwelijk gekleurd is. Uiteindelijk gaat het erom of je wel of niet bij de God van de Bijbel wilt uitkomen.

In dit boek behandelt de natuurkundige de volgende onderwerpen: schepping, wetenschap, materialisme, evolutie, ontwerpen, denken en bewustzijn en tenslotte geloven. Hij schrijft over elk onderwerp korte en treffende hoofdstukken. Dit komt de leesbaarheid ten goede.

Een belangrijk uitgangspunt van Van Bemmels betoog is de oerknal. Juist de big bang laat zien dat de schepping een begin heeft. Voor wie het creationisme aanhangt is het problematisch, want Van Bemmel gaat ervanuit dat het begin van het universum bijna 14 miljard jaar geleden heeft plaatsgevonden. Voor materialistische evolutionisten een probleem want wie staat dan aan dit begin? Van Bemmel heeft hierin dus een aantrekkelijke tussenpositie. 

Het nadeel van het boek is wel dat hij de moeilijke vragen rond schepping en evolutie uit de weg gaat. En dan gaat het bijvoorbeeld over het verschijnen van de eerste mens en het probleem van het lijden. Wellicht past dit niet in een betoog over ontwerp, maar feit is wel dat de lezer wel juist met deze vragen achterblijft. Hoe moet je teksten over schepping in de Bijbel lezen als je aanneemt dat er een oerknal is geweest?

Daarmee is 'Waar was je?' vooral een boek dat tot denken wil aanzetten. Voor wie bezig wil zijn met de laatst genoemde vragen verwijs ik graag naar 'En de aarde bracht voort' en 'Oorspronkelijk'. In Van Bemmels boek vind je vooral een overtuigend betoog voor ontwerp en dat God de Ontwerper is en ook een sterk pleidooi over de grenzen van onze kennis.