www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu 1 RECENSIE Tussen hoed en hoofddoek 1. Bodem - juni 2008 - www.bodem-online.nl Tussen hoed en hoofddoek
De behoefte aan kennis over wereldreligies en andere culturen is groot onder christelijke leerkrachten. Het wonen en werken in een multiculturele samenleving roept vragen bij hen op over de islam, de Arabische cultuur, maar ook over de wijze van communiceren met islamitische kinderen en hun ouders. Borst probeert in dit boek antwoorden te geven op deze vragen, om de leerkracht te helpen de moslim beter te begrijpen en de ontmoeting tussen christen en moslim te stimuleren. De eerste hoofdstukken, over het ontstaan en de geloofsleer van de islam, zijn wat aan de theoretische kant, maar dienen als goede basis bij het doorlezen van de volgende hoofdstukken, waarin de islamitische levenswijze en ethiek worden besproken. Die geven je meer inzicht in het leven van een moslim. Hierin wordt duidelijk dat het islamitische geloof en de Arabische cultuur door elkaar heen lopen en soms moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn. Borst maakt een vergelijking tussen de tien geboden in de Bijbel en de leefregels die terug te vinden zijn in de Koran. Overeenkomsten en verschillen worden benoemd, zonder dat daarbij een oordeel wordt uitgesproken. En dat is knap te noemen, aangezien het voor veel mensen moeilijk is om objectief en zonder oordeel te lezen over het godsbeeld en de normen en waarden van de moslim. Borst wil ons stimuleren om de ontmoeting aan te gaan en daarin te getuigen in plaats van te overtuigen. Hij roept ons op te spreken in plaats van te overschreeuwen. Dit komt duidelijk terug in het hoofdstuk ‘Bidden met moslims?’. Hierin legt Borst de nadruk op de opdracht die wij als christenen hebben, namelijk de ontmoeting met de moslim. We mogen, als beelddrager van Christus, de moslim als onze naaste leren kennen. In die ontmoeting is de kennis van de verschillen in communicatie belangrijk. Logisch dus dat er een hoofdstuk over interculturele communicatie is opgenomen in dit boek. Begrippen als cultuur, directe en indirecte communicatie, impliciet en expliciet taalgebruik en vooroordelen en stereotypen worden in vogelvlucht besproken en geïllustreerd met praktijkvoorbeelden. Het laatste hoofdstuk bevat een aantal praktische adviezen in de omgang met moslimkinderen en -ouders. Respect voor de Koran, het geloof en de gebruiken van moslims worden hier uitgelegd en benadrukt. Het LAST-principe (Luisteren, Aansluiten, Samenvatten en Teruggeven), dat ook terug te vinden is in andere boeken van Borst, komt goed van pas in de ontmoeting met moslims. Aan achtergrondinformatie is overigens geen gebrek. Vooral in het deel waarin de islam behandeld wordt, wordt veel extra uitleg gegeven in de noten onder aan de pagina. De verklarende woordenlijst en de (indrukwekkend lange) literatuurlijst maken het boek compleet en geven de lezer genoeg stof tot verder onderzoek. Het 170 pagina’s tellende boek geeft veel informatie over een veelzijdig onderwerp en is daardoor een prima boek om de kennis te vergroten over de islam en meer begrip te krijgen voor de moslim en zijn cultuur. De reacties van respondenten, de bijbelteksten én de Koranverzen maken het boek prettig leesbaar. En bijzonder is het ook: door het lezen van de verschillende soera’s voel ik me in ieder geval al dichter bij de moslim staan. Bovendien is de link naar de dagelijkse (onderwijs)praktijk duidelijk gelegd. Al met al geeft dit boek genoeg handvatten om ‘de brug te vinden’ en de ontmoeting met moslimkinderen en hun ouders aan te gaan. |