|
www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu 2 RECENSIES
De Oogst - juli 2003 - recensie door Hans Frinsel De Hoop Publishing heeft een interessant boek uitgegeven (144 blz.), dat een nuttige hulp kan zijn bij het lezen van'In de ban van de Ring', het meesterwerk van J.J.R. Tolkien. 'Het Geheim van de Ring' laat op over:utigende wijze de christelijke wereldbeschouwing en moraal zien die achter het boek van Tolkien schuilgaan. Het boek behandelt in ieder hoofdstuk een episode of een gebeurtenis en laat zien hoe die wereldbeschouwing en die waarden daarin naar voren komen.
Voor Tolkien-liefhebbers en middelbare scholieren die 'In de ban van de Ring' op hun literatuurlijst hebben is dit boekje een boeiend hulpmiddel om het werk van Tolkien op zijn waarde te schatten.
Geheim van de ring - Kurt Bruner - € 9.95 - 9073743141 Reformatorisch Dagblad - 11 juni 2003 - recensie door Peter van Olst Meer dan christelijk imperialisme "Tolkiens geloofsovertuiging komt in ”In de Ban van de Ring” vanzelf naar voren”. Pagina’s: 143 Op het eerste gezicht is het een walgelijk staaltje van christelijk imperialisme. Wie echter de moeite neemt om ”Het Geheim van de Ring” wat intensiever te bestuderen, krijgt meer waardering voor de poging van Kurt Bruner en Jim Ware om een link te leggen tussen de bijbelse wereldbeschouwing en Tolkiens meesterwerk ”In de Ban van de Ring”. ”In de Ban van de Ring” wordt wel het populairste boek van de twintigste eeuw genoemd. Zeker is dat J. R. R. Tolkien met zijn sprookjesachtige werk een miljoenenpubliek heeft bereikt, en ook dat duizenden overenthousiaste fans met hem en zijn tekst op de loop zijn gegaan. Zelfs de nog onafgeronde verfilming is ongekend populair - en leidde in Amerika al tot bizarre taferelen op de stoepen van bioscopen. Wie vervolgens, bijna een halve eeuw na de verschijning van het boek en zo’n dertig jaar na Tolkiens overlijden, publiekelijk komt vertellen dat het geheel eigenlijk verkeerd is begrepen en ten diepste een doorleefd christelijke boodschap wil vertellen, laadt op zijn minst de verdenking op zich een arrogante betweter te zijn. Zeker als je vice-president bent van de christelijke organisatie ”Focus on the Family”, zoals Kurt Bruner, of gestudeerd hebt aan het Fuller Theological Seminary, zoals Jim Ware. Beide Amerikaanse christenen zagen het kennelijk als hun opdracht ”Het Geheim van de Ring” te onthullen. De familie Medema achtte hun poging zo waardevol dat ze besloot het boek te vertalen en ook hier uit te geven. De grote vraag is of zij allen niet voorbij gaan aan de opmerking die Tolkien zelf in zijn inleiding maakte: " Wat de innerlijke betekenis of ’boodschap’ betreft - naar de intentie van de schrijver heeft het boek er geen. Het is allegorisch noch actueel.” Geen verkapt Evangelie Veel hedendaagse bewonderaars van Tolkien herinneren zich die frase maar al te goed - en ook dat de schrijver tijdens zijn leven herhaaldelijk benadrukte dat hij met zijn fenomenale geschiedschrijving van het fictieve Midden-Aarde geen verkapt Evangelie of een soort opstapje naar de Bijbel had willen brengen. Zij zullen gruwen van de letterlijke bijbelteksten die bij de eerste keer doorbladeren van de bladzijden lijken te spatten, als van een soort schaamteloosheid in de sfeer van het sollen met iemands erfenis. Hoewel de opmaak van de tekst deze gevoelens in de hand werken, blijken ze echter bij nadere lezing niet geheel terecht - misschien zelfs onterecht. Beide schrijvers én de uitgever (in een voorwoord) realiseren zich terdege wat Tolkien heeft gezegd. Het is slechts hun bedoeling aan te geven dat er overduidelijke parallellen zijn tussen wat de Bijbel vertelt over zaken als goed en kwaad, diepe verlangens, roepingsbesef, wijze raad, verborgen moed, ongezonde krachten en verleidelijke stemmen, en wat er van dat alles terugkomt in de fictieve wereld van Tolkien. Met de uiteindelijke vraag: is Tolkiens wereld wel zo fictief? Immers, zij weerspiegelt de denkbeelden van Tolkien als overtuigd christen. Daarmee weerspiegelt zij als vanzelf (en misschien verklaart dat wel de aantrekkingskracht) de dagelijkse realiteit van zonde en strijd, die christenen vanuit de Schrift herkennen en die anderen misschien in de praktijk ervaren. Bruner en Ware: "Tolkien was een verhaal aan het vertellen, en niet een boodschap aan het verkondigen. Zijn christelijke wereldbeeld kwam vanzelf daarin naar boven.” Het was volgens hen "het sterke christelijke geloof van de schrijver dat zijn verbeelding inspireerde.” Meditatieve denktips Bruner en Ware werken in ieder hoofdstuk een thema uit, waarbij ze de lezer bijna meditatieve denktips meegeven. Waarbij natuurlijk de grote vraag is of christenen moeten gaan mediteren aan de hand van Tolkien. Uitgever Medema draaft toch enigszins door als hij stelt: "In dit boek valt inspiratie op te doen door een verhaal van hoop, verlossing en geloof, dwars tegen alles in.” Maar het zet wel aan het denken als Bruner en Ware met de deur in huis vallen door te vertellen dat Tolkien zijn verhaal uitdacht aan één tafel met de grote christelijke auteur C. S. Lewis. Terecht dat er eens aandacht wordt gegeven aan het unieke genre van de christelijke ’sprookjesverteller’ (denk bij Lewis aan de Narnia-verhalen), die kennelijk toch een breed publiek in een verbazingwekkende greep weet te houden.
|
