Dag noch uur
  de vergeefse zoektocht naar de einddatum

Profetisch Perspectief – oktober 2005

Boekrecensie door G. Hette Abma

Altijd weer worden er pogingen ondernomen aan te geven wanneer de Messias zal verschijnen. Waarom moeten dergelijke voorspellingen echter op niets uitlopen? Daar wordt een boekje over opengedaan in een publicatie van J.W Embregts. Wie erg veel bezig is met de verwachting van de toekomst des Heren, kan ik van harte aanbevelen hiervan kennis te nemen.


Dag noch uur bekend
Wanneer is de eerste poging ondernomen om een berekening te maken van de eindtijd? Die twijfelachtige eer komt de discipelen van Jezus toe: 'Wat is het teken van Uw komst en de voleinding van de wereld?' (Mattheus 24: 3). Er zijn weliswaar tekenen die attenderen op de naderende komst des Heren. Maar de discipelen gaf Jezus meteen dit antwoord: 'van die dag en van die ure weet niemand, ook de engelen en de Zoon niet, maar de Vader alleen' (Mattheus 24: 36). Het is van belang om er klaar voor te zijn, want op een uur dat gij het niet verwacht, komt de Zoon des mensen. Waakt dan! (Mattheus 24: 42, 44). God heeft de kennis van het beslissende moment in de wereldgeschiedenis zichzelf voorbehouden. Helaas hebben mensen zich steeds weer in allerlei bochten gewrongen met hun spitsvondige redenaties om toch berekeningen te kunnen uitvoeren. Steevast zijn ze bedrogen uitgekomen. Al sloeg men keer op keer de plank mis, toch ontmoedigde dit toekomstige rekenaars niet.

Wel jaar, maand of week
De vrome Johann Albrecht Bengel (1687 1752) gaf te kennen dat hoewel wij de dag of het uur niet weten, wij wel ongeveer het tijdstip van de komst van de Heer aan kunnen geven. De rekenmeester zag waarschijnlijk niet de humor in van wat hij zei: 'Dag en uur zijn onbekend, maar we kunnen wel jaar, maand of zelfs week aan de weet komen.' William Miller verkondigde in 1832 dat de wereld na elf jaar tot een einde zou komen. De leden van de Adventbeweging wachtten in een gebedssamenkomst vol spanning het moment af waarop de laatste bazuin gehoord zou worden. Rond het middernachtelijk uur van 31 december 1842 begon een dronkelap vlakbij het oude gebouw waar de toegewijde gelovigen bijeen waren op een trompet te blazen. Er brak paniek uit, zodat velen ernstig gewond raakten bij de poging zo snel mogelijk naar buiten te komen. Daar trof men niet Jezus aan, maar de lachende dronkaard crazy Amos. je zou denken dat Miller en zijn volgelingen leergeld betaald hadden. Maar opnieuw noemde de stichter van de Adventisten een datum: 22 oktober 1844. Toen die dag naderde lieten de mensen alles in de steek en hadden geen belangstelling meer in hun aardse bezittingen. Men leefde in een enorme opwinding, totdat de overweldigende teleurstelling volgde. Iemand typeerde het heel raak: 'De dag kwam, maar de Heer niet!'

Desastreuze gevolgen
Op zich genomen is het positief als er met verlangen wordt uitgezien naar de spoedige komst van de Messias. Maar altijd werd door voorspellingen omtrent het tijdstip veel verwarring gesticht. Soms had het zeer desastreuze gevolgen, zoals nog niet zo lang geleden in Oeganda.


De Beweging tot herstel van de Tien Geboden kwam uit op de datum van 17 maart 2000. De in het zwart geklede gelovigen wachtten de gehele dag. Toen er niets gebeurde besloot de leiding het heft in handen te nemen en het gebouw waar men was samengekomen in brand te steken. Meer dan driehonderd mensen kwamen in de vlammen om. Aangezien het zulke ernstige gevolgen kan hebben is het zaak na te gaan waarom er altijd weer een verlangen is toch de einddatum te noemen. Daarover worden we door de schrijver verder geïnformeerd.

Rauwe uitvluchten
Ten gevolge van al die missers kunnen mensen ernstig geschokt raken in hun verwachting van de toekomst. Zal er wel ooit iets gaan gebeuren? De apostel Petrus sprak reeds over spotters, die er geen snars van geloven. Al zo vaak is erover gesproken, maar sinds de schepping veranderde er evenwel nog nooit iets. Omdat al die voorspellingen niet uitkwamen zijn mensen zelfs hun geloof in God kwijtgeraakt.
Met de meest flauwe uitvluchten probeerden de broodetende profeten weg te komen. De voorspelling was op zich wel goed, maar de datum was niet goed berekend. Of de datum was wel correct, maar de uitkomst was niet zichtbaar omdat het zich afspeelde in de onzichtbare wereld. Vaak was het ook de schuld van anderen dat de verwachting niet uitkwam. De zonden der gelovigen heeft de uitkomst verhinderd. Of de volgelingen waren niet actief genoeg na de aankondiging van het oordeel. Of er waren nog te veel rechtvaardigen (zoals bij Sodom en Gomorra) om het oordeel te voltrekken.

Oogmerk van het boek
Het is de hoop van de auteur dat zijn boek ertoe zal bijdragen dat mensen voorzichtiger zullen gaan worden en God niet meer voor de voeten zullen lopen. We hebben niet het recht stringente uitspraken te doen over het tijdstip waarop de Messias zal komen. In de loop der eeuwen hebben al te veel mensen hun tijd gestoken in de meest ingewikkelde berekeningen. We zijn er alleen toe geroepen waakzaam te zijn. Op een zekere avond was Murray McCheyne met een groep vrienden in gesprek. Aan ieder persoonlijk stelde hij de vraag: 'Denk je dat de Here Jezus vannacht zal komen?' Allen antwoordden ze: 'Ik vermoed het niet.' Daarop zei McCheyne heel treffend: 'Dat wil zeggen dat Hij vannacht kan komen. In het evangelie staat immers: weest gij bereid, want op een uur, dat gij het niet verwacht, komt de Zoon des mensen. (Mattheus 24:44).'

Terecht sluit de schrijver zijn boek af met de woorden: 'Een christen die écht leeft in de verwachting van de komst van de Here zal vandaag leven alsof Jezus morgen terugkomt. Als alle christenen dat zouden doen, dan zou de wereld er anders uitzien.'

Oogst - augustus 2005

Dag noch uur

De titel 'Dag noch uur - de vergeefse zoektocht naar de einddatum' geeft de inhoud van dit boek al duidelijk weer. Dhr. Embregts, een senior Pinkstervoorganger, heeft een prachtig stuk research verricht. Al sinds de vroege kerk hebben velen - en onder hen ook grote namen - geprobeerd met bijbelse gegevens en cijfers de tijd van de wederkomst te bepalen.

Embregts registreert bijna 1200 van zulke berekeningen, vaak met zeer uiteenlopende uitkomsten, vooral afhankelijk van het feit of men meende voor, tijdens of na het millennium te leven. Het feit dat zij er allemaal naast zaten, kan ons helpen nuchter te blijven in deze spannende tijden en niet toe te geven aan de verleiding om de tekenen van de tijd om te zetten in concrete data. Tegelijkertijd moeten we hoeden voor cynisme en de wederkomst niet ver van ons afschuiven. Zoals de schrijver benadrukt, de bijbelse houding is: Jezus ieder moment verwachten. Van mij had de schrijver de lessen die hij eruit distilleert, wat verder mogen uitwerken. Voor ieder die geïnteresseerd is in kerkgeschiedenis en eschatologie is dit boek echt de moeite waard.
H.F.