www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu
3 RECENSIES
De eeuwige straf
Robert Govett
Uitgeverij Maatkamp
ISBN: 9789491706370
€ 17,95, Paperback
292 pagina's
Dit boek
bestellen...
In dit boek, met een helaas weinig aantrekkelijke titel, dat ik nu niet bepaald met plezier heb
uitgegeven, en dat ook niet voor iedereen het juiste medicijn is (zeker niet voor mensen die met het eenzijdige 'hel en verdoemenis'
zijn opgevoed, zonder ooit geconfronteerd te zijn met de liefde van het kruis en daardoor niets meer met het geloof te maken willen
hebben), doet Govett een goede poging om het annihilationisme (ongelovigen worden vroeg of laat door vuur vernietigd, tot niets
gereduceerd - dat is dan meteen de straf) en het conditionalisme (voorwaardelijke onsterfelijkheid: alleen wie gerechtvaardigd is in
Christus blijft eeuwig voortbestaan) te weerleggen. Veel vragen rond dit onderwerp worden beantwoord. Wat is nu bijvoorbeeld precies
'de vernietiging van de goddelozen'? Hoe kun je vanuit de Bijbel aantonen dat alle mensen een onsterfelijke ziel hebben? En de vraag
die bij elk weldenkend mens het eerst opkomt, is natuurlijk: hoe kan een liefdevolle God enkelen van Zijn schepselen voor eeuwig laten
lijden? Govett legt uit hoe dit is te verenigen met het karakter van God en waarom dit rechtvaardig is. En hij besluit met een
hartekreet, een oproep aan allen die de Here Jezus nog niet hebben aangenomen als hun persoonlijke Verlosser om dat toch vooral niet
uit te stellen tot morgen.
Voor meer informatie over de auteur verwijs ik u naar het volgende Wikipedia-artikel, dat door mij geschreven is (de Engelse editie is
door mij aangevuld en gecorrigeerd): Robert Govett...
.
3. Profetisch Perspectief - juli
2015 - www.profetischperspectief.nl
De eeuwige straf
Recensie door Hubert Luns
Weer een belangrijk boek van Robert Govett, dat vooral schokkend is vanwege het besproken onderwerp. De eeuwige straf, u hebt het goed
begrepen, gaat over de hel. Is die nu wel of niet voor eeuwig? Het antwoord op die vraag vinden we onder andere in Johannes 3:36: ‘Wie
in de Zoon gelooft, heeft eeuwig leven; doch wie aan de Zoon ongehoorzaam is, zal het leven niet zien, maar de toorn Gods blijft op
hem.’ Het probleem is niet Gods barmhartigheid, maar de ongeneeslijke boosheid van de mens, zijn onverzettelijkheid en
onbekeerlijkheid.
En de engel goot zijn schaal met plagen uit, ‘en de mensen lasterden Gods Naam, en weigerden zich te bekeren en Hem eer te geven’
(Openb. 16:8-9). Zou dat anders zijn in de hel? Omdat God ze in de hel straft, blijven ze God vervloeken en zal Gods toorn op hen
blijven. Johannes 3:36 zegt in de tegenwoordige tijd ‘wie ongehoorzaam is,’ wat duidt op een voortdurende toestand van
ongehoorzaamheid, zoals al de verlosten zich in een voortdurende toestand van gehoorzaamheid bevinden. Dit is een verschrikkelijke
waarheid, die we liever ontkennen, en waar tegenwoordig nog maar nauwelijks over gepreekt wordt.
De hel is echter een uiterst belangrijk geloofspunt, want zonder hel, of een hel in sterk afgezwakte vorm, wordt de zonde en de
hardnekkigheid die daarmee samengaat gebagatelliseerd. Gebagatelliseerd wordt ook Christus’ kruisoffer en de noodzaak tot vergeving
via het kruis. Zonder zondebesef of angst voor de hel (die geen terreur mag worden) teelt de zonde wierig en gaan er velen verloren
die anders gered hadden kunnen worden. Ik las ergens dat niemand in de hel werkelijk had geloofd dat de hel bestond.
Op pagina 267 zegt Govett: ‘Jezus, vol van tederheid, spreekt nergens luider en duidelijker dan in Zijn beschrijvingen van de hel.
De Rechter waarschuwt u ernstig voor de verschrikkingen van die plek. Hij die u kan redden, is ook degene die u het meest zal
waarschuwen! De misleider zal u het liefst in slaap wiegen! Sta op! Vlucht nu!’
Govett bespreekt zijn onderwerp aan de hand van de gangbare redenaties van de theologen uit zijn tijd. Die bleken altijd te kiezen
voor een allegorische of afgezwakte verklaring. Dat staat er wel, zeiden ze, maar… Systematisch bouwt Govett zijn argumenten op met
tientallen bijbelteksten. De Bijbel is heel duidelijk wat dit betreft! Soms is Govett langdradig, maar zo schreef men toen. Toch, na
lezing van zijn boek voelde het of ik een weldadig bad had genomen, met een heerlijke blijvende geur. Hoe kan dat?
Ten eerste werd ik door lezing van zijn boek doordrongen van Gods onvergelijkelijke majesteit en grootsheid, en ten tweede van de
diepgrondelijke afschuwwekkendheid van de zonden, die als pijnlijke pijlen een provocerende belediging zijn van Gods oneindige
goedheid en soevereiniteit. De titel is wel onvolledig. Hoe kan men over de hel spreken zonder over de eindeloze gelukzaligheid van de
uitverkorenen te spreken? Dat staat in het hoofdstuk getiteld Het dodenrijk - de verblijfplaats van de zielen na het sterven. Een
aantal sublieme waarheden passeren daarin de revu, waarvan ik mij afvroeg: hoe komt het toch dat ik dat nooit eerder heb ingezien?
Wat dit boek betreft is mijn advies: roept het van de daken! Om de woorden van Govett te gebruiken (pag. 260): ‘Deze waarheid (over
de hel) moet luid worden verkondigd. Verhinder het niet, christenen! Ontmoedig de prediking van het vuur van de hel niet en schaaf ook
de scherpe kantjes er niet vanaf! Jezus heeft het eeuwige oordeel krachtig gepredikt, en de Geest bekrachtigde Zijn getuigenis.’
2. Jenno Sijtsma - 1 juli 2015 - www.boekhandelwesterhof.nl
De eeuwige straf
Recensie door Jenno Sijtsma
Grote verbazing bij menigeen als je spreekt over de eeuwige straf. Dat weigeren veel mensen te geloven, ook veel christenen, want ze
kunnen dat niet rijmen met de liefde van God. Immers, zo betuigen zij, als God liefde is, kan er van een eeuwige straf geen sprake
zijn, want dat begrijpen we niet. Liefde is liefde en daar heeft straf, laat staan eeuwige straf, niets mee te maken. Als Jezus zegt
dat de mensen die het recht niet zijn loop laten na hun sterven terecht zullen komen in een gebied waar de buitenste duisternis heerst
en waar het geween en het tandengeknars voortdurend hoorbaar zal zijn, is het hek van de dam. Van een goddelijke vergelding van het
kwaad kan eenvoudigweg geen sprake zijn. Houd er maar over op, in die God wil en kun je toch niet geloven…!
Robert Govett
De in 1813 in Staines, Engeland geboren Robert Govett studeerde theologie en werd op zijn 24e predikant. Hij trok door zijn markante
en gloedvolle, alleszins begrijpelijke preken veel aandacht en steeds weer beklemtoonde hij dat de Schrift bestudeerd moest worden ‘om
nieuw licht van de Heilige Geest de gelegenheid te geven zich te openbaren’. Zo bestudeerde hij alle passages over de doop in het
Nieuwe Testament en kreeg over het bestaan van de kinderdoop steeds sterkere twijfels. Hij liet dat zijn bisschop in de Anglicaanse
kerk weten en die gaf hem te verstaan dat hij uit zijn ambt was gezet. Dat werd Govett door zijn familie ernstig kwalijk genomen en
elke steun werd hem onthouden. Govett werd voorganger van de onafhankelijke kleine gemeente in Norwich, die onder zijn leiding
gigantisch in ledental toenam, waarvan veel mensen uit de Anglicaanse kerk. In 1854 werd een eigen kerk gebouwd die plaats bood aan
1500 mensen. Tot aan zijn dood in februari 1901 was Govett hier predikant.
Voor eeuwig verloren is voor eeuwig lijden
Het moet gezegd, Govett windt er geen doekjes om. Vele tientallen teksten uit het Oude en Nieuwe Testament passeren de revue en
bespreekt hij met kennis van zaken. Er rest hem bijbels gezien maar één conclusie: voor alle verlorenen geldt een eeuwige straf. En
eeuwig is voor altijd. Dat wil dus niet zeggen dat de ongelovigen vernietigd zullen worden, zoals de Jehovah's Getuigen bijvoorbeeld
leren, want dat is een totaal verkeerd verstaan van wat vernietiging betekent. Nee, wij zijn aan God verplicht Zijn heilig Woord
volstrekt ernstig te nemen, en de kern van de zaak is dat het getuigenis van de Schrift de eeuwige pijniging bevestigt. Als de
ongelovige vernietigd zou worden, kan er van eeuwige pijniging geen sprake zijn! Zoals er voor de gelovigen, de mensen die in woord en
daad Christus volgen en een persoonlijke relatie met Hem hebben, een altijd durende vrede en geluk na de komst van Christus op aarde
zal zijn, zo zal er voor de ongelovigen de pijn en de ellende zijn, die hun wordt opgelegd na de komst van Christus zonder hoop en
zonder herstel: altijd durend!
Merkwaardig
Uiteraard ga je als recensent niet zomaar af op wat een auteur - in dit geval Govett - beweert en raadpleeg je een groot aantal
theologen van vroeger en nu over de uitleg van deze bijbelteksten. Ik moet eerlijk bekennen dat ik in de uitleg en de visie van velen
van hen alleen maar teleurgesteld ben, omdat er nauwelijks rechtstreeks uitleg over de vele en de belangrijkste teksten uit de
evangeliën wordt gegeven. Voor velen zijn de radicale uitspraken van Jezus met betrekking tot ‘de hel’ - omdat woord te mogen
gebruiken - niet letterlijk en is het belangrijk ze als beeldspraak op te vatten (o.a. Grosheide) en gaat het ‘om serieus te nemen
beeldtaal’ (Van den Brink en Van der Kooi). De laatste auteurs zeggen in hun Christelijke Dogmatiek overigens wel dat de uitspraken
‘volstrekt serieus te nemen zijn als middelen om centrum, reikwijdte en betekenis van Gods openbaring in Christus en de Geest tot
uitdrukking te brengen’. Daarin zijn ze zelfs precies te noemen en leveren ze kennis op. Een man als professor Johan Verkuyl was van
mening dat de leer van de eeuwigdurende straf niet bijbels is, en zelfs professor Herman Ridderbos merkt op: ‘De voorstelling van de
eschatologische werkelijkheid is fragmentarisch en wil geen bron van informatie zijn.’ Anders echter Benjamin Wentsel, die ervan
overtuigd is dat de hel eeuwig is en de bekende C. H. Spurgeon zegt dat het vuur de ongelovigen niet zal verbranden! Door al die
geleerden en hun boeken heen blijft het merkwaardig dat kennelijk geen van hen (uitgezonderd Spurgeon) van Govett heeft gehoord!
Annihilatie
Het gaat ten principale om het woord en de uitleg van annihilatie, dat vernietiging betekent. Govett, die de bijbelteksten letterlijk
neemt en uitlegt, is van mening dat de annihilatie geldt voor de aarde en de hemel, en dat naar aanleiding van Openbaring 21:1, waar
sprake is van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, want de eerste hemel en de eerste aarde waren voorbijgegaan. Eerder, in Openbaring
20, staat dat wat de aarde en de hemel betreft er geen plaats voor hen werd gevonden. Dus, zegt Govett, de totale vernietiging geldt
hier, het slaat op de materie. Maar annihilatie, vernietiging, ook als dat woord in de Schrift gebruikt wordt - Govett bespreekt
hierbij tientallen bijbelteksten - wil voor mens en dier zeggen dat het slaat op het wegnemen van het welzijn, niet op het bestaan van
de persoon zelf! Daarom wordt aan de ongelovigen in de hel - Govett noemt hen schuldigen - het welzijn van lichaam en ziel weliswaar
ontnomen, maar ze bestaan wel degelijk en ondergaan het eeuwigdurende proces van de pijniging als straf van God, een bestaan zonder
hoop en zonder herstel, zonder genade. Voor hen is er dus van vernietiging totaal geen sprake!
Sterven en dan…
Elke dag sterven er vele tienduizenden mensen, en de verloste zielen van hen die in Christus geloven, die deel uitmaken van de
gemeente van Christus, dalen af naar de hades, waar ze worden vastgehouden, zegt Govett. De toestand van de zielen van de gestorvenen
die hier op aarde in Christus hun heil gevonden en beleefd hebben, is dus niet de hemel. De doden in Christus verblijven in de hades
en dat betekent dat ze daar zijn tot vóór de dag van de opstanding. ‘Het idee dat de ziel van de overledene meteen de hemel en de
heerlijkheid binnengaat, maakt Gods plan met de opstanding nutteloos en legt veel passages van de Schrift het zwijgen op, vooral de
teksten die gaan over de terugkeer van de Here - de periode van de christelijke hoop voor de levenden en de doden in Christus.’ De
lichamen zijn aan het verderf onderhevig, maar zullen verenigd worden met de zielen in een opstandingslichaam, dat door de Geest
bezield zal zijn. Overigens is Govett van mening dat de plaatsen van de verlosten en de verlorenen, hoewel ze van elkaar gescheiden
zijn, dichtbij elkaar liggen, zoals blijkt uit de woorden van de Here over de rijke man en de arme Lazarus. Nergens staat dat het om
een gelijkenis gaat en Govett neemt ook hier Jezus’ woorden letterlijk.
Ernstige boodschap
Onze moderne tijd kenmerkt zich door hevig verzet tegen gezag en tegen elke straf, zo wist Govett 144 jaar geleden al (het boek
verscheen oorspronkelijk in 1871). Vandaag de dag is dat verzet zeker heviger geworden en dat geldt ook de eeuwige straf. Hoe fel en
radicaal Govett in zijn betoog mag zijn, de boodschap die hij wil overbrengen is allereerst en bovenal ernst te maken met het lezen en
bestuderen van de Heilige Schrift. Het past ons, navolgers van Christus, en zeker als voorgangers, niet alleen een lieftallige
boodschap van vrede en voorspoed voor tijd en eeuwigheid voor elk mens te verkondigen. Het gaat God niet om bewonderaars van Jezus
maar om navolgers. Zoals Kierkegaard schreef, alleen de navolger is de ware christen en die zal dan ook van God loon naar werken
ontvangen. Voor elk mens en dus zeker ook voor elke christen geldt het besef dat bewustwording van wat het bestaan (en dus het
geloven!) ten diepste betekent, de koninklijke weg is, een weg die gepaard gaat met vallen en opstaan, maar bovenal in de zekerheid
dat het heil in Christus voor elk mens uit genade gegeven wordt. Dat te beleven en te verkondigen in woord en daad geeft het bestaan
en dus het geloven een uiterste zin.
1. Stichting Promise - 30 juni 2015
- www.stichting-promise.nl
De eeuwige straf
Recensie door Gerard Feller
De kracht van dit boek is dat het de discussie van stellingen rond annihilatiosme en conditionalisme uitwerkt op argumenten uit de
schrift. Tegenargumenten worden duidelijk opgesomd om vervolgens door bijbelteksten ontkracht te worden. Naast de oneindige liefde van
God wordt ook zijn heiligheid en rechtvaardigheid ten volle getekend. Naast de genade van God spreekt de bijbel ook over oordeel. Geen
gemakkelijk leesbaar boek, Een boek van grote beloften maar ook van ernstige waarschuwingen. Een boek wat ons in deze genadetijd eens
te meer moet aansporen het evangelie van Jezus Christus te verkondigen.
|