www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

2 RECENSIES

God bestaat niet en Jezus is zijn zoon
Klaas Hendrikse
Uitg. Nieuw Amsterdam, Amsterdam 2011.
208 blz. € 18,-

2. Reformatorisch Dagblad - 21 oktober 2011 - www.refdag.nl 

Boek ds. Hendrikse geeft visie op ‘goden’

Boekrecensie door Kerkredactie Ds. Hendrikse

AMSTERDAM – „Jezus van Nazareth was een mens van vlees en bloed, Christus is een mythologische figuur die door het christendom aan Jezus werd vastgelijmd.” Dat stelt ds. Klaas Hendrikse is zijn boek ”God bestaat niet en Jezus is zijn zoon” (uitg. Nieuw Amsterdam) dat volgende week verschijnt.

Voordat ds. Hendrikse, protestants predikant in Middelburg, tot uitspraken over Jezus komt, beschrijft hij à la Kuitert het ontstaan van goden als menselijke projectie. „Goden van mensen lijken op mensen, de eerste goden zijn naar buiten gerichte menselijke projecties. De latere trouwens ook.”

Het christendom heeft, evenals Israël met de scheppingsverhalen, veel ontleend aan de omringende cultuur, zoals de opstanding. „Opstanding was namelijk heidens gesproken niets bijzonders. Overal in de antieke wereld zijn varianten aangetroffen van een mythe over een stervende en na drie dagen herrijzende god(mens).”

Het vroege christendom maakte van Jezus zo veel mogelijk een dubbelganger van de Perzische god Mithras, die populair was in het Romeinse Rijk. „Overal in het keizerrijk werden Mithras­tempels gebouwd. De christenen hoefden alleen maar rustig af te wachten tot de tijd rijp was om een kruis op het dak te zetten. (…) Christelijk gesproken heeft het christendom enorme mazzel gehad. Als keizer Constantijn geen christen was geworden, had er bij jou om de hoek waarschijnlijk geen kerk gestaan, maar misschien wel een tempel voor Isis.”

Hendrikse meent dat we niets van Jezus weten, wel wat van Hem gemaakt is, namelijk Christus, „een van oorsprong heidense mythologische figuur die door de bijbelschrijvers is voorzien van joods vlees en bloed in de persoon van Jezus van Nazareth.” Dat is de fout van de kerk geweest met haar „opstandologie”: de mythe van de opstanding werd letterlijk genomen en op Jezus geprojecteerd.

1. Nederlands Dagblad - 21 oktober 2011 - www.nd.nl

Jezus staat Klaas Hendrikse in de weg

Boekrecensie door Gert van den Brink 

Anders dan de filosofen gaan de meeste theologen snel; en Klaas Hendrikse gaat wel heel erg snel. Vandaag verschijnt het tweede boek van de atheïstische dominee uit Middelburg: God bestaat niet en Jezus is zijn zoon. In amper tweehonderd bladzijden lost hij enkele grote intellectuele vraagstukken van de wereldgeschiedenis op. Dat is erg knap.

Zijn tweede pennenvrucht gaat niet allereerst over God, maar over Jezus. In het vorige boek had hij beweerd dat het woord ‘God’ niet verwijst naar een bovennatuurlijk wezen, maar een woord is dat tussen mensen gebeurt. De meest gestelde vraag aan de auteur tijdens de spreekbeurten en lezingen in de achterliggende jaren was vervolgens “En Jezus dan?” Vandaar dan nu dit boek. Wat blijft er van Jezus over als God slechts een woord is?

De schrijver is van meet af aan duidelijk: ‘De kerkelijke fixatie op Jezus zie ik als een dwaalspoor’.

‘Ik heb Jezus niet nodig om in God te geloven.’

‘Met een variant op Johannes: Het Woord is vlees noch vis geworden.’

Het boek heeft drie hoofdstukken van elk zo’n zestig bladzijden. Het eerste gaat over Van Adam naar Jezus, het tweede Over Jezus, en het derde Van Jezus naar vandaag. In hoofdstuk één staat, samengevat, dat het gehele Oude Testament een mythologische herschrijving is van de joodse geschiedenis en het monotheïsme een mislukking.

In hoofdstuk twee kun je lezen dat Jezus waarschijnlijk heeft geleefd, zeker is gestorven en in ieder geval niet is opgestaan. Paulus ging vervolgens met Jezus aan de haal, en de evangelisten deden hun best de brokstukken van Jezus en Paulus aan elkaar te lijmen.

In hoofdstuk drie verklaart Hendrikse dat hij graag het ‘iets’ van het ietsisme wil identificeren met de ware God van het christendom. Jezus is daarbij eerder een belemmering voor dan een onmisbaar onderdeel van het christelijk geloof: ‘met de leus “Jezus leeft” werd in de eerste eeuw al ingeluid wat later ‘‘God is dood’’ genoemd zou worden.’

kant & klaar
Hendrikse presenteert de lezer een ietwat wonderlijke mix van postmodernisme en positivisme. Volgens het postmodernisme zijn er geen harde feiten, maar is wat wij als de werkelijkheid beschouwen, uiteindelijk onze eigen mentale constructie. Onze interpretatie van de waarneming is zozeer subjectief, dat er geen objectiviteit bestaat. Er is geen waarheid meer. Het (inmiddels ouderwetse) positivisme stelt daarentegen dat er geen andere feiten zijn dan die welke de wetenschap ons aandraagt. Waarheid is het eigendom der wetenschap alleen.

Lees verder...