www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE

Marcus Mus
en het geheim van de stofstappers
Rudolf Horn
(illustraties: Ingrid en Dieter Schubert)
Uitg. Mozaïek; 237 blz.; € 10,00
ISBN 9789023990369
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

De leeuw bleef liggen. Hij hief zijn kop omhoog en deed zijn ogen op een kiertje open. ‘Marcus,’ zei hij, ‘ik zal je een goede raad geven. Blijf bij de mensen uit de buurt! Die stofstappers zien er zielig en slapjes uit. Maar ze zijn gevaarlijk.’ Simba trok zijn neus op, alsof hij iets smerigs rook. ‘Pas op voor ze, Marcus!’..Maar Marcus heeft een stofstapper zien lopen en is zich een hoedje geschrokken. In plaats van klauwtjes hebben ze een soort stompjes aan hun benen, en hun vleugels doen het al helemaal niet. Waarom zien ze er zo zielig uit? En waar komen ze eigenlijk vandaan? .Marcus kan er niets aan doen - hij moet en zal het geheim van de stofstappers te weten komen. Hij kent toch de weg in de Steppe? Trouwens, hij kan vliegen - wat kan hem nog gebeuren? .Meteen gaat Marcus op pad. Hij zoekt allerlei dieren op en vraagt honderduit. Xenies de slang vertelt nijdig hoe hij er altijd de schuld van krijgt dat de stofstappers uit het paradijs verjaagd werden. De scarabee weet nog goed dat het volk van stofstappers achterna gezeten werd door vijanden en zomaar dwars door de Schelfzee kon wandelen. En van de vleermuis krijgt Marcus te horen dat er eens een stofstapper in zijn grot was begraven, die later weer tot leven kwam! Het wordt een lang avontuur vol spannende verhalen die Marcus nooit meer zal vergeten. ..Marcus Mus en het geheim van de stofstappers is een leerzaam boek vol spanning en humor, waarin dieren op een originele manier de vertrouwde bijbelverhalen vertellen en tot leven brengen. Vanwege zijn verrassende invalshoek is het boek uitermate geschikt voor bijbel-onderwijs op scholen, in kindernevendiensten en thuis.
 

1. Opbouw - 28 juli 2006

Beestachtige kinderbijbel

Boekrecensie door Alex Scheltens, Apeldoorn

Het is groot en erg lelijk, angstaanjagend en zielig tegelijk, heeft twee mismaakte poten, is even groot als een struisvogel, maar rent langzamer, heeft stompe nagels, geen veren, alleen op de kop en de buik wat plukjes vacht en twee misvormde, krachteloze vleugels. Als Marcus Mus, ik-figuur in deze kinderbijbel, dit dier voor het eerst ziet, voelt hij diep medelijden. Maar zijn gelovige mussenouders stellen hem gerust: de Vader in de hemel zorgt vast net zo goed voor deze schepsels als 'voor ons mussen'. En hoewel hij nu heeft ervaren dat er niet alleen mooie dingen zijn in het leven, zullen deze arme dieren 'heus wel ergens goed voor zijn'. Daar neemt Marcus echter geen genoegen mee. Hij wil er beslist achter komen wat voor wezens dat zijn, die stofstappers of mensen, zoals ze zichzelf noemen.

Tovenaars
Deze rode draad is het bijzondere van deze kinderbijbel: waar komt de mens vandaan, met welk doel is hij op aarde en waarnaar is hij op zoek. En dus ook: hoe zit dat met de zondeval, de erfzonde, de moederbelofte, de duivel, waarom hebben wij een Verlosser nodig? Met tomeloos enthousiasme gaat Marcus in de steppe, waar hij woont, op zoek naar dieren die hem meer kunnen vertellen over deze stofstappers. Zo vertelt de (Nijl)krokodil hem over Mozes en de kindermoord ('We hebben ze natuurlijk opgegeten, zoals dat hoort'), de ezel over Saul, ('Wij ezels besloten onze Saul tot koning te maken') een bij ('Ga wat doen, luilak!') over Johannes de Doper en een vleermuis over Lazarus. Elk dierenvolk kent alleen dát verhaal uit de bijbel waarin zij een rol speelden; de familieverhalen, zogezegd. Eerst krijgt Marcus van Simba de leeuw te horen hoe geweldig het was in het paradijs, maar dat het ten onder is gegaan. En: mensen zijn 'geweldige grote tovenaars. Maar het zijn bijna nooit je vrienden. Pas op voor ze, Marcus!'

Onsmakelijk
Voor het eerst beseft hij dat de sympathieke Simba - en hij zelf ook - andere dieren opeet. 'Waarom zijn mensen zo gemeen geworden?', vraagt hij Xenis, de slang, die uiteraard alles weet over het paradijs en de donkere heerser. Samen met Xenis vraagt hij zich af, hoe Adam en Eva in vredesnaam de simpele paradijsproef kunnen verprutsen en dan ook nog de slang de schuld van alle ellende durven geven. In kinderlijk eenvoudige taal legt de slang uit hoe het zit met de erfzonde: alsof de mensen gebeten zijn met een verlammend gif, zodat hun kinderen 'niet meer met al hun kracht tegen de donkere heerser kunnen vechten. Ze vechten wel, maar je weet nooit aan welke kant ze staan en vaak weten ze het zelf ook niet.' Xenis verklaart ook waarom God niet gelijk de duivel de kop vermorzelt. Marcus ziet in Abel al gelijk de verlosser, maar die hoop wordt al snel de bodem ingeslagen. Voor de honden heeft de zondeval nog andere, onsmakelijke gevolgen. De stofstappers hebben sindsdien namelijk een niet te verdragen lucht van angst en leugens, haat en vijandschap om zich heen hangen.

Slap
Vanaf het verhaal van de zondeval is Marcus wanhopig op zoek naar het verhaal van de Verlosser die de Vader in de hemel aan de mensen beloofd heeft. Hij is immers de enige die het paradijs weer kan terugbrengen. Hoewel Marcus nog maar jong is, weet hij precies hoe hij de volwassen dieren moet aanpakken: 'Ik ben nog best jong en moet nog veel leren. De meeste volwassenen bevalt het wel, als ik zoiets zeg.' Ze leggen hem helder uit wat een offer is, een profeet, dopen, zonde, vergeving. Vooral voor het schapenvolk hebben de daden van de mensen ernstige gevolgen, maar ze hebben zich ermee verzoend (!): 'Het paradijs terugkrijgen is geen kleinigheid. En wij schapen en geiten weten dat vanaf die tijd beter dan jullie, andere dieren.'

In bijna eik verhaal wordt het musje in de mensen teleurgesteld. 'Moet die redder van de wereld uit zo'n slap volk komen?' De hele bijbel door worden (voor)lezer en luisteraar meegesleept in Marcus' aanstekelijk enthousiasme, bange bezorgdheid en intens verdriet. Elke beschreven bijbelse figuur wordt door Marcus gezien als mogelijke verlosser. Is Abel het? Mozes? Salomo? Johannes? Voor ons is er soms weinig verrassends meer aan die uitgekauwde verhalen, maar via Marcus zie je alles met andere ogen. Verrukt is hij als hij van de buffel hoort van het kind in de stal. Woedend als hij na het verhaal van Jezus' dood 's ochtends een merel hoort zingen. 'Ik trek je al je veren uit, als je niet meteen ophoudt met zingen!' De merel vertelt hem 'dat de kruisiging niet het einde van het verhaal is', en dat we door de opstanding nu in afwachting zijn van het nieuwe paradijs. Daarom zingen de merels graag 's avonds misschien de laatste keer duisternis en 's morgens misschien de jongste dag in afwachting van Gods nieuwe wereld.

Spiegel
Wat is de auteur ongelofelijk goed in de huid van alle dieren gekropen. Wat heeft hij hun karakter goed, humoristisch en levensecht getroffen. Wat een leuke, functionele biologische weetjes krijgen de jeugdige stofstappertjes hier voorgeschoteld. Wat krijgen wij mensen hier een spiegel voorgehouden. Wat zijn de dieren theologisch goed onderlegd. Belangrijker nog: wat kunnen zij Gods geweldige verlossingsplan met vaart en humor aan onze kleine stofstappers (vanaf een jaar of 8, 9) uitleggen. Zij moeten de verhalen al wel kennen, anders gaat een deel van de humor langs hen heen. Dat Marcus de vertellers regelmatig met vragen en opmerkingen onderbreekt, stelt wel eisen aan de voorlezer. Maar ook voor zelf lezen is het boek geschikt. In zijn nawoord wenst de auteur de (nog niet helemaal volwassen) stofstappers toe, dat 'hun hart zal kloppen van angst en vreugde als ze met Marcus onderweg zijn.' Dat is bij mij (41 jarige stofstapper) zeker gelukt. En elke keer als ik de merel hoor zingen...