www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

2 RECENSIES

Evolutie - Het nieuwe studieboek
Reinhard Junker & Siegfried Scherer
Uitgegeven door De Oude Wereld, 2010
en Johannes Multimedia, Doorn, 2010
336 blz.; prijs € 39.95
ISBN 9789057982675
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Het vermogen om micro-evolutionair te veranderen is een basiseigenschap van het leven. Experimenteel biologisch onderzoek heeft dit aangetoond.
Maar is daarmee ook macro-evolutie bewezen? Macro-evolutie is de hypothese dat complexe structuren en basisbouwplannen van het leven uit simpele voorlopers zijn ontstaan.
Een eerlijke vraag verdient een eerlijk antwoord. Daarom is dit boek, deze ontdekkingsreis geschreven. Stap voor stap wordt het terrein verkend. Welke micro-evolutionaire processen zijn er? Wat kunnen ze? Welke theorieën over macro-evolutie bestaan er? Is er een mechanisme? Gegevens uit alle relevante disciplines van de biologie worden in dit nieuwe studieboek helder, systematisch en zakelijk weergegeven.
Er blijkt: Een antwoord is niet zonder een wereldbeschouwelijke grensoverschrijding mogelijk. Beoordeling van ontstaansmodellen vraagt daarom om helder onderscheid tussen objectieve gegevens, theoriegeleide interpretaties en wereldbeschouwelijke keuzen.

2 RECENSIES

2. De Oogst - 1 april 2011 - www.totheildesvolks.nl

Evolutie

Recensie door Pieter de Boer

De laatste maanden is de rol van de evolutietheorie in het onderwijs weer regelmatig in het nieuws geweest. Moeten kinderen op de lagere school al kennismaken met de evolutietheorie? Of is dat pas nodig op de middelbare school? 

Deze vragen zijn vooral van belang voor ouders en onderwijzers die willen vasthouden aan het Woord van God. Stichting De Oude Wereld heeft recent het burgerinitiatief ‘Fair Science’ gelanceerd (op hun website www.oude-wereld.nl kunt u mede-ondertekenen). Met deze actie willen zij aandacht vragen voor de beïnvloeding van het wetenschappelijk onderzoek door de levensbeschouwelijke visie van wetenschappers. Als je niet meer kritisch (op de evolutietheorie) mag zijn, dan dreigt het gevaar dat de wetenschap verandert in een ideologie. Daarom pleiten zij bij biologielessen voor aandacht voor het bijbels ontstaansmodel naast het evolutiemodel.

Feit en interpretatie
Met het vertalen van het Duitse boek ‘Evolution’ levert de stichting een waardevolle bijdrage aan het huidige debat. Het boek behandelt de evolutietheorie aan de hand van de hedendaagse bekende gegevens. Daarbij maken ze een helder onderscheid tussen de feiten en de mogelijke interpretaties. Daaruit blijkt duidelijk dat er wetenschappelijk voldoende ruimte is voor een bijbels ontstaansmodel van het leven op aarde. Zo is het bijvoorbeeld verbazingwekkend dat tussen alle ca. 250.000 gevonden verschillende fossielen geen enkele overgangsvorm tussen de soorten te vinden is, terwijl er al miljarden exemplaren fossielen zijn gevonden.

Een andere opvallende constatering is dat bij de bekende ‘Darwinvinken’ helemaal geen sprake is van macro-evolutie. Er zijn wel dertien verschillende variaties van de vorm van de snavels bij deze vogels, zoals lang en dun voor het peuteren van insecten uit boomschors, kort en dik voor het kraken van harde pitten. Maar deze snavelvormen zijn geen onomkeerbare vorm, zoals wordt verondersteld bij het ontstaan van een hoornen snavel van een vogel uit een met tanden bezette kaak van een reptiel. Er is bij deze vinken sprake van een snavelvariatie.

Het gevaar dreigt dat wetenschap verandert in ideologie Met andere woorden: er is geen sprake van optimalisatie (nieuwbouw) maar van specialisatie (verbouwing). Het gevolg van zo’n specialisatie is niet dat de soort beter kan overleven, maar juist dat het gevaar voor uitsterven wordt vergroot. Een ander voorbeeld hiervan is het jachtluipaard. Dit bijzondere dier heeft zo’n ‘verarmde’ genetische vorm dat het op de middellange termijn geen kans meer heeft om te overleven.

Goed te volgen
Dit boek, een gedegen naslagwerk, is zeer fraai vormgegeven en leest prettig door het grote aantal tekeningen en foto’s die de tekst verduidelijken. Sommige hoofdstukken zijn heel gedetailleerd en technisch, zoals dat over ‘Embryologie en afstamming’, maar de meeste teksten zijn ook voor niet-biologen goed te volgen.

Bij de vraag die de auteurs aan het einde van boek stellen, moest ik aan Psalm 19 denken. Als je ziet hoe mooi en fascinerend de dingen om ons heen zijn, zou een persoonlijke, geniale Schepper met Zijn weliswaar minder geniale, maar toch intelligente schepselen mogelijk ook door Zijn schepping willen communiceren?

1. Ellips – september 2010

Evolutie – Het nieuwe studieboek

Recensie door Dr. Herman Bos

Duitstalig verscheen dit boek voor het eerst in 1998. Sindsdien verschenen diverse geheel herziene uitgaven om aan te sluiten bij de actualiteit. Voor het eerst is dit grandioze werk nu ook in het Nederlands vertaald, vanuit de Duitse 6e druk. Een gebonden boek op A4-formaat, uitermate rijk en fraai geïllustreerd met veel verhelderende schema's. De biologen Junker en Scherer staan als bijbelgetrouwe wetenschappers kritisch ten opzichte van het neodarwinisme, maar hun toonzetting is die van de professionele wetenschapper. 

De stijl van hun boek is aangenaam qua toonzetting; de wetenschappelijke beschouwing voert de boventoon. Hun analyses zijn scherp en educatief van hoog niveau. Een boek primair geschreven voor VWO-, HBO- en academisch niveau, maar dat is zeker niet de enige doelgroep. Het boek is ingedeeld in zeven delen: de wetenschapstheoretische basis, basisbegrippen van evolutie- en basistypenbiologie, evolutie op organismeniveau, moleculaire evolutie, vergelijkende biologie en interpretatie van fossielen; in het slotdeel 'grensoverschrijdingen' komen onder meer schepping als vooronderstelling en Intelligent Design aan de orde.

In deel IV wordt ook de oorsprong van het leven, de abiogenese besproken. Zakelijk, bijna nederig en tegelijk grondig en vlijmscherp schetsen de auteurs daarvan de actuele stand van wetenschap. De wetenschappelijke resultaten blijken in strijd met alle tot nu toe voorgestelde modellen voor abiogenese. Ik concludeer dan dat de wetenschap tot op heden feitelijk geen notie heeft van het ontstaan van het leven. Maar Junker en Scherer formuleren anders: respectvol en met distantie; het siert hen.

Experimenteel biologisch onderzoek heeft aangetoond dat het vermogen om micro-evolutionair te veranderen een basiseigenschap van het leven is. De vraag is echter of daarmee ook macro-evolutie (de hypothese dat complexe structuren en basisbouwplannen van het leven uit simpele voorlopers ontstaan) een feit is. Welke micro-evolutionaire processen zijn er? Waar liggen de grenzen? Is er een mechanisme voor macro-evolutie? 

Uit alle relevante disciplines worden in dit boek biologische gegevens systematisch, zakelijk en helder weergegeven. De conclusie is dat een antwoord niet mogelijk is zonder wereldbeschouwelijke grensoverschrijding. Beoordeling van ontstaansmodellen vereist dus helder onderscheid tussen 'objectieve' gegevens, theoriegeleide interpretaties en wereldbeschouwelijke keuzes. De auteurs kiezen voor een alternatieve verklaring van biologische gegevens binnen een 'bijbels ontstaansmodel'. Daarbij beseffen zij (p. 318) dat natuurwetenschappelijk bewijs van ontwerpsignalen van de Schepper aan zijn schepselen nooit geleverd kan worden. En toch: als natuurwetenschapper zie ik die bewijzen van ontwerp door een Ontwerper toch volop om mij heen! 

De subtitel is terecht Het nieuwe studieboek; het is een boek waaruit zeer veel is te leren. Naast dr. Junker en prof. Scherer werkten nog twaalf andere wetenschappers aan de totstandkoming van dit boek mee. Het bevat boeiende hoofdstukken over o.a. de vragen rond het ontstaan van complexe moleculaire machines en over de stamboom van de mensheid. Hopelijk zullen de auteurs in een volgende druk ook grondig ingaan op de beschouwingen en de theorie van Francis S. Collins.

Evolutie – Het nieuwe studieboek is een leerzaam en zorgvuldig geschreven standaardwerk dat op geen boekenplank mag ontbreken bij hen die geïnteresseerd zijn in de vragen rond schepping en/of evolutie. Gelet op het A4-formaat en de volkleurendruk is het boek heel vriendelijk geprijsd.