www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

2 RECENSIES

Kruistocht
Het leven van koning Jezus
Tim Keller
Uitg. Van Wijnen, Franeker 2011
9789051944242
272 blz. € 19,95
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

In dit nieuwe boek behandelt de auteur in zijn eigen, aansprekende stijl het verhaal van het leven van Jezus Christus. Hij laat daarbij niet alleen de weg naar eeuwig leven zien, maar ook de geschiedenis en het doel van onze wereld.
Het verhaal van Jezus is in de loop van de geschiedenis al op honderden verschillende manieren verteld. Moet daar nog wel iets aan toegevoegd worden? Keller schrijft in zijn inleiding hierover:
In deze schijnbaar eindeloze stroom van woorden en ideeën over Jezus leg ik nu voorzichtig ook dit boek. Het is een uitvoerige overdenking van het historische christelijke uitgangspunt dat het leven, de dood en de opstanding van Jezus het centrale gebeuren in de geschiedenis van mens en kosmos vormen en tegelijk het voornaamste ordeningsprincipe van ons eigen leven. Anders gezegd: het helderste inzicht in het verhaal over de wereld – en hoe wij daarin passen – krijg je door het verhaal over Jezus rechtstreeks en nauwkeurig in het oog te vatten. Mijn streven is hier om aan zijn woorden en daden te laten zien hoe prachtig zijn leven zin geeft aan het onze.
Net als in zijn andere aansprekende boeken spreekt Keller zowel de zoekers als de gelovigen aan. Hij geeft in Koningskruis een nieuw perspectief op het leven van Jezus Christus in een verhaal dat elke lezer zal bijblijven.

2. Friesch Dagblad - 31 december 2011 - www.frieschdagblad.nl

De ‘kruistocht’ van Jezus draait om liefde

Recensie door Tjerk de Reus

Tim Keller is een veelschrijver. Meestal pleit dit niet voor een auteur, maar wie Kellers nieuwe boek over Jezus leest, heeft weinig reden tot klagen. Hij volgt het evangelie van Marcus op de voet en speurt naar een ‘ordeningsprincipe voor ons leven’.

Hij is inmiddels een bekend auteur in Nederland, dominee Tim Keller uit New York. Jarenlang werkte hij tamelijk onopgemerkt in zijn kerkelijke gemeente, totdat hij boeken begon te publiceren. Kennelijk heeft hij daar nu alle tijd voor, want sinds de verschijning van zijn In alle redelijkheid (2008) publiceert hij jaarlijks een boek, of zelfs meer dan een. Uitgeverij Van Wijnen in Franeker bracht eerder dit jaar Kellers boek over sociale gerechtigheid op de Nederlandse markt, en nu dus zijn boek over Jezus.

In het komende jaar zal vermoedelijk Kellers boek over het huwelijk aan de beurt zijn. Die veelheid aan boeken kan natuurlijk wantrouwen wekken. Waarom meent Keller dat hij over tal van uiteenlopende thema’s zijn zegje moet doen? Nu kun je gerust met een dosis scepsis Keller lezen en dan ook terechte puntjes van kritiek noteren. Maar belangrijker voor veel lezers zal een zekere verrassing zijn, vanwege de bijzondere leeservaring dat Keller iets op tafel legt waarvan je opkijkt, dat je de ogen opent en behulpzaam is voor leven en geloof in de dagelijkse praktijk.

Optimisme
Verfrissend is ook de positieve overtuiging waarmee Keller het geloof in Christus typeert. Daarin zit een stuk optimisme dat wij in West-Europa vaak wat zijn kwijtgeraakt. In de inleiding van zijn boek wijst hij bijvoorbeeld op de betrouwbaarheid van de evangeliën: die zijn puur geschiedkundig allerminst te beschouwen als sprookjes.

Anderhalve eeuw geleden dachten theologen: die evangeliën zijn láng na Jezus’ tijd geschreven, zo rond het jaar 120, en bevatten waarschijnlijk veel fabeltjes, ofwel vrome fantasie. Maar handschriftenonderzoek in de laatste eeuw heeft duidelijk gemaakt dat de evangeliën al eerder zijn geschreven, waarschijnlijk al in de tijd dat veel ooggetuigen van Jezus’ aardse optreden nog in leven waren. Keller wijst vervolgens op mensen die zich recent bekeerden tot het christelijk geloof, juist omdat hen duidelijk werd dat het christendom een verhaal biedt dat stevig is gefundeerd: niet alleen in gezonde redelijkheid, maar ook in de feitelijke geschiedenis.

Zoals een vaardig schrijver betaamt, heeft Keller zijn boek mooi ingedeeld. Het valt uiteen in twee delen: ‘de koning’ en ‘het kruis’. Beide delen bevatten negen hoofdstukken, van elk zo’n elf of twaalf bladzijden. In het eerste deel legt Keller de focus bij tal van momenten in Jezus’ leven; het gaat dan vooral over de identiteit van Jezus: wie is Hij? In het tweede deel is de aandacht gericht op de weg van Jezus naar Golgotha: wat is het doel van Jezus?
In elk hoofdstuk kijkt Keller naar een specifieke passage uit het evangelie van Marcus. Vervolgens mediteert en redeneert hij over deze tekst en probeert hij een brug te slaan naar de levens van zijn lezers, die overigens in eerste instantie zijn toehoorders waren - de hoofdstukken zijn gebaseerd op preken.

Niet voor niets heet het eerste hoofdstuk ‘De dans’. Dat is een belangrijk gezichtspunt in het denken van Keller; hij schreef er al over in In alle redelijkheid. Die dans heeft betrekking op de goddelijke drie-eenheid. Nu is het woord dans in dit verband geen bijbelse aanduiding, maar met behulp van C.S. Lewis betoogt Keller dat je je de drie-eenheid kunt voorstellen als een vreugdevolle en liefderijke dans van drie personen om elkaar. Klinkt een beetje gek natuurlijk, maar het is een beeld.

Surplus van liefde
Keller leidt eruit af dat de goddelijke drie-eenheid mensen schiep vanuit een soort surplus van liefde, vrijwillig en vanuit generositeit. De mensheid was niet per se nodig, wat bij een God die alleen maar ‘eenheid’ zou zijn, wel voor de hand zou liggen. De mensheid zou dan het instrument zijn voor de goddelijke glorie. Zo is het niet bij de God die we in Christus kennen, meent Keller, en dat heeft vergaande implicaties: ,,De Vader, de Zoon en de Geest zetten niet zichzelf in het middelpunt; hun wezenlijke kenmerk is wederzijdse, schenkende liefde. ( ) als de God die het heelal schiep zó is, dan zindert en barst deze werkelijkheid van levendmakende, heerlijke consequenties voor ons ( ) dan draait alles in het leven eigenlijk om liefdesrelaties.”

De New Yorkse predikant kan er enthousiast van worden: de goddelijke schoonheid die ons ten leven riep, bevrijdt ons van egocentrisme, van vervreemding en afgunst. Waar de mens ook maar een beetje deelneemt aan de ‘goddelijke dans’ vindt er vernieuwing plaats. Maar die vernieuwing kan ook pijn doen en haaks staan op onze verlangens. Ook dat is een aspect van de ‘kruistocht’ van de Heer: ,,Als er echt een dans is, dan is er echt een Koning die ons liefheeft zonder dat het moet. En als er echt een smet is die wij niet kunnen wegwassen, dan moet er wel een kruis zijn.”
In de inleiding schrijft Keller dat het leven, de dood en de opstanding van Jezus het ‘centrale ordeningsprincipe in ons eigen leven is’. Hij schrijft: ,,Het is mijn streven om door middel van zijn woorden en daden te laten zien hoe schitterend zijn leven zin geeft aan het onze.”

Keller doet dit door in de sfeer van de - per hoofdstuk - gekozen Bijbelpassages theologische kwesties uiteen te zetten en dan parallellen te zoeken in de concrete menselijke ervaring. Hier toont Keller zich een herder met psychologische know how: hij bespreekt geregeld hoe mensen vastzitten in gevoelens van afgunst, zelfwaardering (vaak juist het gebrek daaraan), egoïsme, onzekerheid, enzovoort. Hij zet uiteen welk patroon hieronder ligt, welke valse oplossingen religies aanreiken - om vervolgens de bevrijding van het bijbelse geloof te benadrukken. De uitweg uit de menselijke problematiek vindt Keller steeds opnieuw in de liefde van God, die zichtbaar is in de ‘kruistocht’ van Jezus. Dat maakt de boodschap van dit boek tot een hechte eenheid: het cirkelt steeds om dezelfde kern - zonder dat dit oppervlakkigheid of voorspelbaarheid met zich meebrengt.

Keller is overigens een nederig auteur. Hij citeert geregeld schrijvers en denkers die beter het licht gezien hebben dan hijzelf. Dat maakt zijn boek afwisselend: de genoemde C.S. Lewis spreekt geregeld een woordje mee, evenals J.R.R. Tolkien, J.K. Rowling, de theoloog N.T. Wright en de filosoof Cornelius Plantinga.

1. Nederlands Dagblad - 30 december 2011 - www.nd.nl

Keller komt dicht bij het hart

Boekrecensie door Gerald Bruins

In Kruistocht, een beschrijving van het leven van Jezus aan de hand van Marcus, is Tim Keller op dreef. Hij weet diep tot het hart door te dringen met zijn in het begrip genade gedrenkte gedachtegoed.

De Amerikaanse theoloog Tim Keller, populair onder gereformeerden, wil in de eerste plaats herder zijn van de almaar groeiende Redeemer Presbyterian Church. Dat succesverhaal is inmiddels bekend: wat eind jaren tachtig begon met een klein groepje, groeide uit tot een missionaire mastodont die elke zondag zesduizend bezoekers trekt. En dat in het liberale klimaat van een ‘wereldse’ stad als New York.

Met de rest van de wereld deelt Keller zijn gedachtegoed via boeken. In Kruistocht, zijn vijfde boek, is de missionaire pionier op dreef als pastor. Hij is geen origineel theoloog, put uit het werk van anderen, met een sterke voorliefde voor de Engelse apologeet C.S. Lewis. Toch weet hij zijn verworven theologische inzichten op een knappe wijze te verbinden met zijn ervaring als kerkplanter en de cultuur van de grote stad in de huidige tijd. Het boek behandelt het leven van Jezus aan de hand van het evangelie van Marcus. In het eerste deel schetst hij Jezus als Koning, in het tweede deel beschrijft hij Jezus’ levensdoel, eindigend op het kruis...........

Lees verder...