www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE

Hier gebeurde het toen
Archeologische sporen van de Bijbel
Johan Knigge
Uitgave Buijten & Schipperheijn Motief, Amsterdam
160 pag., € 15,00
ISBN 9789058816337
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Dit boek behandelt archeologische vondsten die zich op kruispunten bevinden van Bijbel en archeologie. Waar de historiciteit van de Bijbel in toenemende mate, ook vanuit de archeologische wetenschap, wordt omstreden, wil de auteur laten zien hoe archeologische vondsten juist de betrouwbaarheid van de Bijbel, het Woord van God, onderstrepen en bevestigen.
De vondsten werpen vaak een verrassend licht op de geschiedenissen uit de Bijbel. Deze krijgen door de archeologische sporen voor de lezer nog een extra concreet aanwijsbare dimensie: kijk, hier gebeurde het toen.

Bijbelse archeologie blijft boeien

`De Bijbel heeft toch gelijk' beweerde in 1955 Werner Keller, die een boek met de gelijknamige titel schreef dat voor velen de ogen opende van het belang van Bijbelse archeologie. Overal doken verhalen op over vondsten die de juistheid van de Bijbel bevestigden. Maar Keller kreeg ook de nodige kritiek. Zijn boek was te populair en simplistisch en hij schroomde niet zaken te suggereren die niet (volledig) door de archeologie werden gedekt.

Johan Knigge maakt in een nieuw boek over Bijbelse archeologie die fout niet. Hij probeert zich aan de feiten te houden en werpt hooguit hier en daar wat vragen op. Knigge hoeft gelukkig ook niet veel te suggereren, want er is inmiddels heel veel meer bekend dan begin '50-er jaren toen Keller de pen ter hand nam. Archeologen hebben sindsdien een stortvloed aan materiaal boven tafel gekregen.

Knigge tilt slechts kleine tipjes van de sluier op. Hij vat samen en gaat met grote stappen door de historie. Het is zeker geen uitputtend werk over Bijbelse archeologie. Maar dat was de opzet van 'Hier gebeurde het toen' ook niet. Knigge gunt de lezer slechts een kijkje in de bijzondere wereld van de Bijbelse archeologie. Dat is een kijkje dat naar meer smaakt, want al bladerend en lezend dringt de boodschap van het boek zich onmiskenbaar aan je op: De Bijbel heeft toch gelijk.

Overal duiken de bewijzen op. Voor wie het wil zien. Zo heette koning Sargon II, die in het Bijbelboek Jesaja wordt genoemd, jarenlang een verzinsel omdat zijn naam ontbrak op een obelisk met namen van Assyrische koningen. Totdat men zijn paleis ontdekte, compleet met een inscriptie: 'Sargon, koning van Assyrië, die Samaria en heel Israël veroverde en die de bewoners van Asdod gevangen maakte'.

Of neem de Babylonische koning Belsassar. Hij werd door wetenschappers afgewezen, want de laatste naam op de koningslijst was die van Nabonidus en niet van Belsassar. Totdat een kleitablet opdook waarop wordt vermeld dat Nabonidus zijn zoon Belsassar tot mede-koning aanstelde om Babylon te verdedigen tegen de Perzen. Hierdoor werd de Bijbelse Daniël de derde (en niet de tweede) heerser in rang. Zoals het Bijbelboek Daniël
overigens zelf ook opmerkt.

Knigge dist heel veel van dit soort feiten en feitjes op. Neem het verhaal van Bileam, die door koning Balak van Moab werd gevraagd om Israël te vervloeken. Wetenschappers noemden het folklore, want er was geen greintje bewijs gevonden. Totdat..., afijn, u voelt hem al. Bileam werd evenzeer bevestigd door de archeologie. Onze eigen Leidse Universiteit ontdekte in 1967 in Jordanië een inscriptie met een spreuk van 'Bileam, de zoon van Beor'. Bileam bleek dus wel degelijk een historische figuur.

Knigge weet nog veel meer te vertellen over Bileam. En over zo heel veel andere zaken. Hij wil met zijn 'Hier gebeurde het toen' laten zien hoe archeologische vondsten de betrouwbaarheid van de Bijbel, het Woord van God, onderstrepen en bevestigen. Daarin is hij ruimschoots geslaagd.