www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu
1 RECENSIE
Kerk als constructiefout
De overlevering overleeft het wel
Harry M. Kuitert
Uitgeverij: Ten Have
Prijs: € 17,99
Aantal pagina’s: 176
ISBN: 9789026904296
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)... of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl
Volgens Kuitert ziet de kerk zich per definitie als spreekbuis van Boven, een constructie die op ‘knechting
der zielen’ moet uitlopen. Voor religieuze beleving keren kerkgangers haar de rug toe, buiten bloeit die volop.
Lonken naar nieuwe religiositeit zal de kerk niet helpen, dat loopt alleen uit op ontkenning van de eigen traditie. Kuiterts advies
aan de kerk: vorm je om tot een religieuze gemeenschap rondom de christelijke overlevering. Maar ook zonder kerk overleeft de
overlevering wel.
..
1. - 13 november 2014 - www.rd.nl
Prof. Kuitert maakt zelf constructiefout
Recensie door Prof. dr. Henk Bakker
Graag feliciteer ik Harry Kuitert, niet alleen vanwege zijn negentigste levensjaar, maar ook vanwege zijn nieuwste boek, ”Kerk als
constructiefout. De overlevering overleeft het wel”. Het is knap geschreven, met een glasheldere analyse. Ik moet zeggen dat Kuitert
in zijn boek eerlijk aan het zoeken en het vertellen is.
De auteur betoogt in de eerste plaats dat de kerk de secularisatie serieus moet nemen. Het christelijk geloof maakt de dienst in
Nederland niet meer uit, en dat is volgens hem maar goed ook. En als christenen zich op het publieke terrein vertonen, blijken zij
meestal niet zo bijzonder te zijn als zij doorgaans menen. „Gij geheel anders”, wordt aan de christenen van Efeze geschreven, maar
hoe doet de kerk dat anno 2014? Geloven blijkt vaak een eenvoudige kers op de taart te zijn en die taart is het leuke en fatsoenlijke
leven dat velen ook zonder God wel leiden.
Kuitert ziet daarom een groot probleem bij de kerken. Dat zit volgens hem vooral in de verkondiging.
Gewone mensen vinden zichzelf niet meer terug in het grote verhaal dat de kerken vertellen. Het christendom doet er beter aan zich te
beperken tot het format van een zoekreligie. Mensen zoeken volgens hem altijd en overal naar veiligheid en verbondenheid. Kuitert
noemt dit een menselijke oerhouding die vertrouwen geeft in het leven en mogelijk ook tot zingeving en betekenisgeving leidt. Daar kan
de kerk bij aansluiten.
Als baptist herken ik in zoverre iets van deze benadering van geloof, dat ook wij op dit moment niet zo sterk meer redeneren vanuit
een voorgegeven dogmatiek, maar vanuit het geleefde geloof. Dat gaat vooraf aan het geleerde geloof en is daar de levensader van. Als
het omgekeerde het geval is, kan de kerk inderdaad een machtsbolwerk worden, zoals Kuitert uitgebreid toelicht in zijn bespreking van
Dostojevski.
Alles groen
Toch is de titel van Kuiterts boek mij niet voldoende duidelijk geworden. Wat is nu precies de constructiefout die de kerk aankleeft?
Zijn boek raakt immers niet zozeer de constructie van de kerk als wel het hart van de kerk, namelijk haar beroep op God.
Ik waag het daarom te spreken van een constructiefout in Kuiterts eigen redenering. Grondleggend voor zijn denken, ook in dit boek,
is de bewering: „Alle spreken over boven komt van beneden, ook de uitspraak dat iets van boven komt.” Maar dit soort
totaaluitspraken zegt uiteindelijk niets, juist vanwege het totaalkarakter. Want als alles van beneden is, is niets meer van
beneden, net zoals niets meer groen is, als alles groen is.........
Lees
verder...
|