|
www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu 1 RECENSIE
1. Friesch Dagblad - 31 maart 2009 - www.frieschdagblad.nl ‘Het koninkrijk van God is geen warme deken’
Recensie door Hanneke Goudappel
‘Is Jezus volgen en kerkzijn niet veel meer dan wat we nu doen?’, vragen ze zich af. ‘Soms horen we als christenen verhalen die ons hart sneller doen kloppen, maar die verhalen lijken uit een andere wereld te komen. Onbereikbaar.’ Dat het stappen uit de christelijke subwereld niet écht onbereikbaar is, bewijzen de pioniers die de auteurs hebben geïnterviewd in het boek. Allemaal zijn ze opgegroeid binnen de christelijke subcultuur, vaak in een gereformeerde of evangelische variant daarvan. Vaak ook zochten ze eerst binnen de gebaande wegen in de kerk. ,,Het zijn mensen die staan in de brede christelijke traditie van de afgelopen paar honderd jaar”, licht Nico-Dirk van Loo toe. ,,Maar ze knokken wel ontzettend met de werkelijkheid van de huidige kerken.” Hun grootste bezwaar is dat ,,de kerk - uitzonderingen daargelaten - de samenleving niet in beeld lijkt te hebben”. ,,We leven nu in de situatie dat Nederland religieuzer is dan ooit, meer spiritueel zoekt dan ooit en meer in het ‘hogere’ gelooft dan ooit”, verklaart Van Loo. ,,Toch laat men de kerk links liggen, omdat deze niet geloofwaardig is. Het enige wat de kerk doet, is het hier en daar aanpassen van een concept waar men nu net een hekel aan heeft.” ‘Veel kerken vinden het geweldig als jeugdkerken, jeugddiensten, missionaire activiteiten en allerlei andere initiatieven tot stand komen; zolang mensen uiteindelijk op zondag maar in de kerk zitten en er aan de vorm van de diensten niet te veel verandert’, illustreren de auteurs in het boek. Van Loo: ,,De kerk heeft voor buitenstaanders vaak een imago van ‘brave mensen’ en ‘op zondag in de kerk zitten’. Dat is echter maar een half verhaal. Een verhaal dat in elk geval voor iemand die niet is blootgesteld aan de christelijke traditie moeilijk te verteren is. En die mensen telt onze maatschappij steeds meer.” Koninkrijksdenken Het doel van de pioniers: mensen die het christelijke verhaal nooit gekend hebben het Koninkrijk van God en Christus bekend maken. ,,De pioniers geloven dat de kerk een geweldig verhaal heeft: het verhaal van het Koninkrijk van God. Toch hebben we het voor elkaar gekregen om het geweldige verhaal van Jezus niet de moeite van het geloven waard te maken.” Het verhaal van het koninkrijk is in de christelijke wereld ondergesneeuwd, vindt Van Loo. Met koninkrijk bedoelt hij niet het hiernamaals of een theocratische overheid. ,,Het koninkrijk van God is veel breder. Cru gezegd: Jezus is niet alleen je ticket naar de hemel, Hij is ook de hersteller van de hele wereld, het herkenningspunt van het Koninkrijk en voorbeeld van een Koninkrijksleven. Met het Koninkrijk van God bedoelen we situaties waarin merkbaar is dat Jezus the big boss is. Liefde, zorg en vergevingsgezindheid bepalen dan de sfeer.” De emerging church-pioniers denken theologisch lang niet overal hetzelfde over, maar dit koninkrijksdenken typeert hen. Ze gebruiken gebruiken dezelfde woorden (Koninkrijk, Jezus, herstel) als bijvoorbeeld in de evangelische en charismatische beweging. Klinken daar soms grote woorden als ‘Nederland winnen voor Jezus’, die zul je bij de emerging church-beweging nooit horen. ,,Wij gaan dat niet realiseren; het gaat voorbij aan onze beperktheid, de gebrokenheid en de pijn van onszelf en onze wereld”, zegt Van Loo. ,,Het Koninkrijk van God is net als Koning Jezus tegendraads, eerder confronterend dan bevestigend, eerder een pijnlijke schok, dan een warme, religieuze deken om onder weg te doezelen.” ‘Hoe worden we meer dan religieconsumenten van wie de zonden vergeven zijn?’, vragen de auteurs zich af in het boek. ‘De confrontatie met Jezus zorgt voor vragen bij ons grote huis en onze nieuwe auto. En pas als je probeert om dingen los te laten merk je hoe vast je eraan zit. De confrontatie met Jezus wijst ons op de asielzoeker, de crimineel en de vluchteling buiten de poorten van de Europese Unie; op de uitstoot van broeikasgas en het uitsterven van vele diersoorten. De confrontatie met Jezus dwingt ons om te dienen en lief te hebben tegen al het andere in.” In missionaire termen zijn er twee benaderingen om met zending bezig te zijn, aldus het hoofdstuk over nieuwe manieren van kerkzijn: een incarnationele en een attractionele benadering. De auteurs leggen dat uit met een simpel voorbeeld. ‘Stel dat je als christen in een buurt met vele jonge moeders woont en dat het bijna kerst is. Wat doe je om deze moeders te laten zien wie Jezus is en wat hij wil? In de eerste benadering kies je ervoor om een zondagse dienst te organiseren, desnoods eigentijds. Je drukt flyers en vraagt mensen om naar een kerk te komen. De incarnationele benadering is anders. Je bent gewoon jezelf en leert je buren kennen. Als je zwanger bent doe je mee met zwangerschapsyoga en gaat later op het baby-uurtje naar het zwembad. Je leeft samen, past op elkaars kinderen tijdens de bevalling, geeft advies bij buikkrampen en nodigt moeders uit bij de doop dan wel opdragen. Al doende laat je Gods goedheid zien aan deze moeders.” De emerging church-beweging kiest nadrukkelijk voor de laatste benadering. Als het doel van de kerk is het Koninkrijk van God bekend te maken, zijn volgens de auteurs drie dingen belangrijk: communion (samen God zoeken), community (je leven delen) en mission (handen en voeten geven aan Gods droom). ‘Met de invoering van kringen, groeigroepen en cellen zijn er best veel kerken die aan community werken’, stellen de auteurs. Maar het risico is volgens hen levensgroot dat zulke groepen vooral een focus op zingen en bijbelstudie houden, terwijl een community veel meer is. ‘Waar mensen van elkaar houden en elkaar steunen, samen God zoeken, waar aandacht gegeven wordt aan armen en buitenlanders, dáár wordt het Koninkrijk van God tastbaar. De veroordeling, hypocrisie en kleinburgerlijkheid waar de kerk nu om bekend staat, verdwijnt dan als sneeuw voor de zon.’ Droom Droom van de auteurs is dat kerken zich veel intensiever met de maatschappij gaan bemoeien. Maar vooral ook hopen ze dat er meer pioniers komen. ,,Vorig jaar hadden we vanuit de emerging church-beweging een retraite waar twintig mensen kwamen. Dit jaar komen er zo’n 35 en nog een aantal mensen dat één dag wilde komen. Er is beweging. Ik hoop dat mensen die eigenlijk al op één been staan om een initiatief te beginnen door dit boek de hoop krijgen dat het kán.”
|
