www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

2 RECENSIES

Handboek apologetiek
Communicatie van het christelijk geloof
Alister McGrath
uitg. Boekencentrum Zoetermeer, 2012
ISBN 9789023923671
219 blz.; € 21,50.
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Dit beknopte handboek apologetiek leert niet alleen het geloof te communiceren, maar helpt ook te zoeken naar de apologetische houding die het beste bij de lezer past.

Grote, welsprekende verdedigers van het geloof zijn van alle tijden, maar het wetenschappelijk atheïsme van deze tijd daagt ons uit tot een nieuwe benadering van apologetiek. Dit handboek zet een methode uiteen die niet alleen het verstand, maar ook het hart en de verbeelding aanspreekt.
McGrath bespreekt eerst de bijbelse basis voor apologetiek en de historische vormen ervan. Hij laat zien dat er verschillende goede manieren zijn om het geloof te delen – met behulp van toelichting, argumenten, verhalen en beelden – en noemt diverse richtingwijzers naar het geloof, zoals ons aangeboren verlangen naar rechtvaardigheid, onze schoonheidservaring en de orde die we in de natuurlijke wereld zien. Ook helpt hij de lezer te ontdekken wat het beste werkt bij hemzelf en zijn gesprekspartner.
‘Apologetiek moeten we niet als een defensieve en vijandige reactie tegen de wereld zien,’ zegt McGrath, ‘maar als een goede gelegenheid om de schatten van het christelijk geloof te etaleren, op te poetsen en aan te prijzen.’ Dit boek laat zien dat het mogelijk is op een wellevende en doeltreffende wijze het geloof aan te bevelen aan mensen buiten de kerk.

2. - 21 december 2012 - www.rd.nl 

De schatten van het christelijke geloof geëtaleerd

Boekrecensie door Dr. M.J. Kater

De hoop op de eeuwigheid is eigen aan de vergankelijke mens, stelt de Britse apologeet Alister McGrath. Foto ANP
„Apologetiek is zowel een kunst als een wetenschap. Het gaat niet alleen om kennis, maar ook om wijsheid”, zo schrijft Alister McGrath in zijn ”Handboek apologetiek”.

Men kan denken aan een bekwame en ervaren arts die de geneeskundige theorie goed kent, maar vervolgens ook de kunde heeft om die theorie toe te passen op zijn patiënten.

McGrath is als hoogleraar verbonden aan het King’s College te Londen. In 1995 verscheen in onze taal ”Bruggen bouwen” van zijn hand, dat zijn weg gelukkig gevonden heeft. Een heel aantal zaken daaruit komt ook weer terug in dit boek. Het boek is echter up-to-date door actuele aanvullingen en de verwerking van recente literatuur.

De schrijver is trouw gebleven aan zijn visie op de bedoeling van apologetiek en verstaat de kunst om zo te schrijven dat het vlot leest. Daarin schuilt de kracht, maar blijkt ook de zwakte van dit nieuwe boek. Het brengt enerzijds veel ter sprake in een beperkt aantal bladzijden. Dat is knap, maar dan kan men niet meer dan een globaal overzicht verwachten. Anderzijds –en daarom kan men het geen handboek noemen– blijven te veel dingen onbesproken. Desalniettemin is het lezen van dit boek geen verloren tijd!

Redelijk
McGrath wil nadrukkelijk staan in de lijn van Britse apologeten zoals C. S. Lewis en G. K. Chesterton. Zij hebben zeker de redelijkheid van het christelijk geloof aangetoond om verdachtmakingen van ”goedgelovigheid” te ontzenuwen. Tegelijkertijd hadden ze ook oog voor de beperkingen van de rede.

„Het gaat er”, zo schrijft McGrath, „niet alleen om de intellectuele aspecten, maar ook om de morele, poëtische en relationele rijkdom van het christelijk geloof te laten zien. We moeten apologetiek niet zien als een vijandige reactie tegen de wereld, maar als een manier om de schatten van het christelijk geloof te etaleren, op te poetsen en aan te prijzen. Daarbij richt de ”wetenschap” van de apologetiek zich op de theologische analyse van de christelijke verkondiging. De ”kunst” van de apologetiek is gericht op de creatieve toepassing van de diverse onderdelen op het publiek.”

Het leven spreekt
Na een introductie volgt een hoofdstuk waarin de hedendaagse –postmoderne– cultuur aan de orde wordt gesteld. Een eenzijdig rationele benadering voldoet niet meer. Laat daarom het leven spreken en breng de christelijke verhalen beeldend tot leven, zo luidt het advies.........

Lees verder...

1. Het goede leven - 27 oktober 2012

Handboek: apologetiek is voorwerk voor het evangelie

Boekrecensie door Tim Vreugdenhil

[... ]
Welkome aanvulling
Er is de afgelopen jaren een stroom aan apologetische boeken verschenen, ook in Nederlandse vertaling. Ik noem slechts 'Eenvoudig christelijk' van Tom Wright en 'In alle redelijkheid' van Tim Keller.

Het boek van McGrath is een welkome aanvulling om minstens twee redenen. Ten eerste komen steeds meer christenen ervan onder de indruk hoe ‘volkomen knots’ hun geloof is, iets dat voor de eerste generaties christenen een diep besef was. Christelijk geloven wordt om allerlei redenen steeds minder vanzelfsprekend.

Hedendaagse christenen zullen daarom allereerst voor zichzelf apologetisch te werk moeten gaan. Ten tweede is het boek van McGrath een leerboek. Hier is geen meeslepend apologeet aan het woord maar een leraar die zijn publiek een apologetische houding bij wil brengen. Kun je bij Keller nog wel eens denken: ‘zo goed kan ik het nooit!’, McGrath neemt zijn lezers mee en helpt hen op weg.

Vertalen
Het boek vertoont alle kenmerken van de stijl waar McGrath bekend om is geworden: rustig, weloverwogen, gedegen. De hoogleraar uit Oxford is geen man voor bijzonder originele gedachten of spannende theologische inzichten.

Hij weet waar zijn kracht ligt: in het doordenken van de rationaliteit van het christelijk geloof, met name in dialoog met het nog altijd buitengewoon dominante paradigma van de natuurwetenschappen (waar hij zoals bekend van huis uit vertrouwd mee is). Behalve voor het verdedigen van het christelijke geloof ziet McGrath twee andere taken voor apologetiek: het christelijk geloof aanprijzen en vertalen.

Contextualisatie
Met dat laatste doelt hij op contextualisatie: de christelijke traditie omzetten in taal van vandaag. De hoofdstukken over hedendaagse cultuur en de theologische basis voor apologetiek zijn wel heel erg inleidend.

Het boek komt pas echt op dreef vanaf hoofdstuk vijf waar McGrath de redelijkheid van het christelijk geloof uiteenzet, gevolgd door ‘richtingwijzers’ (vormen van apologetisch gesprek) en ‘vensters’ (aanknopingspunten om bij gesprekspartners een deur te openen). Hier geeft McGrath tal van relevante voorbeelden en draagt hij citaten aan van mede- en tegenstanders die er bijna altijd toe doen.

Nieuwe Atheïsme
Drie kritische kanttekeningen. Waar McGrath herhaaldelijk aanbeveelt om als christelijk apologeet wellevend te zijn en de geest van Christus te verspreiden, lukt hem dat zelf niet als het om het ‘Nieuwe Atheïsme’ gaat (verbonden met namen als Richard Dawkins en Christopher Hitchens). Iemands benadering ‘minachtend’ noemen getuigt niet van veel achting.

Twee: dit handboek lijdt aan wat Tim Keller under-adaptation noemt. Er is heel veel (christelijke) boodschap en heel weinig reflectie op cultuur.........