www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE

Het nieuwe verbond en de uitleg van de profetieën over de toekomst van Israël
Serie Reformatorische stemmen 2013/2
Dr. M.J. Paul
Bestellen via de website www.willemdezwijgerstichting.nl
Brochure € 4,30 + verzendkosten
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Een onderwerp waarover binnen de christelijke kerk veel verschil van mening bestaat: in hoeverre gaan de nog niet vervulde profetieën over het volk Israël? Geldt dat alleen de bedreigingen of ook de beloften? Is de terugkeer naar het land in 1948 een begin van de vervulling? Of moeten die beloften toegepast worden op de christelijke kerk?

Een brochure waarin Paul verschillende manieren van uitleg op een rij zet, niet alleen binnen de kerk maar ook bij Joodse uitleggers. Interessant is ook de uitgebreide aandacht die hij geeft aan de uitleggers van de vroege kerk zoals Augustinus. Aan de hand van Ezechiël 37 en enkele hoofdstukken uit Jesaja, Jeremia en Zacharia zet hij helder uiteen over welke zaken het gaat. Hoe verhouden zich de verschillende verbonden in de Bijbel tot elkaar? Op welke manieren kun je profetieën uitleggen? Wat is het karakter van profetieën, en hoe worden ze door Messiasbelijdende Joden uitgelegd, waarvan Isaac da Costa de bekendste is? Naast een aantal afbeeldingen zijn er ook gespreksvragen opgenomen die kunnen helpen nog gerichter na te denken over dit belangrijke thema, waarover het laatste woord natuurlijk nog niet gesproken is, maar dat nooit zijn actualiteit en gewicht zal verliezen.

..

1. Profetisch Perspectief - maart 2014 - www.profetischperspectief.nl

Profetieën over de toekomst van Israël

Recensie door Hette Abma

Regelmatig verschijnen er nieuwe delen van de Studiebijbel van het Oude Testament (SBOT). De lezers van Profetisch Perspectief voelen aan dat het inmiddels spannend is geworden. Bij dit megaproject zijn de auteurs immers toegekomen aan de bespreking van de profeten. We mogen dankbaar zijn voor alles wat ze ons aanreiken. Toch kan ik het begrijpen als iemand verzucht: `Wat zou ik graag in het kort horen hoe je de profetieën over de toekomst en Israël moet lezen.' Recent is daarover een beknopte studie verschenen. Graag vestig ik de aandacht van onze abonnees erop.

Vier manieren
Prof. dr. M.J. Paul beschrijft in een uitgave van de Willem de Zwijgerstichting op welke wijze we een verantwoorde duiding van de boodschap van de profeten kunnen geven. Hij onderscheidt daarbij vier manieren waarop de profetieën benaderd worden. Over het eerste en vierde punt zal weinig discussie nodig zijn. De historische verklaring vestigt onze aandacht op de vervulling binnen de periode van het Oude Testament. Waar de profetie betrekking heeft op de eeuwige heerlijkheid zal evenmin verschil van mening zijn. 

In de tweede plaats noemt dr. Paul de geestelijk-typologische uitleg. Heel de profetie wordt betrokken op het persoonlijk geestelijk leven (bekering en wedergeboorte) of wordt gelezen als een boodschap over de kerk. Op de keper beschouwd hoeft niemand tegen een dergelijke duiding bezwaar te hebben, aangezien de basis daarvoor al gelegd is in het Nieuwe Testament. Alleen is het de vraag of het daarbij gaat om de enige en volledige vervulling van de profetie. En daarom noemt de schrijver van de lezenswaardige brochure in de derde plaats ook de concreet aardse duiding. Het gaat dan om de vervulling van de beloften betreffende de toekomst van Israël. Velen zijn op dit moment verontrust als ze merken welke heftige disputen over Israël worden gevoerd. Waar maken we ons dan druk om? Centraal staat dan de kwestie of de profetische beloften niet voor de kerk, maar specifiek voor het uitverkoren volk van God gelden.

Kerk en nieuwe verbond
Om zijn bedoeling duidelijk te maken kiest de schrijver als thematiek het spreken over het nieuwe verbond. Van harte wil ik aanbevelen van deze studieresultaten kennis te nemen. Velen veronderstellen dat Israël het volk van het oude verbond is en dat de christelijke kerk de gemeente van het nieuwe verbond vormt. Tijdens de viering van Pesach stelt Jezus het heilig Avondmaal in met de woorden: 'Deze drinkbeker is het nieuwe verbond in mijn bloed, dat voor u vergoten wordt' (Luk.22:20). Zo wordt het mozaïsche verbond vervuld. Maar dat is toch nog niet de volledige vervulling. In de toekomst zal het verbond geheel gerealiseerd worden.

Het moet niet aan onze aandacht ontsnappen, dat Jezus zegt: `Ik zal niet meer van de maaltijd van Pesach eten, totdat het vervuld is in het Koninkrijk Gods,' en: 'Ik zeg u dat Ik niet zal drinken van de vrucht van de wijnstok, totdat het Koninkrijk van God gekomen is' (Luk.22:16 en 18). Ook verwijst Jezus naar de vervulling als Hij zijn leerlingen een machtige positie in het vooruitzicht stelt: `Ik beschik u het Koninkrijk, zoals mijn Vader dat aan Mij beschikt heeft, opdat u eet en drinkt aan mijn tafel in mijn Koninkrijk en op tronen zit en de twaalf geslachten van Israël oordeelt' (Luk.22:29v).

Voorrechten van Israel
De gelovigen uit de volken mogen delen in het heil. Ze worden medeburgers van de heiligen en huisgenoten van God genoemd (Ef2:13v).We moeten ons wel afvragen in welke mate ze delen in de zegeningen van het verbond dat met Abraham en zijn nakomelingen is gesloten. Er blijken specifieke voorrechten voor het volk Israël te blijven bestaan. De besnijdenis is het teken van de unieke relatie. Verder geldt voor hen de belofte van de messiaanse toekomst in het land Kanaän en de stad Jeruzalem. Daar zal de tempel staan en de troon van David. Bij de komst van Jezus in volle glorie zal het messiaanse rijk in volmaaktheid aanbreken. Dan blijken er ook geopolitieke aspecten van het verbond tot gelding te komen. Tot op dit moment is er dus nog geen sprake van een finale vervulling van de profetische teksten.

Goed om zo het meest sprekende gedeelte uit de boodschap van Jeremia te lezen: hoofdstuk 31-33. Er hoeft geen enkele twijfel over te bestaan: het verbond is exclusief met de twaalf stammen gesloten en betreft het beloofde land en stad Jeruzalem. Zo komt het ook later weer aan de orde in Hebreeën, als er sprake is van een beter verbond. Dit blijkt geen nieuwe connectie met de gemeente van Jezus, maar: `Zie de dagen komen, spreekt de HERE, dat Ik met het huis van Israël en het huis van Juda een nieuw verbond zal sluiten...' (Hebr.8:8-12). Er blijft een band tussen God en het volk dat in meerderheid Jezus als Messias afwijst. `De genadegaven en de roeping van God zijn onberouwelijk' (Rom. 11:29). Zo mogen we met verwondering bij de profeet Jeremia lezen: Het nageslacht van Israël zal niet ophouden een natie te zijn voor Gods ogen Jer.31:35-37 en 33:20-22).

Jammerlijk dwaalpad
In de toekomst zal het Joodse volk nog een bijzondere rol vervullen tot zegen van de andere volken. Helaas heeft Johannes Calvijn daarvoor weinig oog gehad en ook in de kanttekeningen bij de Oude Vertaling komt dit niet tot uitdrukking. Gelukkig was er wel zicht op bij diverse schrijvers van de Nadere Reformatie en vertegenwoordigers van het Reveil, zoals Isaac da Costa en Abraham Capadose. In zijn toespraken tijdens bidstonden voor Israël zei de laatstgenoemde dat er bij hen doorgaans veel waardering is voor de kanttekeningen van de Statenvertaling. `Maar ten opzichte van de Profetieën over Israël en over het geheel van de Eschatologie of de leer der laatste dingen, dus van de onvervulde profetieën zijn ze een jammerlijk dwaalpad ingeslagen.' Dit is gebeurd door 'van de koninklijke weg van de letterlijke Schriftuitleg af te wijken en een bloot geestelijke toepassing op de Christelijke Kerk aan te nemen' (p.35).

Brochure met gespreksvragen
Wat mogen we er dankbaar voor zijn dat de Willem der Zwijgerstichting deze brochure heeft uitgegeven. Er was na de misser van de uitgave van drs. H. de Jong over 'De Landbelofte' (2011) wel iets goed te maken. We kunnen waardering hebben voor de bekwame wijze waarop deze theoloog uitleg geeft van een bijbeltekst, maar hij heeft helaas geen enkel zicht op Israël en de toekomst. En hij is overigens niet de enige predikant. Voor het welzijn van de gemeente verdient het daarom aanbeveling dat gewone gemeenteleden samen met vertegenwoordigers van de kerkenraad het gesprek aangaan over de brochure van prof. M.J. Paul. Aan het einde van het boekje staan namelijk nog gespreksvragen. Daarbij komt onder meer aan de orde: `Hoe gaan de voorgangers in uw kerk om met profetische teksten over de toekomst?' Neem, lees en bespreek met elkaar! Hopelijk zal het dan komen tot een breuk met de kwalijke vervangingstheologie, of ook verhullend gezegd: de verbredings- of vervullingstheologie.