www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

3 RECENSIES

Mijn beloofde land
De triomf en tragedie van Israël
Ari Shavit
Uitg. Spectrum Houten
478 pag., € 29.99
9789000326105
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Aan de hand van mensenlijke verhalen, ogenschijnlijk kleine gebeurtenissen en gesprekken met hoofdrolspelers vertelt Ari Shavit in Mijn beloofde land het complexe verhaal van de moderne geschiedenis van de staat Israël. Het land bevindt zich momenteel in een existentiële crisis. Ari Shavit, een van de invloedrijkste journalisten van Israël, gaat de dialoog aan met zijn landgenoten en hun historie. Hoe is Israël, ooit een bastion van idealisme en democratische beginselen, op dit verontrustende punt aanbeland?s naar de Big Apple.

Ze verkennen de stad, totdat Dummie verzeild raakt in een honkbalwedstrijd op straat. Door te bewegeiders van de volksopstanden, van de boeren, de immigranten, de kolonisten en de Arabieren: kortom, de mensen die het (morele) fundament vormen van het land Israël.

..

3. – Israelaktueel - oktober 2014 - www.christenenvoorisrael.nl/israel-aktueel

Mijn beloofde land

Recensie door Teus den Otter

Wie een indringend en knap geschreven boek over Israël wil lezen, kan ik Mijn beloofde land van Ari Shavit aanbevelen. De schrijver, een invloedrijk columnist, gaat de dialoog aan met zijn landgenoten en luistert met belangstelling naar hun eigen historie.

Vele geïnterviewden komen uitgebreid aan het woord, zoals immigranten, kolonisten en boeren. Aan de hand van deze menselijke verhalen en gesprekken vertelt Shavit het complexe verhaal over Israël.

Shavit neemt de lezer telkens mee als hij op stap gaat voor een interview. De lezer wordt deelgenoot van de gedachten die de geïnterviewden uitspreken tegenover Shavit. Uit al deze gesprekken vormt hij in zijn boek langzaam maar zeker een realistisch beeld van het huidige Israël.

Door zijn boeiende schrijfstijl verveelt het boek geen moment en geeft journalist Shavit een heldere kijk op zijn geliefde geboorteland. 

2. Alpha Online - 12 mei 2014

Mijn beloofde land

Recensie door Evert van der Veen

Israël is een land met vele gezichtspunten. Het is een bijzondere land dat God aan zijn volk belooft, het is een omstreden land vanwege het conflict tussen Joden en Palestijnen, het is een land onder spanning omdat men intern verdeeld is over de politieke koers en oplossing. Daarom is Israël ‘geen normaal land te noemen. Het is een Joodse staat in een islamitische wereld, het is een democratie in een regio van dictaturen. Het vloekt met zijn omgeving’.

De eerste regel van dit boek is veelzeggend: ‘Zolang ik mij kan heugen, herinner ik me angst – existentiële angst’. Israël is vanaf het allereerste ontstaan een kwetsbaar land dat zich in minderheidspositie bevindt in het Midden Oosten. Sinds 1948 is er een permanente dreiging van buitenaf en staat deze Joodse natie onder zware druk van de buurlanden.

De schrijver is een Jood die dit zelf heeft meegemaakt en dus weet waarover hij praat. Gedreven zoekt hij door naar antwoorden, probeert achterliggende drijfveren en feiten bloot te leggen. Voor dit boek heeft hij onnoemelijk veel onderzoek verricht: er zijn tientallen intense gesprekken met uiteenlopende mensen gevoerd. Dat alles omdat hij zoekt naar een antwoord op die allesbeheersende vraag: wie zijn wij nu eigenlijk als mensen die dit land bevolken?

Het verlangen naar een Joodse natie begint aan het einde van de 19e eeuw. Herzl is de grote aanvoerder van de zionistische beweging en geeft stem aan de Joden in de diaspora om samen te komen op historische bodem. De schildering van de eerste Joden die in het begin van de vorige eeuw naar Palestina komen is prachtig. Deze Joden hebben geen verkeerde bedoelingen en wilsslen alleen maar graag terug naar het land waar men ooit vandaan kwam. Er ontstonden - vanuit socialistische beginselen – tal van leefgemeenschappen: de kibboets. Hier werd goed werk verricht zoals bv. de drooglegging van een moeras; het land werd in cultuur gebracht. Men was gedreven maar uit dit activisme kwam bv. ook de aanleg van een sinasappelplantage voort. De verhouding tot de aanwezige Palestijnen was aanvankelijk goed; pas in de dertiger jaren laaide het conflict op.
In de Tweede Wereldoorlog werd de Masada het symbool van Joods verzet en overleven, zoals de leider van de zionistische beweging in Polen zei: ‘Het probleem met de Joden van de diaspora was dat zij het leven van een geslagen hond verkozen boven een eervolle dood. Kans op overleven is er niet als de Duitsers binnenvallen. Als het ooit tot zo’n invasie komt, wat God verhoede, moeten we ervoor zorgen dat wij een Masada-legende achterlaten’.

In 1947/48 verhardt de strijd tussen Palestijnen en Joden zich. Aangrijpend is het verhaal over een Palestijnse stad waarvan de inwoners worden gedwongen om te vluchten. Hij laat hierover diverse mensen aan het woord en zij bezien deze gebeurtenis ieder vanuit hun eigen perspectief. Dat is goed en leerzaam maar ook lastig en confronterend. Al lezend ontstaan er wel begrip voor de worsteling van de Joden om een veilig grondgebied maar is er ook zorg om de Palestijnen die hiervoor de prijs moeten betalen. Het beeld van die colonne mensen die van huis en haard worden verdreven herinnert pijnlijk aan de oorlog die nog maar net voorbij is: ‘colonnes als die van Lydda lopen altijd door’.

Indrukwekkend zijn de verhalen van geëmigreerde Joden uit Oost-Europa. Zij vertellen over dood, haat, angst die zij hebben ondervonden. De jonge staat heeft grote moeite om deze emigratiegolf te verwerken. Toch ontwikkelt het land zich snel en ontstaat er industrie; de economie trekt aan en de welvaart neemt geleidelijk toe dankzij de harde inspanning.

Palestina is van de kaart verdwenen en de staat Israël is ervoor in de plaats gekomen. Vanuit Joods perspectief lijkt alles goed maar de schrijver signaleert geen innerlijke rust. De persoonlijke positie van mensen telt niet want alles draait om het landsbelang. Voor de Holocaust is ook weinig oog, de blik is voorwaarts gericht. Dit was overigens in Nederland niet anders kort na de oorlog zoals we in de tv-serie ‘Na de bevrijding’ hebben kunnen zien.

De schrijver merkt op: het wonder van de nieuwe staat berust op ‘wegkijken’: de Palestijnen tellen niet meer. ‘Het tien jaar oude Israël heeft Palestina uit zijn geheugen en uit zijn ziel gebannen’. Er wordt geen waardeoordeel uitgesproken, de schrijver is kritisch maar ook solidair. Hij constateert en gaat gevoeligheden niet uit de weg. Juist die benadering maakt dit boek zo verrijkend. Visies van buitenstaanders zijn er genoeg, pro en contra en min of meer ‘van het midden’. Dit boek is een verhaal van binnenuit en bovendien deskundig en veelzijdig van opzet. ‘Het Israël waar ik eind 1957 ben geboren, overwint niet alleen zijn afschuwelijke verleden, maar ontketent tevens een stralende toekomst’.

Ook de veelbesproken nederzettingen komen ter sprake: ‘ze zijn niet te begrijpen als men de Zesdaagse Oorlog niet begrijpt’. Deze ontwikkeling is een directe reactie op deze oorlog uit 1967 en de Jom Kippoer oorlog uit 1973. In deze kolonies op bezet gebied is sprake van een religieus – en vaak ook fanatiek – revival. De aanwezigheid wordt op bijbelse gronden gefundeerd en mensen ervaren hun wonen daar als een religieuze verdieping. Dat roept Palestijns verzet op en daar ondervindt Israël de gevolgen van: ‘Met hun opstand hebben de Palestijnen ons opgezadeld met het volgende. Ze hebben ons beroofd van de illusie dat een bezetting redelijk kan zijn. Ze hebben ons duidelijk gemaakt dat we, als we Gaza bezetten, ook een Gaza-strandgevangenenkamp nodig hebben…. Het gaat dus niet om ‘land voor vrede’, maar land voor ons fatsoen, land voor onze menselijkheid, land voor ons diepste wezen’.

De schrijver houdt van zijn land en zijn Joodse bewoners maar voelt ook een innerlijke strijd en ziet ook de tekorten en gevaren van politieke ontwikkelingen: ‘Zo werd steeds meer duidelijk dat vrede niet langer vrede was. Vrede berustte niet meer op een realistische analyse van macht, belangen, kansen, bedreigingen, allianties – op gezond verstand. Genegeerd werden de Arabische wensen en de politieke cultuur. Vergeten werd te kijken naar de aanwezigheid van miljoenen Palestijnse vluchtelingen die niet zozeer bezig waren met de bezetting, maar wensten terug te keren naar hun verloren gegane Palestina’.

Moshe Dayan wordt geciteerd: ‘Laten we vandaag de balans eens opmaken: we vormen een generatie van kolonisten en zonder de stalen helm en de loop van ons geweer zijn we niet in staat een boom te planten of een huis te bouwen. Laten we de moed opbrengen om de haat pal in het gezicht te kijken, die honderden Arabieren om ons heen opkroppen en koesteren. Laten we onze blik niet afwenden, want anders zullen onze armen verslappen. Dat is het lot van onze generatie. Het is ook onze eigen keus – we moeten ons wapenen en paraat staan en ons meedogenloos en hard opstellen – want anders zal het zwaard ons ontglippen en zullen we er het leven bij inschieten’.
Een boeiend en leerzaam boek dat onderhoudend leest.

Evert van der Veen is PKN predikant te Nunspeet

1. Volkskrant - 16 december 2013 - www.volkskrant.nl

Mijn beloofde land

Recensie door Ad Bloemendaal

SHAVIT SCHRIJFT MET VEEL LIEFDE OVER ISRAËL ÉN ONBEVOOROORDEELD OVER HET ISRAËLISCH-PALESTIJNSE CONFLICT

Wat zou er zijn gebeurd als Ari Shavits overgrootvader, Herbert Bentwich, nooit naar Palestina was gereisd, maar gewoon in Londen was gebleven? De schrijver moet er vaak aan denken als hij in de zomermaanden met zijn gezin vakantie viert in Engeland.

Hij zou zelf niet in Israël zijn geboren, zijn leven zou een stuk rustiger zijn geweest en er had niet permanent een donkere wolk boven het leven van zijn kinderen gehangen. Maar hij betwijfelt of hij dan 'een rijker innerlijk leven' zou hebben geleid. In ieder geval was Mijn beloofde land: de triomf en tragedie van Israël ongeschreven gebleven. En dat zou jammer zijn geweest.

De luxereis van de romantische zionist Herbert Bentwich in het voorjaar van 1897 vormt de opening van Shavits boek. Daarna gaat het, aanvankelijk wat traag maar steeds meer staccato, door de geschiedenis van de wonderlijke onderneming die Israël heet. Het verhaal bestaat uit persoonlijke belevenissen, beschouwingen over de tijdgeest en interviews met bekende en minder bekende Israëliërs..........
Lees verder...

Meer recensies:

www.crescas.nl/site/blog/webcolumnvandenbergh/uxzoz/Ari-Shavits-Mijn-Beloofde-Land:-een-boek-om-niet-te-missen/

http://www.nrclux.nl/mijn-beloofde-land-ari-shavit/nl/product/1135737/ (Klik op Besproken in NRC)