www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE

Geschreven leven
Inleiding tot het jodendom
Klaas A.D. Smelik
Leuven / Den Haag 2012
354 pag.
ISBN 9789033486449
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Twee belangrijke karakteristieken van het jodendom vinden wij in de titel van dit boek terug: schrift en leven. Het jodendom is een typische schriftreligie met als middelpunt de Tora. Geschreven op een boekrol, neemt de Tora de plaats in van het godenbeeld in andere religies: in de Tora openbaart zich de God van Israël. Wie voor deze Tora kiest, kiest voor het leven, want de Joodse God is een God van levenden, die zelfs de doden weer tot leven brengt. Ondanks de tragische geschiedenis van het Joodse volk is door de eeuwen heen het geloof in het leven onaangetast gebleven: Lechajim - `Op het leven!`. 

Het jodendom kent tal van dergelijke paradoxen, waardoor het lezen van dit boek een spannend verhaal wordt. Een verhaal vol contrasten, een verhaal ook vol leven en levenswil. Wie het jodendom associeert met dood en vernietiging, zal bedrogen uitkomen na het lezen van deze inleiding. 

Positieve maar ook negatieve kanten worden besproken van de voortdurende worsteling om een tweeduizend jaar oude traditie in overeenstemming te brengen met de huidige tijd. Maar ook over de gebruiken, de feesten, het leven van alledag wordt op een levendige wijze geschreven. Geschreven leven is daarom een ideale referentie om met de Joodse leefwereld kennis te maken. 

Over de auteur: 
KLAAS A.D. SMELIK werd in Hilversum geboren en woont nu in Gent. Naast zijn wetenschappelijk en populair-wetenschappelijk werk schreef hij drie detectiveromans en zes bewerkingen van bijbelverhalen voor de jeugd. Zijn schrijfstijl werd in de nationale en internationale pers meermaals geprezen.
 

..

1. - december 2013 - www.christenenvoorisrael.nl/israel-en-de-kerk

Geschreven leven

Recensie door Kees de Vreugd

Dit boek over de Joodse godsdienst is een vervolg op Smeliks ‘Herleefde Tijd’, over de geschiedenis van het Joodse volk. Het bijzondere van dit boek is, dat het steeds weer vraagt naar de dynamiek van de Joodse godsdienst. Hoe kan een godsdienst, waarvan de geschiedenis zo'n 2500 jaar omspant, nog steeds zo levenskrachtig zijn en steeds weer nieuwe antwoorden geven op nieuwe situaties? 

Het Jodendom is de godsdienst van een volk, en als zodanig is het vooral een levenswijze. De titel van het boek reflecteert dat: een levenswijze die is gebaseerd op geschriften uit de oudheid, die nog steeds dagelijks overal ter wereld worden bestudeerd als bindende leidraad voor het leven nu. Tegelijk presenteert zich binnen die kaders een grote diversiteit aan stromingen en opvattingen als Joods. Smelik maakt daarin geen keuze, maar probeert zo objectief mogelijk een beeld te geven van het traditionele Jodendom als de basis voor alle verschillende hedendaagse vormen, en dat doet hij op een toegankelijke en boeiende manier, gelardeerd met citaten uit de Talmoed en verhalen uit de Joodse traditie. Af en toe geeft hij daarbij ook wat luchtig commentaar op de christelijke traditie: Heel anders dan bijvoorbeeld het protestantisme is het jodendom een vrolijke religie, schrijft Smelik. Het wordt in het algemeen gekenmerkt door een bijzondere levensvreugde en levensaanvaarding. Het gaat om het leven: door de Tora zal men leven, staat er geschreven (Leviticus 18:5).

Het is ondoenlijk om in kort bestek de inhoud van dit boek te beschrijven. Het bestrijkt een veelheid aan thema's die alle bij elkaar proberen het Joodse leven te beschrijven, of het nu gaat om de vraag wie (of wat) Jood is, om begrippen als uitverkiezing en roeping (met belangrijke observaties voor de christelijke theologie), of om een beschrijving van de Joodse feesten. Het boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over verschillende aspecten van het Jodendom als religie, het tweede over de praktijk van het Jodendom: de feesten, de gebruiken, de levensloop en het dagelijkse bestaan. Al bij het bestuderen van de inhoudsopgave, maar zeker bij het lezen van het boek, moet wel opvallen dat daar geen scherpe scheiding tussen te maken valt.

Het boek wordt gecompleteerd door een literatuuroverzicht ("Om verder te lezen"), een woordenlijst en een index. Dat maakt het tot een bijzonder handig naslagwerk. En natuurlijk mag ik de fraaie tekeningen op het omslag en aan het begin van ieder hoofdstuk, ontleend aan het oeuvre van de Joodse kunstenaar E.M. Lilien (18741925), niet vergeten te noemen. Kortom, van harte aanbevolen.