www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE

Dit is geen verdediging!
Waarom het christendom ondanks alles verrassend veel emotionele diepgang heeft
Francis Spufford
223 blz. prijs € 18,99
9789025903060
Uitgave Ten Have, Kampen, 2013
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

De Britse schrijver Francis Spufford is christen en schaamt zich daar niet voor. Want het beeld dat Richard Dawkins en andere nieuwe atheïsten schetsen, is een grote karikatuur. Christenen zijn meer dan wereldvreemde figuren, die midden in de zomer lelijke regenjacks dragen en dwepen met ellende. Hun geloof geeft een diepe betekenis aan liefde, menselijk falen en aan andere oermenselijke emoties.

Dit is niet het zoveelste boek dat de waarheid van het christelijke geloof wil bewijzen en de argumenten van religie-bashers weerlegt, maar een scherp, grappig en vlot geschreven essay.

..

1. De Oogst - juni 2014 - www.totheildesvolks.nl/de-oogst/home

Dit is geen Verdediging!

Recensie door Gertjan de Jong

Dit boek is geen rationele verdediging van het christelijk geloof. Geen apologetiek dus, vandaar dat dit boek in de oorspronkelijke Engelse versie 'Unapologetic' heet.

De auteur, de Britse schrijver Francis Spufford, belicht in dit essay vooral de emotio- nele zeggingskracht van het christelijk geloof. Hij betoogt: de emotionele kracht van het christelijk geloof moeten we serieus nemen. Het christelijk geloof doet, aldus Spufford, recht aan oermenselijke gevoelens en aan de zwarte, destructieve kanten van onszelf. Iets wat de Bijbel aanduidt met 'zonde', maar dat woord heeft volgens de schrijver tegenwoordig een heel andere betekenis gekregen. 'In het Engelse taalgebied is "sin" tegenwoordig een bekende merknaam voor ijs. En voor de betere chocoladetruffels. En voor lingerie die vooral rood is. (…) "Sin", zo blijkt, verwijst altijd naar iets aangenaams, iets wat je consumeert.' Wat 'sin' volgens christenen betekent? 'Het verwijst naar onze actieve neiging om dingen stuk te maken en te breken.'

Spufford appelleert in dit boek vooral aan menselijke gevoelens en ervaringen. Die benadering heeft zijn beperkingen. Zo schuift hij, voornamelijk op basis van zijn gevoel, het bestaan van een hel aan de kant. Mijns inziens bestrijdt hij echter vooral een middeleeuwse karikatuur van de hel, 'een domein waarin alles horror is, zonder spelbederf: zonder de begrensdheid van het wereldse leven die garandeert dat er zelfs aan de meest verschrikkelijke dingen een einde komt...'

Geniet van het leven
Toch is 'Geen verdediging' het lezen waard. Spuffords observaties en gedachten zijn dikwijls scherp en origineel. Zoals dit commentaar op de atheïstische reclameslogan op Londense bussen ('God bestaat waarschijnlijk niet, dus maak je niet ongerust en geniet van het leven.'). Spufford: 'Pardon - geniet van het leven? Geniet van het leven? Begrijp me goed: ik heb geen neo-puriteinse bezwaren tegen genieten. Genieten is heerlijk. Genieten is geweldig. Hoe meer je kunt genieten hoe beter. Maar genieten is slechts één emotie. Het enige wat gemaakt wordt om van te genieten, en dan ook alleen maar voor dat doel, zijn producten.

Het leven is geen product
Maar het leven is geen product. Je kunt het leven niet uitpakken, het op een geschikte plek in je luxe appartement zetten en genieten van de manier waarop de halogeenlampen op je railsysteem de zachte, ronde vorm ervan uitlichten. Alleen zo af en toe, in vlagen van geluk, kijk je met een warme, goedkeurende blik van voldoening naar wat er in je leven gebeurt. De rest van de tijd word je in beslag genomen door andere emoties, zoals hoop, verveling, nieuwsgierigheid, zorg, irritaties, angst, vreugde, verbijstering, haat, tederheid, wanhoop, opluchting, uitputting en ga zo maar door. Het is net zo onzinnig om te beweren dat je alleen moet genieten van het leven als te zeggen dat je je hele leven moet bibberen van angst of moet juichen en springen van opgewonden verwachting. Het leven is niet eendimensionaal. Zeggen dat je van het leven moet genieten (ja, er alleen van moet genieten) is net zoiets als beweren dat bergen alleen maar pieken mogen hebben, of dat alle kleuren paars moeten zijn, of dat alle toneelstukken geschreven zouden moeten zijn door Shakespeare. Het is echt te simpel.'

Een fris, origineel boek dat zowel christenen als niet-christenen uitdaagt.