www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

2 RECENSIES

Eichmann in Argentinië
Het onbezorgde leven van een oorlogsmisdadiger
Bettina Stangneth
Uitg. Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2012
ISBN 9789025437862
702 blz.; € 69,95.
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Het leven dat Eichmann leidde van 1945 tot 1960
Adolf Eichmann geldt als een van de beruchtste Duitse oorlogsmisdadigers. Hij gaf opdracht tot de moord op miljoenen Joden. Nadat hij in 1945 was gevlucht werd hij in 1960 door de Israëlische geheime dienst ontvoerd vanuit zijn nieuwe thuisland Argentinië en terechtgesteld. 
In Eichmann in Argentinië vertelt Bettina Stagneth over zijn leven gedurende de jaren 1945-1960, een periode die tot dusver altijd onderbelicht is gebleven. Daaruit blijkt dat Eichmann allerminst een anoniem leven probeerde te leiden, maar voortging met het uitdragen van de nationaal-socialistische ideologie en zijn Jodenhaat met als belangrijkste handlanger de Nederlandse oorlogsmisdadiger Willem Sassen. Vooral omdat Duitsland het oorlogsverleden zo snel mogelijk wenste te vergeten, kon hij relatief ongestoord zijn gang gaan en een zorgeloos leven leiden.

Bettina Stangneth (1966) studeerde filosofie en promoveerde in 1997 op Immanuel Kant. In 2000 ontving ze de eerste prijs van de Philosophisch-Politische Akademie in Keulen voor haar studie over antisemitisme bij Kant. Sindsdien doet Bettina Stangneth onderzoek naar de theorie van leugens en naar Adolf Eichmann. Ze woont in Hamburg.

'Stangneth vertelt het verhaal op pakkende wijze. Ze neemt Eichmann serieus, zonder hem "groter" te maken dan hij is.

2. - 22 februari 2013 - www.rd.nl 

Adolf Eichmann was motor achter Holocaust

Recensie door René Zeeman

Wie nog altijd denkt dat Adolf Eichmann slechts een gehoorzame ambtenaar was, moet het boek ”Eichmann in Argentinië” van de Duitse filosofe Bettina Stangneth lezen. Zij ontmaskert de SS-Obersturmbannführer en presenteert hem als de motor achter de Holocaust.

Meer dan vijftig jaar geleden, op 11 april 1961, begon in Jeruzalem het proces tegen Eichmann, een van de hoofdverantwoordelijken voor de moord op 6 miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Agenten van de Israëlische geheime dienst hadden hem in mei 1960 in Argentinië ontvoerd. Het proces eindigde in december van datzelfde jaar met zijn terdoodveroordeling wegens misdaden tegen de mensheid. Op 31 mei 1962 werd hij geëxecuteerd.

Tijdens het proces presenteerde Eichmann zich als radertje in het grote geheel van de Holocaust. Hij oogde als een onzekere man. Voortdurend raakte hij verstrikt in zijn eigen zinnen. Hij wilde eigenlijk maar één ding zeggen: „Ik voerde slechts bevelen uit.”

Eichmann ontkende niet wat hij had gedaan, maar stelde persoonlijk niet verantwoordelijk te zijn. Hij had slechts orders van hogerhand uitgevoerd. Hij creëerde de legende van de anonieme bureaucraat.

De Duitse filosofe Hannah Arendt, die het proces had bijgewoond, bevestigde in 1963 met de ”Banaliteit van het kwaad” het beeld van de gewone man die door de omstandigheden bij een massamoord betrokken was geraakt. Zij vroeg zich onder andere af hoe een dergelijk onbetekenend persoon tot zulke gruweldaden kon komen.

De laatste jaren zijn er al door diverse publicaties barsten gekomen in het beeld van Eichmann de gezagsgetrouwe ambtenaar. Stangneth gaat in ”Eichmann in Argentinië” nog verder en toont het ware gezicht van de nazi.

In het eerste gedeelte van het boek laat Stangneth zien dat Eichmann niet alleen een uitvoerder was bij de vernietiging van de Joden. Hij liet zich erop voorstaan dat hij de vakman was op het gebied van Joodse zaken. Hij bruiste van de ideeën als het om het uitroeien van de Joden ging. Hij zorgde ervoor dat alles nog efficiënter verliep. Vanaf Hitlers machtsovername in 1933 vervulde hij een sleutelrol in de uitvoering van de ”definitieve oplossing van het Joodse vraagstuk”. Hij was betrokken bij de verplichte ‘emigratie’ van Duitse en Oostenrijkse Joden naar onder andere Palestina. Wegens zijn organisatorische talenten werd hij in 1942 belast met de Jodentransporten vanuit verschillende landen naar de concentratie- en vernietigingskampen in Polen. Als de Jodenvervolging een nieuwe fase inging was Eichmann er altijd bij. Het maakt hem in het Duitse rijk beroemd.

Eichmann was nooit de onschuldige ambtenaar, zoals hij zich in 1961 aan de wereld presenteerde.............

Lees verder... 

1. Van Stockum - 15 november 2012 - www.vanstockum.nl

Adolf Eichmann was motor achter Holocaust

Recensie door Patrick Vandendaele

Een zeer levendige en boeiende beschrijving van een periode uit het leven van één van de belangrijkste figuren die gedurende het Derde Rijk de touwtjes in handen had, en die na een Israëlische operatie werd berecht, nl. Eichmann. Gebeurtenissen die plaatsvonden in de naweeën van de Tweede Wereldoorlog, een periode die getekend werd met een sliert van opsporingen van mensen die in deze oorlog een belangrijke rol hadden gespeeld, en door de mazen van het net waren gezwommen en in een eerste periode na de oorlog wisten te ontsnappen aan hun aanhouding en proces.

Eén van deze mensen was Eichmann, één van de kopstukken van het Derde Rijk... Hij vluchtte en wist op een onvoorstelbare wijze ruim vijftien jaar uit de handen van het gerecht te blijven. Maar zijn verhaal was uiteraard nog sterker dan de meeste andere gezochte daders van de wreedheden die de nazi's hadden verricht. Want hij werd niet enkel gezocht, opgespoord en aangehouden, zoals je het zou verwachten, maar werd als het ware ontvoerd uit zijn asiel, dat hij gevonden had in Argentinië. En het is net deze periode waarin hij kon ontsnappen aan de aandacht van zijn opspoorders die we hier belicht krijgen. 

Wat gebeurde er gedurende deze vijftien jaar van bestaan in Argentinië...? Een vraag dat hier zeer uitvoerig en inleefbaar wordt gebracht in een historische turf die leest als een spannende roman, een avonturenboek van de beste soort. Dit boek brengt een ruim relaas over deze periode dat nog niet echt in de aandacht stond, en waar vaak meer aandacht werd gewijd aan de rol van de man tijdens de oorlog en anderzijds de operatie Eichmann....

Natuurlijk brengt dit ook een biografie van deze man, Eichmann, de verpersoonlijking van de menselijke wreedheid, de onmenselijkheid op z'n best. Op een erudiete wijze krijgen we een beschrijving van alle omstandigheden en verhalen die rond deze man kunnen worden verteld, maar dan wel op een serene en niet sensationele wijze, veeleer als een boeiende roman, een thriller, waar je merkt dat in sommige gevallen de realiteit veruit de fictie weet te overtroeven. 

De kracht van het boek is om dit allemaal op een toegankelijke wijze te brengen, en de essentie van het verhaal te brengen in al zijn details en met oog voor de diverse invalshoeken, waar we ook de manier van denken en redeneren, leven en reageren van deze duivel onder ogen krijgen, en kennis maken met het onvoorstelbare... 

Een boeiend, en helaas historisch boek, waarbij de grenzen van de gruwel zeer zeker worden verlegd. Een aanrader voor wie deze belangrijke bladzijde van de geschiedenis op een vlotte wijze onder ogen wil krijgen.