www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu 1 RECENSIE Profetenmond In 1881 emigreert hij samen met zijn jonge vrouw Debora naar Palestina, dan dan nog in Turks bezit is. Hij is ervan overtuigd dat het Hebreeuws, de Heilige taal van de Tenach, weer een levende taal moet worden. Daarvoor gaat hij erg ver. In het bijzijn van zijn kinderen mag bij wijze van experiment slechts in het Hebreeuws worden gesproken, zodat die taal hun moedertaal zal worden. In strijd om een eigen taal en een eigen land voor de Joden, moet Ben Jehoeda de nodige problemen trotseren. De eerste jaren in Palestina is het echt pionieren voor hem en zijn gezin, zonder geld en bezittingen. Hij begint zijn eigen tijdschrift waarin hij vlammende betogen schrijft en maakt daarmee veel vijanden. 1. Christenen voor Israel - 1 april 2011 - www.christenenvoorisrael.nl
Ontberingen, ziekte, tegenslagen, tegenwerking. Veel heeft Eliëzer ben Jehoeda moeten doorstaan voor zijn grote ideaal: de herleving van het Hebreeuws. Boekrecensie door Kees de Vreugd Vorig jaar verscheen het levensverhaal van Eliëzer ben Jehoeda. Het is een vertaling van een boek dat al in 1952 werd gepubliceerd. Robert St. John schreef het op basis van de biografie die Chemda, Ben Jehoeda's (tweede) vrouw, eerder had gepubliceerd, en van zijn gesprekken met haar en met Dola, de dochter van Ben Jehoeda. Ook kon hij gebruik maken van aantekeningen van Ben Jehoeda zelf. Nu is dit bijzondere en uitzonderlijke levensverhaal voor het eerst ook in het Nederlands te lezen. Taalliefde Ben Jehoeda werd in 1858 geboren als Eliëzer Perlman in een orthodox Joods gezin in Wit-Rusland. Zijn oom stelde hem in staat om te studeren, maar toen hij ontdekte dat Eliëzer behalve de Talmoed ook Robinson Crusoe in een Hebreeuwse vertaling las, stuurde hij hem weg. Eliëzer kwam terecht bij de familie Jonas, waar hij zijn hart ophaalde aan cultuur en wetenschap. Debora Jonas leerde hem Frans, Duits, Engels en Russisch. Later trouwde hij met haar en na haar overlijden in Jeruzalem trouwt hij met haar jongste zus Chemda. Alleen Hebreeuws In 1881 zetten ze voet aan wal in het toenmalige Palestina. Vanaf dat moment zou Eliëzer, die zijn naam veranderd had in Ben Jehoeda – zoon van Juda – alleen nog maar Hebreeuws te spreken. Andere talen weerde hij uit zijn huis. Zijn kinderen waren de eersten die helemaal in het Hebreeuws werden opgevoed, terwijl om hen heen Jiddisch of Arabisch gesproken werd. Woordenboek Eliëzer wilde het Joodse volk bevrijden door het zijn oorspronkelijke moedertaal, het Hebreeuws weer terug te geven. Lang vóór mensen als Theodor Herzl, de vader van het zionisme, voorzag hij de stichting van een Joodse staat. De taal van die staat moest Hebreeuws zijn. Daarvoor moest de klassieke taal van de Bijbel, de Talmoed en de gebeden aangepast worden aan de eisen van de moderne tijd. Er was een woordenboek nodig dat voorzag in goede Hebreeuwse woorden voor moderne begrippen. Dit werd Eliëzers levenswerk. In 1922 overleed hij terwijl hij werkte aan het zesde deel van zijn woordenboek. Overal in het land Israël werd intussen door een nieuwe generatie Hebreeuws gesproken. Na zijn dood is zijn werk door anderen voortgezet. Uiteindelijk zou het werk, dat in feite een encyclopedie van het Hebreeuws is, zestien delen gaan omvatten. |