|
www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu 1 RECENSIE
1. Reformatorisch Dagblad - 24 juni 2009 - www.refdag.nl Geen heilige, geen schurk
Drie jaar geleden zou hij zichzelf misschien geen calvinist hebben genoemd. Nu wel. De Schoonhovense predikant Frans Willem Verbaas schreef een historische roman over Calvijn, en dat veranderde zijn kijk op de reformator. „Ik zie zijn predestinatieleer als een profetische kritiek op het moderne maakbaarheidsdenken.” Uit zichzelf was Frans Willem Verbaas niet snel op het idee gekomen. „Mijn vroegere uitgever, Peter van Dijk, kwam er tweeënhalf jaar geleden mee: of ik er niet voor voelde om een historische roman over Calvijn te schrijven, in het kader van zijn 500e geboortedag. Ik mailde direct terug dat me dat helemaal geen mooi idee leek. Ik had niet veel met Calvijn. Hooguit voelde ik een beetje afkeer, zoals zo veel verlichte protestanten. Toch had ik me vergist. Peter van Dijk had, ondanks alles, bij mij een snaar aan het trillen gebracht. Ik las boeken van en over Calvijn, ik begon te aarzelen en al na een paar weken volgde de overgave. Uiteindelijk bleek het schrijven van dit boek een heel mooi project: eerst een jaar studeren, daarna een jaar schrijven. Het had iets ambachtelijks. Als ik tijd en gezondheid heb wil ik zeker nóg eens zoiets gaan doen.” Is uw beeld van Calvijn tijdens het schrijven van deze roman veranderd? „Ik begon met het idee van een heel gedreven, maar wereldvreemde man. Een man die weliswaar een belangrijke rol speelt in de geschiedenis, maar wiens betekenis voor de actualiteit wel voorbij is. Zoiets als Karel de Grote. Iemand die ver van je afstaat. Maar toen ik zijn werk ging lezen, vooral zijn brieven, raakte ik van hem onder de indruk. Ik ontdekte dat hij ook een heel artistieke man geweest is, iemand die ontzettend mooi en helder schrijft, echt een briljante geest. Zelf heb ik computers en concordanties nodig om een beetje grond onder de voeten te voelen, maar hij staat helemaal boven de stof die hij behandelt. Hij heeft zó veel geschreven, bestuurd, georganiseerd, zó onmenselijk veel in zijn leven gedaan…” Maar hij was geen heilige, zo blijkt uit uw boek. „Niet bovenmenselijk goed, niet bovenmenselijk slecht – zoals het leven zelf ook is. Toch heb ik wél diep ontzag voor Calvijn; ik moest zelfs iets overwinnen om hem zomaar aan het woord te laten in mijn verhaal. Dat is het gevaar als je je zo intensief met hem bezighoudt. Maar hij was een moeilijke man. Ik heb me verbaasd over al die conflicten waarin hij verzeild raakte. Lag dat aan hem, lag het aan zijn tijd, lag het aan de zaak waar hij voor stond? Lees hier het hele artikel... |
/>