Friesch Dagblad - 28 augustus 2007 - www.frieschdagblad.nl

Jezus in Israël 

Willem Ouweneel 

Waar kom je Jezus tegen in Israël? Ik heb het land net voor de vijfde keer bezocht, er weer verschillende rondreizen in gemaakt, maar me vooral op Jeruzalem geconcentreerd. Net als vorig jaar heb ik deelgenomen aan de archeologische opgravingen in Ramat Rachel, een heuvel vlak ten zuiden van Jeruzalem, met uitzicht op Bethlehem. Ik was er weer met tientallen andere vrijwilligers, vooral uit West-Europa en Noord-Amerika, Joden en christenen, beiden variërend van orthodox tot liberaal. De heuvel is al duizenden jaren van enorme strategische betekenis. Onder de late koningen van Juda moet er een Assyrische citadel gestaan hebben en na de terugkeer uit de Babylonische ballingschap verrees er een machtige Perzische citadel. Verder zijn er overblijfselen uit de Hellenistische, de Romeinse, de Byzantijnse en de vroeg-islamitische periode; alles bij elkaar omspant dat ruwweg zo’n 1500 jaar! Het is dan ook buitengewoon op Ramal Rachel te spitten!

Maar nu terug naar de vraag: waar vind je Jezus in Israël? Het kost moeite zijn beeld op te roepen in de talrijke kerken die op elke (vermeend) heilige plek gebouwd zijn. Op de Via Dolorosa in de oude stad Jeruzalem lukt het evenmin, niet alleen vanwege de schreeuwende kooplui, maar ook omdat Jeruzalem in Jezus’ tijd zo’n acht tot twintig meter lager lag. In de Graftuin dan? Veel christenen hebben betuigd dat ze daar iets van Jezus hebben ervaren. Maar dat zal dan eerder door de sfeer komen dan door de locatie als zodanig, want het is historisch voor 99 procent zeker dat de Heilige Grafkerk de plaats van de kruisiging en van het graf bevat - terwijl die kerk met zijn zes ruziënde denominaties bij velen eerder ergernis dan devotie zal wekken...

Nee, dan rijst het beeld van Jezus nog eerder bij de klaagmuur, waar ik in de oude stad altijd weer naartoe getrokken wordt. Maar dan wel een gemengd beeld. Bij mijn afscheid van de muur op 19 augustus jongstleden. schoot het door me heen dat als Jezus hier opnieuw verschijnen zou, er vermoedelijk hetzelfde zou gebeuren als 2000 jaar geleden: sommige Joden zouden Hem wenend omhelzen, andere zouden Hem het liefst opnieuw laten kruisigen. Maar dat is in de christenheid niet anders.

Ik vond Jezus het duidelijkst op twee plaatsen: in de verscheidene Messiaanse gemeenten in Jeruzalem en omgeving, waarvan ik dit keer weer eens een nieuwe bezocht. Ik vind er Joden die Jezus liefhebben en Hem als Messias, Verlosser en Heer hebben aanvaard. Je hebt ze in alle maten en soorten: variërend van ‘Hebreeuwse christenen’ - bekeerde Joden die hun joodse identiteit grotendeels hebben afgelegd - en ‘Messiasbelijdende Joden’ die in hun liturgie en traditionele levensstijl niet van orthodoxe Joden te onderscheiden zijn, behalve natuurlijk wat hun Messiasgeloof betreft. Ik ken intussen beide typen én allerlei tussentypen uit ervaring.

Ik vond Jezus ook in een Arabische gemeente in de ‘betwiste’ gebieden, waarin ikzelf het Woord mocht brengen. Daarvoor moest ik met mijn paspoort door de hoge muur die de Israëli’s rond de Palestijnse territoria gebouwd hebben. De doorgang herinnerde mij pijnlijk aan mijn vele bezoeken aan de vroegere DDR. Niemand is blij met die muur - maar ze heeft er wel voor gezorgd dat zelfmoordterrorisme in Israël tot een minimum is teruggebracht. Een taxi bracht me tot de ‘muur’, en aan de andere kant werd ik opgewacht door de voorganger van de gemeente.

Veel mensen weten niet dat er heel goede contacten tussen Messiasbelijdende Joden en Arabische evangelische christenen in het Heilige Land bestaan! Men praat daar niet al te luid over om geen ergernis te wekken bij ultra-orthodoxe Joden aan de ene en fanatieke moslims aan de andere kant. Als er verzoening tussen Joden en Palestijnen denkbaar is, dan alleen in de persoon van Jezus Christus. Zoals een taxichauffeur in Jeruzalem tegen me zei, toen ik hem vroeg naar de oplossing voor de afschuwelijke tegenstellingen in het land en de stad: ‘Alleen Jezus kan het probleem oplossen.’

Prof. dr. Willem J. Ouweneel doceert aan de Evangelische Hogeschool in Amersfoort, de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven en de Evangelische Theologische Academie in Zwijndrecht en is auteur van vele boeken op het terrein van theologie en filosofie