www.vergadering.nu De Leesmap www.vergadering.nu

Nederlands Dagblad - 6 februari 2008 - www.nd.nl

Het evangelie dwingt tot een keuze                Lees ook: Het Vaticaan heeft gelijk...
Interview met Willem Ouweneel 

door onze redacteur Reina Wiskerke 

Een vrome hindoe die nooit van Christus heeft gehoord, maar wel fatsoenlijk heeft geleefd, komt toch in de hemel, zei de priester Antoine Bodar onlangs tegen reformatorische studenten. Het zorgde voor de nodige discussie in christelijke media. Tijd om wat zaken op een rij te zetten. Vandaag deel 3: de uitleg van een evangelicale theoloog en een kanttekening bij de hele discussie. 
Komen mensen die het evangelie nooit hebben leren kennen, in de hemel? Het is een vraag van alle tijden, reageert prof.dr. Willem J. Ouweneel. Iedere christen die een beetje meeleeft met zijn medemens, komt bij die vraag terecht, denkt de evangelicale theoloog, die het nodige over Gods heil en Gods oordeel geschreven heeft en er in een dogmatische boekenreeks opnieuw aandacht aan zal geven..



/>


Ouweneel, verbonden aan de Evangelische Hogeschool in Amersfoort, probeert er zelf uit te komen met - onder meer - de eerste twee hoofdstukken van het Bijbelboek Romeinen. ,,Mensen kunnen weten van de Schepper, hoe vaag dat inzicht ook mag zijn'', concludeert hij uit het eerste hoofdstuk. Mensen kunnen zich bovendien door hun geweten ervan bewust zijn dat ze tekortschieten tegenover hun Schepper, leert het tweede hoofdstuk hem. ,,Als zulke mensen in oprechtheid God zoeken, ontvangen ze het eeuwige leven. God rekent het hen niet aan dat ze het evangelie niet gehoord hebben. Ik zeg er nadrukkelijk bij dat dit niet buiten het werk van Christus en de Heilige Geest omgaat. Zij worden niet behouden omdat God aardig voor hen is, maar op grond van het werk van Christus, dat hun wordt toegerekend, op grond van hun verootmoediging tegenover de Schepper, die het werk van de Heilige Geest is.'' 

Ouweneel kan zich wel vinden in een uitspraak als van de rooms-katholieke kardinaal Simonis. Simonis schreef vorig jaar in een boekje, vrome moslims in de hemel te verwachten. De kardinaal tekende er wel bij aan, en dat is voor Ouweneel belangrijk, te denken aan een vrome moslim, die buiten eigen schuld nooit heeft gehoord van Gods openbaring in Christus, en die gewetensvol leeft en probeert een moreel goed mens te zijn. Of het vaak gebeurt dat mensen zonder het evangelie te kennen, eeuwig behoud bij God vinden, is nog maar de vraag, benadrukt Ouweneel. ,,Het is speculatie, maar het kan zijn dat God ervoor zorgt dat deze mensen het evangelie ook werkelijk te horen krijgen. Je hoort ook wel eens van zendelingen die op een plek kwamen waar de grond helemaal toebereid was voor het evangelie. Al het voorwerk was al door de Heilige Geest gedaan, merkten ze.'' 

Dat alleen mensen behouden worden die het evangelie hebben aangenomen, onderschrijft Ouweneel niet. ,,Het zou onrechtvaardig zijn, omdat mensen er niets aan kunnen doen als ze het evangelie niet hebben gehoord.'' Het liberale standpunt ,,dat alle mensen van goeden wille behouden worden'', wijst hij evenzeer af. ,,Met dit standpunt, dat ook in veel katholieke kringen is doorgedrongen, gaat het heil buiten Christus om.'' 
Verootmoediging 
Voor wie is, in het algemeen gesproken, volgens de Bijbel het eeuwig behoud weggelegd? ,,Voor degenen die dankzij het werk van Christus vergeving van zonden hebben ontvangen. Daar is objectief het werk van Christus voor nodig, en subjectief berouw en verootmoediging, wat wij bekering noemen, waarop normaliter geloof in het evangelie volgt. Al deze elementen kunnen ook aan de orde zijn als iemand het evangelie niet kent: er is behoud op grond van het werk van Christus en op grond van bekering, door het werk van de Heilige Geest; geloof hechten aan het evangelie is het enige dat ontbreekt. Volgens 1 Johannes 1vers 9 vergeeft God onze zonden op basis van onze verootmoediging en belijdenis en niet omdat we het evangelie hebben aangenomen. In theorie kan dit vóórkomen bij mensen die het evangelie niet kennen.'' 

Het maakt intussen wel veel uit of mensen het evangelie kennen, benadrukt Ouweneel. ,,Door het evangelie te kennen, wéét ik ook dat ik behouden ben en dat Christus voor mijn behoud is gestorven. Wie het evangelie niet kent, kent het heil niet en weet niet wat hij zal ontvangen. Bovendien: verkondiging van het evangelie brengt mensen ertoe zich te verootmoedigen en het evangelie aan te nemen.'' 

Wie treft volgens de Bijbeluitleg van Ouweneel Gods eeuwige straf? ,,In Romeinen 2 staat dat God ieder zal vergelden naar zijn werken. Het 'aannemen van Christus' wordt helemaal niet als voorwaarde gesteld. Als je dit Bijbelgedeelte isoleert, zou je zeggen: het evangelie is nergens voor nodig. De hel is in elk geval niet alleen bestemd voor degenen die het evangelie hebben afgewezen, maar ook voor degenen die leven in ongerechtigheid en goddeloosheid. Bewust het evangelie afwijzen is de grootste ongerechtigheid en goddeloosheid die er bestaat. Maar als mensen het evangelie niet kennen en ze zoeken oprecht de Schepper te dienen in het bewustzijn dat ze daarin tekortschieten, dan is er voor hen het eeuwige leven.'' 

Door evangelieverkondiging maak je mensen dus schuldiger? ,,Absoluut. Je maakt mensen enerzijds schuldiger, maar anderzijds stimuleer je ze het evangelie aan te nemen. Een heleboel mensen leven voor het vaderland weg en behoren voor je gevoel niet tot de ene of andere groep: het evangelie dwingt hen tot een keuze, hetzij aannemen, hetzij afwijzen.'' 

Oneigenlijke redenering 
'Wij móeten wel leren dat mensen die buiten de lichtkring van het evangelie opgroeien, verloren gaan, anders hoeven we geen zending meer te bedrijven.' Het is een vaak gehoorde redenering in discussies over de reikwijdte van het heil, signaleert de protestants-gereformeerde theoloog dr. Gijsbert van den Brink, universitair docent en bijzonder hoogleraar in Leiden. ,,Dat vind ik een oneigenlijk argument om te geloven dat zoveel miljarden mensen verloren zouden gaan. Het suggereert dat het enige motief voor zending is dat je mensen een akelige eeuwige toekomst wilt besparen. Maar ook als mensen door Gods genade dank zij Christus evengoed gered zouden worden, wat wij niet weten, blijven er genoeg redenen over voor het bedrijven van zending. De vreugde van het leven met God in het hier en nu is al zo groot dat je die wilt delen. En het kennen van de waarheid is al zo belangrijk en bevrijdend dat je het anderen ook gunt, en daar het nodige voor over hebt.'' 

Hij verwijst naar 2 Korintiërs 5, waar volgens de Herziene Statenvertaling staat: 'Omdat wij weten hoezeer de Heere te vrezen is, bewegen wij mensen tot het geloof.' Deze vertaling staat volgens hem dichter bij de grondtekst dan de oorspronkelijke Statenvertaling, waar gesproken wordt van 'den schrik des Heeren'. ,,'Vreze des Heren' of 'ontzag voor God': daar hoor ik óók in dat het goed is God te kennen. Al is Paulus natuurlijk doordrongen van de ernst van de dingen, hij spreekt hier toch positiever dan over 'schrik of angst voor Gods oordeel', alsof je slechts mensen voor de poorten van de hel moet wegslepen.'' 

De Leesmap-index


 

www.vergadering.nu