– Israelaktueel - maart 2015 - www.christenenvoorisrael.nl/israel-aktueel

door G. Hette Abma

Intolerante vervangingstheoloog

Ooit deed dr. Henri Veldhuis een fanatieke poging scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) te worden. Gelukkig is die opzet mislukt. Waarom moeten we dat gelukkig noemen? Hij blijkt op een onverdraagzame manier te opereren en huldigt tot overmaat van ramp een foute theologie.

Het verhaal begint met het succes dat Platform Appèl Kerk en Israël boekte. Op voorstel van deze groep koos Kerk in Actie (de diaconale organisatie van de PKN) ervoor naast de omstreden groep van Sabeel ook steun te geven aan een ander project Seeds of Hope van Tass Saada. Deze vroegere medewerker van Arafat bekeerde zich niet alleen van de islam tot het christendom, maar kwam ook tot het inzicht dat het Joodse volk op grond van de Bijbelse beloften recht heeft op het land Israël.

Beroep op Miskotte
Meteen springt de predikant van de Barbaragemeente in Culemborg als een bok op de haverkist. In zijn blog schrijft hij een giftig stuk. Naar zijn overtuiging bevestigt de leiding van de PKN met dit akkoord een gevaarlijk theologisch spoor waar biblicisme en etnisch denken zich aan elkaar paren. Om zijn argumentatie kracht bij te zetten attendeert hij erop dat de roemruchte theoloog Miskotte daar – volgens hem – reeds voor gewaarschuwd heeft.

Van de veelgeroemde pluriformiteit moet Veldhuis opeens niet veel hebben. In een kerk met immense schakeringen kan het een oplossing van de problemen zijn als er naast het ene project de mogelijkheid geboden wordt een ander initiatief te steunen. Maar dan ontpopt de dominee van Culemborg zich als een dwingeland. Kerk in Actie is het spoor bijster, heet het dan. De achterliggende visie van Seeds of Hope is strijdig met de Bijbel en de christelijke theologie en heeft 'grote gevolgen waaronder het Palestijnse volk al jaren ernstig te lijden heeft'. Menigeen heeft inmiddels geprobeerd met deze predikant in discussie te treden, maar dan laat hij al snel weten dat de standpunten te ver uit elkaar liggen.

Het is boven alle twijfel verheven dat hij een vervangingstheoloog van het zuiverste water is. Wie het objectief bekijkt, zal dat moeten vaststellen; alleen weigert hij dat zelf natuurlijk te erkennen. Laat ieder het echter zelf onderzoeken door te lezen wat hij op zijn site schrijft: "De landbelofte is niet een belofte aan een volk als etnische identiteit, maar een belofte aan een groeiende en uitwaaierende geloofsgemeenschap. ( ... ) Het beloofde land wordt heel de aarde, zoals het nieuwe Israël, voortkomend uit joodse geloofswortels, een wereldgemeenschap wordt." Het zal niet makkelijk zijn een betere vertolking van de vervangingstheologie te geven!

Miskotte stelt onder kritiek
De theoloog probeert zijn positie te versterken door een beroep te doen op de autoriteit van professor Miskotte. Hij heeft daarom een passage uit 'De kern van de zaak' (1950) op zijn site geplaatst. Het is een kritische reflectie op wat de 'Israël-hobby' wordt genoemd. Dit lijkt het gelijk van Veldhuis te bevestigen.

Maar het vervolg over de `traditionele vervangingstheologie' geeft hij niet weer. Uitgekiend natuurlijk, want dit komt niet in zijn kraam te pas: "Zij menen, dat het met Israël gedáán is, dat de beloften zijn overgegaan, dat de gemeente het 'geestelijk Israël' is. Zij geven een goede of karige duit voor de 'Jodenzending', want enkelen, zeer enkelen zullen toch ook daar wel te vinden zijn, die de Heer wil toebrengen tot het heil. Maar het voortbestaan van Israël als volk: ( ... ) ze zien er geen geheim in. ( ... ) Het volk als volk heeft geen toekomst, of een nationale (blijkbaar) in de 'staat Israël'; als Godsvolk, als drager en verbreider van de kennis des Heren is het voorgoed uitgeschakeld."

Het lijkt net of Miskotte profetisch zijn afkeuring uitspreekt over wat de dominee van Kuilenburg ooit op zijn blog zal schrijven. Dit is echt een foute theologie met een verfoeilijk taalgebruik: 'etnische entiteit'. Dat is zo weggelopen uit de redevoeringen van de vijanden van Israël. Als een kankergezwel willen zij immers de 'zionistische entiteit' vernietigen.
 

Uit: – Israelaktueel - maart 2015 - www.christenenvoorisrael.nl/israel-aktueel

..