www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE

Israël als ombudsvolk
Wouter van Herwijnen
Uitg. Primo Vere, Den Haag 2010
294 blz. € 29,95
9789073014145

De eerste jaren van het nieuwe millennium worden gekenmerkt door steeds verder escalerende politieke, economische en religieuze spanningen in de wereld.
Vooral in het Midden Oosten staat de situatie op politiek en religieus gebied op scherp, en lijken besprekingen voor een duurzame vrede moeizamer te gaan dan ooit. Hoe komt het toch dat alle pogingen om tot een voor Joden en Palestijnen bevredigende politieke oplossing te komen, mislukken?
In zijn boek Israël als ombudsvolk, vraagt Dr. W. van Herwijnen aandacht voor een mogelijk‘goddelijk alternatief’- daartoe geïnspireerd door de profetie die Ds. A.A. Leenhouts hierover in 1948 zegt te hebben ontvangen. Op 20 april 2010 promoveerde Dr. van Herwijnen aan de Universiteit van Zuid Afrika, de Unisa, in Pretoria, met zijn proefschrift Rentree van de Profetie. Daarin onderzoekt, analyseert en onderbouwt hij op respectvolle wijze de profetie van Ds. Leenhouts.
Concluderend stelt de auteur:
“Met ons onderzoek hebben we ontdekt dat Leenhouts’ profetie qua inhoud en structuur een apocalyptische profetie is. Nieuw was zijn concrete toespitsing op de roeping van Israël dat het een koninkrijk van priesters moet worden. Nieuw was zijn uitleg van de volheid der heidenen. Nieuw was zijn uitwerking van het vrederijk, waarin Israël een ombudsvolk voor de rest van de wereld zal zijn. Bij niet één theoloog ontdekken we zo een vertaling in politieke consequenties.”
Israel als ombudsvolk is een gedeelte uit de dissertatie van Dr. W. van Herwijnen en gaat speciaal over de visie van Ds. A.A. Leenhouts 

Lees ook de recensie van de dissertatie: "Rentree van de profetie" door Dr. W. van Herwijnen...

1 RECENSIE

1. Nederlands Dagblad - 10 september 2010 - www.nd.nl

Brandende visioenen in gereformeerde pastorie

Boekrecensie door Wilfred Hassefras

In augustus 1948 beleeft de gereformeerde predikant A.A. Leenhouts een bijzondere en ingrijpende ervaring.
Wanneer hij namelijk na zijn zomervakantie weer aan het werk wil gaan, krijgt hij in de pastorie van de Gereformeerde Kerk te Enschede een openbaring. Profetische woorden die betrekking hebben op Israël, de Gereformeerde Kerken in Nederland en het wereldwijde christendom.
Een gebeurtenis die zijn leven zou veranderen. „Mijn kinderen hebben gebeden en Ik antwoord”, waren de eerste woorden die Leenhouts hoort. Hij moet deze woorden opschrijven. Een onzichtbare hand leidt hem naar het blocnote dat op zijn bureau ligt. De woorden slaan in als een bom. Als vlammen die de predikant schijnen te verteren. Wanneer Leenhouts in de spiegel kijkt, ziet hij dat hij lijkbleek is. Het doodszweet breekt hem uit. Een geluid als van een storm steekt op, terwijl het buiten bladstil is. „De Heer spreekt en doet Leenhouts schrijven”, aldus Wouter van Herwijnen.

Dissertatie
W. van Herwijnen, gereformeerd predikant te Zwijndrecht, heeft zich jarenlang beziggehouden met de persoon en het werk van ds. A.A. Leenhouts, maar bovenal met de openbaring die Leenhouts in 1948 ontving. Een onderzoek dat uiteindelijk resulteerde in het proefschrift De Rentree van de profetie.

In deze dissertatie, die op 20 april 2010 aan de Universiteit van Zuid Afrika in Pretoria werd verdedigd, wordt de profetie van Leenhouts geanalyseerd en wordt ingegaan op het verschijnsel ‘profetie’ in het algemeen. Tevens wordt aan kerken een handreiking gedaan hoe zij met dit verschijnsel om moeten gaan. Het deel dat handelt over dominee Leenhouts, heeft Van Herwijnen samengevat in het boek Israël als ombudsvolk. Een samenvatting die toch nog zo’n 300 pagina’s telt.

Van Herwijnen heeft zijn studie gestructureerd opgezet. Na allereerst de aanleiding, probleemstelling en opzet van de studie uiteengezet te hebben, gaat hij in op de vraag ‘wie is Leenhouts en wat gebeurde er verder?’. Abraham Adriaan Leenhouts wordt geboren in 1915. Bezoekt het gymnasium in Middelburg en gaat theologie studeren aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.
Achtereenvolgens dient hij de Gereformeerde Kerken van Vlagtwedde, Heerenveen, Enschede, Soest en Castricum.
In 1958 legt Leenhouts zijn ambt neer, om zich vanaf 1960 geheel te wijden aan preken, schrijven en spreken in binnen- en buitenland. Zo verwerft de gereformeerde predikant niet alleen nationale, maar ook internationale bekendheid.
Enkele van zijn boeken verschijnen zelfs in het Engels, Frans en Zweeds. Een bekroning op zijn werk is ongetwijfeld het eredoctoraat in de Biblical Philosophy dat het International Bible Institute in Malawi Leenhouts verleent.

Wereldraad
Scherp tekent Van Herwijnen de situatie in kerkelijk Nederland en de internationale politiek. Het jaar 1948 is immers een bewogen jaar. Gedacht kan worden aan de oprichting van de Wereldraad van Kerken en de stichting van de staat Israël. Belangrijke informatie, want Leenhouts’ profetie heeft onder andere betrekking op deze twee gebeurtenissen.

‘De gebeden van de kinderen’ en ‘het antwoorden van God’, de woorden waarmee de profetie begint, hebben alles te maken met de oprichting van de Wereldraad van Kerken. De kinderen waren, aldus de profetie van Leenhouts, de christenen die zich hadden verenigd in International Counsil of Christian Churches. Een organisatie die in Amsterdam samenkwam als tegenhanger van de Wereldraad van Kerken.
Hun gebeden tot God, om de oprichting van de Wereldraad te voorkomen, waren door Hem gehoord.

Leenhouts’ visie op de raad is door deze profetische woorden fundamenteel veranderd. Uitvoerig gaat Van Herwijnen op deze kwestie in.
Aan de Gereformeerde Kerken wordt ook een boodschap gericht. Gods grimmigheid en toorn wordt over de Gereformeerde Kerken in Nederland uitgesproken.
Wel is er de mogelijkheid van bekering. „Bekeert u”, zo luidt het appellerend.
Van Herwijnen plaatst ook deze zaak tegen de achtergrond van de kerkgeschiedenis. Aan de vrijmaking van 1944 wordt dan ook niet voorbijgegaan.
Tevens zijn er profetische boodschappen voor het ‘wereld-baptisme’, het ‘wereld-barthianisme’ en de Nederlandse Hervormde Kerk. Allen worden zij ernstig vermaand en opgeroepen tot bekering.

Israël
Veel aandacht krijgt het volk Israël. Het volk dat in de wereldgeschiedenis zo’n grote rol heeft gespeeld en nog steeds speelt. Fundamentele Bijbelteksten, die betrekking hebben op Israël, komen door Leenhouts’ profetie in een heel ander perspectief te staan. De openbaringen door Leenhouts ontvangen, hebben dan ook verregaande gevolgen voor de exegese van Bijbelboeken als Daniël, Ezechiël en de Openbaring aan Johannes. De spannende vraag is of deze exegese nog past binnen de gereformeerde traditie waarin Leenhouts zelf stond. Gaat de predikant verder in de gereformeerde traditie of wijkt hij daar vanaf?

Leenhouts’ visie wordt voortdurend getoetst aan die van anderen, die over de positie van Israël hebben nagedacht en willen staan in de lijn van de Reformatie.
Zelf meende Leenhouts een bijzondere roeping te hebben, hij werd immers door God Zelf aangesproken als een ‘Elia’. Zijn boodschap was dan ook ‘profetisch’ en ‘apocalyptisch’ van aard.

De studie van Wouter van Herwijnen geeft een goede analyse van de profetie die Leenhouts ontving. Waardeoordelen worden vermeden. Het geheel biedt een uniek stukje ‘kleine kerkgeschiedenis’.
Tevens wordt aan grotere vragen rondom profetie, exegese en de positie van Israël niet voorbijgegaan. De eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat over Israël door anderen diepgaander is nagedacht.
Te denken valt onder andere aan de ‘Israëltheologen’ uit de Hervormde Kerk. Liefhebbers van de geschiedenis van de Gereformeerde Kerken in Nederland zal deze studie echter ongetwijfeld boeien. Een notenapparaat, literatuuropgave en index completeren het geheel.