4 RECENSIES
Occulte machten en
bevrijding
Auteur: dr. M. J. Paul
Uitgeverij: Groen, Heerenveen, 2005
ISBN 9789058296276
Pagina’s: 159
Prijs: € 14,95.
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)... of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl
Door middel van zwarte magie willen satanisten een negatieve invloed uitoefenen op christenen. Hoe kunnen zij zich daartegen wapenen?
Wat te doen als buren geesten oproepen? Kennis vermeerderen over de duistere wereld jaagt misschien schrik aan, maar kan ook helpen om
bij God bescherming te vinden.
Aan de hand van praktische voorbeelden geeft dr. Paul inzicht in wat zich afspeelt in de wereld om ons heen. Duivelse activiteiten en
achtergronden in alternatieve geneeswijzen, boeken, muziek en spelletjes komen aan de orde. Christenen leren zo de eigen cultuur te
doorgronden en de invloed van satan daarop te herkennen. Daartoe is bovendien een uitgebreide lijst opgenomen met woorden en symbolen
die te maken (kunnen) hebben met het occulte.
4. CV-Koers - september 2007
Lees ook de recensie van Joël Valk...
3. Bode - 30 juni 2006
Occulte machten en bevrijding
Boekbespreking door Raymond R. Hausoul
Hoe bewust zijn hedendaagse christenen zich van de occulte machten in de wereld om ons heen? Zouden er bijvoorbeeld in onze eigen
gemeente mensen zijn die hulp kunnen bieden bij de bevrijding van demonische machten of occulte belastingen? M.J. Paul helpt christenen
in dit boek, antwoorden te vinden op deze vragen.
Door het boek Occulte machten en bevrijding krijgt de lezer een helder inzicht in de omgang met demonische invloeden. Dat het onderwerp
belangrijk en actueel is, wordt daarbij meer dan eens aangestipt (13,19,114).Via diverse wegen ontmoeten we de invloed van het occulte
en wordt het steeds belangrijker dat christenen zich toerusten voor een juiste omgang met dit thema.
De auteur behandelt beknopt de belangrijkste occulte geneeswijzen die we in bijna iedere stad tegenkomen. Vooral homeopathie en reiki
komen daarbij uitgebreid aan bod. Bij de beschrijving van deze geneesvormen geeft de schrijver een goed genuanceerd waarbij hij ook de
mening van anderen ter sprake brengt. Tevens komt de vraag aan bod hoe christelijke artsen, psychiaters en maatschappelijk werkers in
het multidisciplinaire overleg met de pastoraal werker met dit onderwerp kunnen omgaan. De auteur wijst daarbij tevens op de
verantwoordelijkheid die o.a. christenpsychiaters in dit onderwerp hebben (52).
Bij het lezen van dit boek krijg je een duidelijk overzicht van hetgeen er zoal gebeurt in postchristelijk Europa. De schrijver heeft
echter niet alleen oog voor de wereld om ons heen; ook de binnenkant van de christenheid wordt aan de kaak gesteld. Sommige christenen
geloven namelijk maar al te stellig dat occulte praktijken niet voorkomen in hun eigen kringen. M.J. Paul wijst er echter op dat veel
jongeren met een christelijke achtergrond zich momenteel enorm voor wicca interesseren.'Ruim tweeënzestig procent heeft een kerkelijke
achtergrond; het merendeel is rooms katholiek, maar ruim vierentwintig procent heeft een hervormde, gereformeerde of andere christelijke
achtergrond' (72). Reden hiervoor zou wel eens het gebrek aan vertrouwen in God kunnen zijn (23).
Verder wordt diverse keren ingegaan op de heiligheid van de christen (45,122). De christen is iemand die door zijn levenswandel toont
dat hij een burger van het Koninkrijk Gods is. 'Een van de meest voorkomende redenen waarom demonen christenen niet verlaten, is het
feit dat zij recht hebben om daar te zijn. In kerken zijn vaak zonden geweest van de leiders in de vorige generaties, waardoor er
rechten zijn bij de demonen om in de gemeenschap invloed uit te oefenen' (46,48).
Bij deze nadruk op het belang van een goede christelijke levenswandel en een helder inzicht in het occultisme, wijst M.J. Paul er verder
met zorg op dat het de gemeenteleden kan beschadigen als er onjuiste diagnoses worden gesteld (20).We dienen voorzichtig en wijs hiermee
om te gaan. Het boek reikt ons dan ook goede criteria ter toetsing van 'gezonde' en 'ongezonde' geneeswijzen aan (35 36). Bij de
bespreking van de kenmerken van occulte belasting proeft de lezer eveneens een evenwichtige houding; nadrukkelijk geeft M.J. Paul 'het
dringende advies om niet slechts op enkele symptomen te letten, maar de verschijnselen vooral te gebruiken om te proberen meer
informatie te krijgen. ( ... ) Het is gevaarlijk als wij elkaar "beschuldigen" van occulte belasting, terwijl dat niet zo is.
Het omgekeerde is echter ook gevaarlijk: de duivelse problemen over het hoofd zien of niet erkennen' (38). De waakzaamheid van de
gemeente wordt dan ook bevorderd, wanneer deze zaken op een evenwichtige manier in preken of studies aan de orde komen.
Door deze nuances krijgt de lezer in dit boek een goed evenwicht in de omgang met het occulte. Toch kan het ook voorkomen dat de lezer
nog niet voldoende helderheid heeft over bepaalde thema's die verbonden zijn met het onderwerp. Zo zijn de opvattingen dat vervloekingen
en zonden van het voorgeslacht doorwerken in iemands leven (17) of dat demonen zich kunnen verbinden met voorwerpen (67) niet voor
iedereen gemakkelijk aanvaardbaar. Hiervoor kan de lezer echter te rade gaan bij de literatuurverwijzingen aan het einde van het boek.
Het doel van dit boek is dan ook niet om alles exact uit de doeken te doen. Het is veeleer een tegemoetkoming voor christenen die zich
willen bewapenen tegen de gevaren van het occultisme.
M.J. Paul snijdt niet alleen het gevaar van de occulte machten in dit boek aan, hij besteedt aan het einde van zijn werk ook aandacht
aan de bevrijding van demonische invloeden. Hierin verwerkt hij belangrijke informatie van andere christelijke schrijvers (o.a.
Verduijn, Anderson, MacNutt) en wijst hij op ongenuanceerde conclusies die er verspreid zijn over de bevrijdingsbediening. De auteur
gaat daarbij niet voorbij aan de taak van de gemeente en probeert daarin dan ook een ondersteuning te bieden door tien punten aan te
reiken om goed onderwijs over de occulte machten en bevrijding te kunnen geven in de gemeente (132). In dit boek komt dan ook niet
alleen het werk van de 'bevrijdingsbedienaar(s)' aan bod, maar ook de verdere ondersteuning door het pastorale team.
Het einde van dit boek bevat tenslotte een overzichtelijke woordenlijst waarin de lezer uitleg krijgt over bijna tweehonderd termen uit
het occultisme. Verder bevat ieder hoofdstuk een literatuurlijst waardoor de belangstellende lezer verwezen wordt naar andere boeken en
websites over de onderwerpen, en vindt de lezer op het einde van dit werk nog diverse adressen voor pastoraat en training. Concluderend,
dit boek kan dan ook van harte worden aanbevolen aan iedere man of vrouw Gods die verantwoord wil leren omgaan met het occultisme en
daarover een goed christelijk inzicht wenst te ontvangen.
2. CV-Koers - 1 maart 2006
Occulte machten en bevrijding
Boekbespreking door Tjerk de Reus
Er is veel aan de hand op het terrein van het occulte. Veel meer dan in de regel wordt beseft. Dr. Mart-Jan Paul, docent en predikant,
heeft zich de afgelopen jaren in toenemende mate beziggehouden met de machten van het occulte. Hij heeft diverse keren hierover
gepubliceerd. Als reactie daarop kreeg hij veel ervaringsverhalen te horen van mensen. Recent schreef hij een handzaam boek dat mensen
kan helpen om het occulte te onderkennen en om er een houding tegenover te vinden.
De benaming occultisme bestrijkt een breed terrein. Er zijn praktijken die expliciet een relatie hebben
met boze geesten of met de duivel. Te denken valt aan de satanskerk of aan popidolen die zeggen volgelingen van de satan te zijn. Vanuit
evangelische hoek werd hieraan al tientallen jaren geleden aandacht geschonken door de publicaties van onder andere J.I. van Baaren. De
evangelicale stroming in Nederland heeft de gevaren van het occulte veel eerder onderkend dan de reformatorische of gereformeerde
kerken.
De laatste jaren begint echter ook daar door te dringen dat het hier niet gaat over wilde fantasieën.
Paul geeft in zijn boekje veel voorbeelden die de gedachte aan fantasie al snel laten verdwijnen. Het occulte maakt mensen kapot,
duistere krachten houden mensen in de greep en versperren de weg naar God. Het is opvallend welk scherp bewustzijn er in de occulte
wereld is van Jezus Christus. Hij is de grote tegenstander en is welbekend bij de ‘boosheden in de lucht’. De bevrijding van occulte
machten maakt dan ook vaak heftige reacties los; intense bevrijdingsbijeenkomsten zijn soms nodig om mensen uit de ban van de demonen te
bevrijden.
In zijn boek laat Paul zien dat het occulte zich niet beperkt tot de extreme vormen. Ook allerlei
Oosterse spirituele stromingen vertonen verwantschap met het occulte. Kenmerkend is dat deze enigszins softe spirituele vormen hun
oriëntatie niet zoeken bij God zoals we Hem kennen in Jezus. De verlossing en kracht tot vernieuwing moet men vinden in zichzelf, in
energiebanen of velden, in krachten of ‘geleidegeesten’. Het zijn allemaal vormen waarin de mens zich afsluit voor God en zijn heil
zoekt in schemergebieden, die het overgangsgebied vormen naar de duisternis van destructieve krachten.
Pauls boek biedt veel informatie. Hij bespreekt uiteenlopende vormen van occulte of aan het occulte
gerelateerde praktijken. Aan het slot van het boek is een register te vinden met een reeks termen en begrippen. Ook wordt de lezer
geattendeerd op achtergrondliteratuur en is er een aantal adressen te vinden waar men hulp kan vinden. Paul schreef kortom een heel
praktisch en informatief boek, dat zijn nut zonder twijfel zal bewijzen.
1. Reformatorisch
Dagblad - 25 januari 2006
Bezet door de boze
Dr. Paul waarschuwt gereformeerde gezindte voor occulte belasting Bezet door de boze
Boekrecensie door Dr. J. van der Wal
Met de publicatie ”Occulte machten en bevrijding” heeft dr. M. J. Paul drie doelen op het oog: herkenning van occulte invloeden,
bescherming daartegen en bevrijding daarvan.
De gereformeerde gezindte is de bijzondere doelgroep voor dit boek. In deze kring is er wel besef van de macht van de boze, maar
exorcisme (duiveluitdrijving) wordt niet erkend. Daarbij komt dat ook reformatorische christenen kinderen van deze tijd zijn en snel
geneigd zijn om occulte belasting psychologisch te verklaren. Het gevolg is dat de tekenen hiervan onvoldoende worden onderkend. En als
dat al het geval is, laat men de gave onbenut om van deze kwade macht bevrijd te worden. Aldus de probleemstelling van dr. Paul.
Het belang van deze kwestie toont dr. Paul aan door te laten zien dat onze cultuur sterk occult is beïnvloed. Boeken, popmuziek, films
en computerspelletjes zijn soms zeer expliciet occult van aard. Dat geldt ook voor bepaalde alternatieve geneeswijzen. Daarbij komen nog
satanisme en hekserij. De invloed daarvan kan op vele manieren blijken. Dr. Paul noemt stemmen die destructieve opdrachten geven, afkeer
van gebed en Evangelieverkondiging, het hebben van paranormale vermogens, maar ook klachten als angst, pijn, relatieproblemen,
onvruchtbaarheid, suïcidaal gedrag, depressie, verslaving et cetera. Moeilijk te herkennen als demonische invloed binnen de kerken zijn
wetticisme, geestelijke lauwheid en traditionalisme.
Op verschillende plaatsen in het boek worden adviezen gegeven om te komen tot een zorgvuldige diagnose van demonie. Een kernvraag is of
iemand in het verleden betrokken is geweest bij occulte praktijken of vervloekingen. Ook is het van belang na te gaan hoe iemand
reageert op de namen van God en Jezus Christus. Lang niet altijd leidt dit echter tot duidelijk inzicht in de problematiek. Dr. Paul
pleit daarom voor zorgvuldigheid en de inzet van een gekwalificeerd team, waarbij mensen met verschillende gaven elkaar kunnen
aanvullen. Hij waarschuwt ervoor achter elk probleem of elke ziekte een demon te zien.
Uitdrijving
Bescherming tegen het occulte ligt in het mijden daarvan. Onmisbaar is bovendien de zekerheid van het geloof in Jezus Christus. Maar
bij demonie is meer nodig dan bescherming, namelijk ook bevrijding. Als iemand er zelf met Gods hulp tegen strijdt en de belasting niet
zo ernstig is, kunnen gebed, afstand nemen van het occulte en een volharden in een leven met God voldoende zijn om de macht van de boze
te breken. Heeft het slachtoffer echter geen controle meer over zijn wil, dan is exorcisme door anderen nodig. Ook daarbij pleit de
schrijver voor teamwerk, bidden en vasten.
De uitdrijving zelf gebeurt door een rustig gegeven bevel in Jezus’ naam, gericht tegen de boze geest om weg te gaan. Essentieel is
dat het daar niet bij blijft, maar dat er aandacht is voor geestelijke opbouw en volharding daarin. Anders kan de boze met meerderen
terugkomen.
Het slothoofdstuk bevat een pleidooi om deze zaak binnen de gemeenten aan de orde te stellen. Het is niet alleen nodig om in het
algemeen te waarschuwen voor de macht van de boze en voor occulte praktijken. Ook moeten mensen die occult belast zijn, worden
opgeroepen om zich te melden en hun moet bevrijdingspastoraat worden geboden.
Tot zover deze weergave van de hoofdlijn van dit boek, waarbij nog opgemerkt kan worden dat het betoog met veel gevalsbeschrijvingen en
illustraties wordt ondersteund.
Actualiteit
Door de vele voorbeelden en de toegankelijke stijl van schrijven weet dr. Paul de lezer aan te spreken. De voorbeelden van omgang
met het occulte zijn onthullend en bevatten een waarschuwing die de lezer slechts met (grote) schade voor zichzelf en voor anderen
terzijde kan leggen.
De dringendste vragen die dit boek oproept, zijn die met betrekking tot de actualiteit van bezetenheid en exorcisme. Wat opvalt is dat
niet echt in discussie wordt gegaan met de doelgroep, de gereformeerde gezindte. Juist waar de schrijver constateert dat er in deze
groep veel reserves zijn ten aanzien van zijn opvattingen, zou je verwachten dat hij ook ruimte geeft aan het bespreken van kritiek op
zijn visie. Hij neemt gevalsbeschrijvingen nogal eens kritiekloos als uitgangspunt, om er later een onderbouwing aan toe te voegen. Deze
aanpak geeft het boek een meer anekdotisch dan systematisch karakter.
De manier van schrijven heeft iets vanzelfsprekends. De zaak blijkt echter een stuk ingewikkelder te liggen. Eerder noemde ik de
symptomen die volgens de schrijver kunnen wijzen op occulte invloed. De meeste daarvan zijn zo dubbelzinnig dat het me uiterst moeilijk
lijkt om die in de praktijk op een verantwoorde wijze te duiden als demonisch. Voor degenen die te lijden hebben onder de genoemde
symptomen kan de gedachte aan demonische invloed extra belastend zijn.
Als ik de Bijbelse beschrijvingen van demonie lees, ben ik geneigd om kenmerken van psychische stoornissen juist niet als een mogelijk
symptoom van demonie te beschouwen. Bezetenen uit de Bijbel geven wel blijk van een andere persoonlijkheid (de boze), maar de manier van
hun spreken bevat een begrijpelijke boodschap. Ze communiceren op een redelijke en krachtige wijze, al is er wel vaak sprake van
lichamelijk en psychisch lijden.
Herkenning
Uit de Bijbelse gegevens blijkt ook dat demonie toen kennelijk steeds direct werd herkend. Dat spoort niet met de problemen in
herkenning en de noodzaak van deskundigheid, waar dr. Paul van spreekt. Uit de diverse auteurs die hij aanhaalt en die exorcisme
praktiseren, blijkt voorts dat zij er soms heel verschillende ideeën op nahouden. Dit laat de lezer met enige verwarring achter over
wat nu wel en wat niet verantwoord is. Over het geheel genomen zijn huidige praktijken van exorcisme vaak (veel) ingewikkelder en
langduriger dan de eenvoudige en krachtige wijze van optreden door Jezus en de apostelen.
Er zouden meer punten genoemd kunnen worden om met dr. Paul over in gesprek te gaan. Als we de gave van exorcisme erkennen, moeten we
dat ook doen voor de andere gaven die de apostelen tegelijkertijd ontvingen, zoals gezondmaking en opwekking uit de doden. De discussie
zou dus breder gevoerd moeten worden dan alleen over demonie.
Belangrijk is dat dit boek ons bepaalt bij de realiteit van de geestelijke strijd die gaande is. Veel (reformatorische) christenen
erkennen dat wel, maar zonder dat dit ook betekenis heeft in het geestelijk leven van alledag. De oproep van dr. Paul om de geestelijke
wapenrusting aan te doen en te gebruiken, is dan ook geheel op zijn plaats. |