www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu
4 RECENSIES
Studiebijbel in
perspectief
Prof. dr. H. G. L. Peels en prof. dr. P. H. R. van Houwelingen (red.)
Uitg. Jongbloed, Heerenveen, 2009
Gebonden met harde band
ISBN 9789065393401
Formaat: 17,5 x 23 cm
Omvang: 1872 blz
Prijs: € 79,50
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)... of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl
De unieke kenmerken van de Studiebijbel in perspectief zijn:
Complete tekst van De Nieuwe Bijbelvertaling
Algemene inleidingen op de boeken van het Oude en het Nieuwe Testament
Commentaar bij moeilijke verzen
Bespreking van heilshistorische thema’s (door Nederlandse theologen)
Omvangrijk overzicht met tekstverwijzingen
Uitvoerig lexicon geschikt als naslagwerk
Verduidelijkend kaartenmateriaal
Aandacht voor verbindingslijnen binnen het geheel van de Bijbel
Website met 1000 foto’s die dienen als illustratie bij de Bijbel
Bij aankoop van de studiebijbel ontvangt men een boekenlegger. Op de boekenlegger staat een code, waarmee men zich als eigenaar van de
studiebijbel gratis kan aanmelden en vervolgens toegang heeft tot een website met duizend foto’s die als illustratie dienen bij de
Bijbel. De foto’s laten iets zien van het land Israël en de omringende landen. De illustraties hebben een lage resolutie. Dat maakt
ze geschikt om te gebruiken bij een presentatie voor een groep. Voor verdere verwerking in andere uitgaven zijn ze niet bedoeld.
4. Reformatorisch Dagblad - 13 april 2010 - www.refdag.nl
Hulp bij Bijbellezen
Boekrecensie door Willem van Klinken
De kracht van de studiebijbelformule is dat de lezer in één band veel informatie krijgt aangereikt.
Bij de Nieuwe Bijbelvertaling zijn twee studiebijbels verschenen. De ene is bruikbaarder dan de andere.
NBV Studiebijbel
De in 2008 verschenen ”NBV Studiebijbel” is een gezamenlijke uitgave van het Nederlands Bijbelgenootschap en de Katholieke
Bijbelstichting. Zowel joden en protestanten als rooms-katholieken moeten aan hun trekken kunnen komen met de aantekeningen en de
historische achtergrondinformatie die het boek biedt bij de Bijbeltekst. [Lees hier meer recensies over de NBV
Studiebijbel...]
De ”NBV Studiebijbel” wil recht doen aan de „laatste stand van de wetenschap.” Alle gangbare Schriftkritische theorieën zijn in
deze uitgave terug te vinden. Uit eerbied voor de wetenschap mogen de eenheid van de Schrift en de werkelijkheid van Gods handelen in de
heilsgeschiedenis niet meer bestaan.
Neem bijvoorbeeld het artikel over de opstanding van Jezus. Die wordt terecht aangemerkt als de bestaansreden van de christelijke kerk.
Vervolgens wordt echter het hele getuigenis van het Nieuwe Testament op zijn kop gezet. De opstanding is niet „historisch te
controleren”, de verschijningsverhalen zijn „latere ontwikkelingen van de traditie” en het leven van Jezus na Zijn opstanding
heeft niets te maken met „overleven” of „terugkeer.”
Wie de Bijbel wil lezen als het geďnspireerde en onfeilbare Woord van God kan niet anders dan teleurgesteld zijn over de ”NBV
Studiebijbel”.
Studiebijbel in perspectief
Heel anders is dat met de ”Studiebijbel in perspectief”. Uitgangspunt van deze op een Franse studiebijbel gebaseerde
uitgave is dat „het Oude en het Nieuwe Testament, bij alle verschil, inhoudelijk een geestelijke eenheid vormen.”
Een team auteurs uit met name de Protestantse Kerk in Nederland, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Kerken
vrijgemaakt hebben zeventien thema-artikelen en tien achtergrondartikelen toegevoegd. Zij behandelen onderwerpen als schepping,
heiliging, Messiasverwachting, Oude en Nieuwe Testament, gebed en mens-zijn voor Gods aangezicht.
Het geheel ademt eerbied voor het Woord van God. De toelichtingen weerspiegelen wel een zekere breedte. Zo wordt bij de inleiding op de
Pentateuch ruimte gelaten voor de opvatting dat een deel van de eerste vijf boeken van de Bijbel niet door Mozes zelf is geschreven. In
de toelichting bij Genesis wordt geen keuze gemaakt voor het creationistische model en bij het boek Jesaja wordt niet expliciet gekozen
voor een auteurschap van één persoon.
Een sterk punt is de nadruk op de heilsgeschiedenis. De thema-artikelen beschrijven Bijbels-theologische grondlijnen die helpen het
geheel van de Schriften beter te verstaan. Ook de toelichtingen per perikoop bevorderen het zicht op de grotere lijnen. De vele
verwijsteksten nodigen uit om Schrift met Schrift te vergelijken en in de toelichting bij het Oude Testament wordt regelmatig de lijn
getrokken naar het Nieuwe Testament.
Deze uitgave is een waardevolle toevoeging aan het in het Nederlands beschikbare Bijbelstudiemateriaal. De kracht van de
studiebijbelformule is dat de lezer in één band veel informatie krijgt aangereikt. Handig om erbij te houden bij het persoonlijk
Bijbellezen of aan tafel, en gemakkelijk mee te nemen naar bijvoorbeeld een Bijbelstudiekring.
Voor een deel van de doelgroep zal het gebruik van de NBV een belemmering vormen. De uitgever zou kunnen overwegen om te zijner tijd een
editie met de Herziene Statenvertaling uit te brengen.
Wie de gebruikte Bijbelvertaling bezwaarlijk vindt en het Engels beheerst, heeft de keuze uit diverse Engelstalige studiebijbels met
vertalingen die dichter bij de Statenvertaling staan (zie kaders voor enkele voorbeelden). Die hebben ook nog het voordeel dat ze veel
goedkoper zijn dan de 79 euro die je voor een Nederlandse studiebijbel moet neertellen.
NBV Studiebijbel, drs. P. J. Booij, drs. A. J. M. Broers e.a. (red.);uitg. Nederlands Bijbelgenootschap
en Katholieke Bijbelstichting, Haarlem/’s-Hertogenbosch, 2008; ISBN 978 90 6539 329 6; 2254 + 64 blz.; € 79,-;
Studiebijbel in perspectief, prof. dr. H. G. L. Peels en prof. dr. P. H. R. van Houwelingen (red.); uitg. Jongbloed, Heerenveen, 2009;
ISBN 978 90 6539 940 1, 1872 blz.; € 79,-.
Lees meer...
3. EO-Visie - november 2009
Toelichting op de hele Bijbel in één band
Boekrecensie door Gert-Jan Schaap
Wat wordt er met lastige tekstgedeelten bedoeld, en waar vind je informatie over een specifiek bijbels thema, zoals heiliging of
lofprijzing? Iedere bijbellezer zal van tijd tot tijd op dit soort vragen stuiten. Over enkele dagen rolt een voor Nederlandse begrippen
uniek boek van de persen, dat betrouwbare antwoorden wil bieden: de ‘Studiebijbel in perspectief’.
Deze bijzondere uitgave – vrucht van een intensieve samenwerking tussen het Nederlands
Bijbelgenootschap (NBG) en uitgeverij Jongbloed – is gebaseerd op de in brede kring populaire Nieuwe Bijbelvertaling (NBV), en
specifiek bedoeld voor reformatorische en evangelische gelovigen.
Speelruimte
“Het is een mooie tijd om bijbeluitgever te zijn,” stelt drs. ing. Klaas van der Kamp, die in deze hoedanigheid nauw betrokken
is bij het megaproject. “Dit schip komt niet zo vaak langs: in de afgelopen drie-, vierhonderd jaar is er – na de Statenvertaling
met kanttekeningen – nooit zo’n uitgave in ons land geweest. Dat ik dit project mag begeleiden, ervaar ik als een bijzonder
voorrecht.”
Dat voorrecht geniet hij bij de gratie van de zeer hoge verkoopcijfers van de NBV, legt hij uit. “Bij boeken werkt het zo: naarmate
een titel meer wordt verkocht, krijg je speelruimte om aan verdere productontwikkeling te werken. Daar hebben we de Jongerenbijbel aan
te danken (een gezamenlijke uitgave van EO-Ronduit en het NBG, red.), maar nu ook deze studiebijbel. Die is afgeleid van de Franse Bible
du Semeur (zie kader), maar bewerkt door een groep theologen uit Nederland en België. In de vaderlandse ‘bijbelgeschiedenis’ is
deze uitgave echt uniek te noemen.”
De gloednieuwe studiebijbel richt zich op de reformatorische en de evangelische gezindte. In die eerste groep is de NBV niet geheel
onomstreden. Gaat dit kloeke boekwerk daar verandering in brengen? “Daar is dit boek niet voor geschreven,” reageert Van der Kamp.
“Ons doel was een goede toegang verschaffen tot de standaardvertaling van deze tijd – zo is de NBV door het Nederlands
Bijbelgenootschap naar buiten gebracht.”
Voor de toevoeging ‘in perspectief’ is gekozen omdat deze studiebijbel uitgaat van de geestelijke en inhoudelijke eenheid van het
Oude en Nieuwe Testament. “Wij laten de historische lijnen staan en tonen dwarsverbindingen. Daarin onderscheidt dit werk zich van een
benadering waarbij je alleen maar ieder bijbelboek op zich plaatst, of puur literair naar de Bijbel kijkt. Deze studiebijbel biedt een
visie op het geheel van Bijbel, wetenschap en geloof.”
Hij kan helaas niets zeggen over oplagecijfers: “Het is ons beleid dat we daar geen mededelingen over doen. Het is een forse oplage.
Dat moet ook wel, met een arbeidsintensief product van zo’n tweeduizend pagina’s.”
Sprokkelen
“Het is echt een mooi boek geworden,” vindt de christelijk-gereformeerde hoogleraar prof. dr. Eric Peels. Hij voerde de
hoofdredactie over het Oude Testament, en is vanaf het begin bij het project betrokken. “Ik ben benieuwd hoe dit boek gaat landen. Het
is een studiebijbel voor persoonlijk gebruik, maar ook voor kringen, leerkrachten en zondagsschoolonderwijzers kan hij goede diensten
bewijzen. Hiermee heb je namelijk zoveel dingen bij elkaar in één band: verklarende aantekeningen, dwarsverbindingen, thematische
artikelen, uitleg van kernbegrippen, kaarten. Het is echt een werkboek bij het Woord. Via een code krijg je bovendien toegang tot
duizend illustraties op internet, die op tekst doorzoekbaar zijn en bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden op kringen of gemeenteavonden.
De Franse ‘grondtekst’, die wij voor ons land hebben bewerkt en aangevuld, kan in het algemeen als orthodox, behoudend worden
getypeerd. Dit betekent dat hij dicht bij de letterlijke tekst blijft en niet met allerlei nieuwe visies of kritische geluiden komt.
Hoewel het een vertaling is, is het toch een zelfstandige studiebijbel geworden, waar veel theologen en correctoren uit de
reformatorische en evangelische doelgroep aan hebben meegewerkt.”
Peels hoopt dat juist ook jongeren ernaar zullen grijpen. “Zij grasduinen nu vaak op internet om allerlei info bij elkaar te
sprokkelen. Met dit boek heb je alle betrouwbare info in één band.” Het is wel even een uitgave, erkent hij, maar dat moet je –
met een knipoog naar de titel – in perspectief zien: “Een paar biefstukjes bij elkaar, dan heb je de prijs al.”
Betekenis
Hoofdredacteur Nieuwe Testament is de vrijgemaakte nieuwtestamenticus prof. dr. Rob van Houwelingen. Evenals Van der Kamp en Peels
heeft hij goede verwachtingen van de Studiebijbel in perspectief. “Wie meer wil weten over de betekenis van wat er in de Bijbel staat,
kan hier uitstekend mee uit de voeten.”
Zijn er spannende thema’s binnen zijn vakgebied, die in deze studiebijbel aan bod komen?
“Jazeker! Bij de evangeliën bijvoorbeeld. Het is altijd een spannende vraag waarom Matteüs, Marcus en Lukas zo op elkaar lijken,
terwijl ze toch van elkaar verschillen. Dat zogenaamde synoptische probleem kun je volstrekt literair ‘oplossen’ door te zeggen dat
zij teksten van elkaar hebben overgenomen, waarbij Marcus meestal als de oudste bron geldt. Vervolgens wordt er een geheimzinnige ‘Bron
Q’ tevoorschijn getoverd om te verklaren wat niet in Marcus staat. Die gangbare theorie zul je ook in deze studiebijbel vinden. Maar
daarnaast wijzen we op de mogelijkheid dat die overeenkomsten en verschillen zijn ontstaan in de traditie van de apostelen. Zij waren na
Jezus’ hemelvaart bijeen in Jeruzalem, deelden daar hun herinneringen en droegen die vervolgens uit in de gemeente. Zo zou je kunnen
stellen dat de evangeliën wortelen in de apostolische prediking, wat enerzijds de overeenkomsten verklaart, terwijl er anderzijds op
het letterlijke vlak ‘vreemde’ verschillen zijn, die je moeilijk kunt verklaren als de een het van de ander heeft overgeschreven.”
Aanvankelijk had hij wat vraagtekens bij de ‘slagingskansen’ van een studiebijbel voor de Nederlandse markt, bekent hij. “In
Amerika heb je er natuurlijk legio, maar Nederlanders zijn geen Amerikanen. Toch denk ik dat dit voor gewone gemeenteleden een mooie
bron van informatie bij de Bijbel is. Bij het lezen en studeren wil je graag weten wat er over een bepaald bijbelboek te zeggen is,
bijvoorbeeld door wie en wanneer het is geschreven, wat de structuur is, en wat de theologische boodschap is, inclusief een verklaring
van de meeste verzen. Dus ik zie er zeker wel markt voor. Zelf heb ik voor mijn vier kinderen al een studiebijbel besteld!”
N.a.v. ‘Studiebijbel in perspectief’, Jongbloed, ca. 2000 blz., € 79,50 (gebonden, met harde
kaft), ISBN 9789065393401
De Franse studiebijbel Bible du Semeur (‘Zaaierbijbel’) werd als basis genomen en vertaald. Een langdurig en intensief traject van
correctie en aanvulling volgde, om deze uitgave in het Nederlandse taalgebied zo goed mogelijk verstaanbaar te maken. Tientallen
Nederlandstalige theologen uit de reformatorische en de evangelische gezindte leverden een bijdrage om de basistekst aan te vullen en
wetenschappelijk up-to-date te krijgen. Na ruim drie jaar werk resulteert dit in de uitgave die op 27 november officieel ten doop
wordt gehouden.
www.bijbelinperspectief.nl
2. Nederlands
Dagblad - 25 november 2009 - www.nd.nl
De Bijbel is een eenheid, geen grabbelton
door onze redacteur Gerald Bruins
APELDOORN - Vrijdag wordt de Studiebijbel in perspectief gepresenteerd, een orthodox-christelijke verklaring van de Bijbel, die zicht
wil geven op Gods boodschap voor mensen.
De jongste Studiebijbel , die deze week verschijnt, heeft in de titel de toevoeging ' in perspectief ' meegekregen. Dat geeft een
richting aan, beamen de hoofdredacteuren Eric Peels en Rob van Houwelingen. ,,De Bijbel is geen grabbelton met allerlei losse teksten.
Er is een heilshistorische lijn in te ontdekken, de weg die God gaat met mensen via schepping, zondeval en verlossing naar voleinding.
Te midden van allerlei verschillen tussen Bijbelboeken hebben wij de eenheid van de Bijbel benadrukt'', zegt Peels (53). Hij is
hoogleraar Oude Testament aan de christelijk-gereformeerde Theologische Universiteit in Apeldoorn.
,,Wij willen niet tegenover of op afstand van de Bijbel gaan staan. Vanuit een neutraal standpunt naar de Bijbel kijken, is niet
mogelijk'', onderstreept Van Houwelingen (50), nieuwtestamenticus aan de vrijgemaakt-gereformeerde Theologische Universiteit in Kampen.
,,Wij werken vanuit de vooronderstelling dat de Bijbel mensen rechtstreeks wil aanspreken.''
Met hun uitspraken geven ze een reden voor het uitgeven van hun studiebijbel, een orthodox-christelijk alternatief naast de al bestaande
NBV Studiebijbel , eveneens een uitgave van Jongbloed.
Een belangrijk onderdeel van de uitgave vormen de 'kanttekeningen', de verklaringen van moeilijk te begrijpen verzen en perikopen van de
Nieuwe Bijbelvertaling, de jongste vertaling in toegankelijk Nederlands.
De Studiebijbel in perspectief bevat bij elk Bijbelboek een inleiding, met informatie over de ontstaansgeschiedenis, de strekking en de
betekenis. Door de uitgave heen zijn artikelen over thema's als schepping, verlossing, gebed, christologie en openbaring opgenomen.
Verduidelijkende kaarten, tabellen en illustraties ontbreken niet.
Gedegen
Aan het hele project is drie jaar gewerkt. Dat lijkt onwaarschijnlijk kort, maar voor de basis is 'leentjebuur' gespeeld in
Frankrijk. Van Houwelingen onthult dat de redactie in het prille begin bij uitgever Jongbloed zat met vijf buitenlandse studiebijbels op
tafel. De keuze viel uiteindelijk op de Bible d'étude Semeur , samengesteld door de kleine gereformeerde theologische opleiding in
Aix-en-Provence. ,,Een gedegen, gereformeerd-evangelicale uitgave'', stelt Peels. ,,Soms zelfs te behoudend. In de inleiding op Jesaja
stond dat het hele boek geschreven is door een profeet uit de achtste eeuw voor Christus. Dat wordt tegenwoordig algemeen betwijfeld.
Alle andere theorieën over het auteurschap werden kritisch weggezet. Wij hebben die wel opgenomen, maar tegelijkertijd beklemtoond dat
het boek Jesaja een redactionele eenheid is, geen collage van losse profetieën.''
1. Reformatorisch Dagblad - 24 november 2009 - www.refdag.nl
Studiebijbel voor brede orthodoxie
Boekrecensie door Klaas van der Zwaag
APELDOORN – Een studiebijbel voor een breed publiek, om je snel te oriënteren op een tekst of bijbelboek. Wetenschappelijk
verantwoord én gedragen door een orthodox uitgangspunt. Dat is de formule van de ”Studiebijbel in perspectief”, die komende vrijdag
wordt gepresenteerd.
De twee hoofdredacteuren prof. dr. H. G. L. Peels (oudtestamenticus, christelijk gereformeerd) en dr. P. H. R. van Houwelingen
(nieuwtestamenticus, gereformeerd-vrijgemaakt-) zien hun beider aandeel -in de begeleiding van het Oude en Nieuwe Testament- als een
staaltje van prima samenwerking tussen Apeldoorn en Kampen.
”Studiebijbel in perspectief” (uitg. Jongbloed, Heerenveen, 1872 blz.) bevat de bijbeltekst van de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV)
aangevuld met verklaringen van moeilijke verzen. Ieder bijbelboek is voorzien van een inleiding, met daarin aandacht voor de historische
context en voor heilshistorische lijnen. De Bijbel wordt als een eenheid gezien, hoewel er de veelsoortigheid van verschillende genres
voluit wordt erkend. De Studiebijbel heeft dwarsverwijzingen, een uitvoerige concordantie en een encyclopedie van belangrijke Bijbelse
namen en begrippen. Bij de Studiebijbel hoort een code die toegang geeft tot een website van meer dan 1000 foto’s.
De Studiebijbel is gebaseerd op de Franse studiebijbel "Bible du Semeur", afkomstig uit de kring van behoudende theologische
opleidingen in Frankrijk, zoals Aix-en-Provence en Vaux-sur-Seine. De Franse editie werd door een keur van medewerkers vertaald, waarbij
de inleidingen op de bijbelboeken hier en daar licht gewijzigd en geactualiseerd zijn. Qua lay-out en orthodoxe ligging voldeed deze
Franse uitgave het meeste, aldus Van Houwelingen. De redactieraad bestaat uit mensen van diverse kerkelijke achtergronden, variërend
van orthodox-protestants tot meer evangelisch. Nieuw in de Nederlandse editie zijn thema-artikelen over diverse onderwerpen, zoals
schepping, spiritualiteit, heiliging, Messiaanse verwachtingen in het Oude Testament en christologie. Ze zijn geschreven door
Nederlandse auteurs......
Lees verder...
Meer recensies: www.bijbelinperspectief.nl
27-5-2010 CIP: Interview
met Klaas van der Kamp van Uitgeverij Jongbloed...
|