www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

11 RECENSIES

Het vergeten evangelie
Het geheim van Jezus verandert alles
Reinier Sonneveld
Uitgever: Buijten En Schipperheijn
288 pag., paperback
9789463690034
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

'Jezus is als een lont. Net als je denkt dat hij verdwenen is, begint het vuurwerk.'
Dit is een typerende zin uit het nieuwste boek van Reinier Sonneveld. Daarin zoekt hij op zijn bekende grondige én toegankelijke manier naar de betekenis van het Bijbelse begrip evangelie. Wat bedoelde Jezus toen hij zei dat hij Gods rijk kwam stichten? Wat bedoelden zijn leerlingen hiermee? Hoe kan zoiets gruwelijks als een kruisiging de wereld redden? 
Gaandeweg ontwikkelt Sonneveld een vernieuwende en relevante visie voor hedendaagse gelovigen, die diep wortelt in de Bijbel en de vroegste christelijke denkers.
Sonneveld zet dit Bijbelse evangelie kritisch af tegen de alternatieve evangeliën die tegenwoordig worden geboden: die van de politiek, van de religies en van de technologie. Tot slot bespreekt hij diverse argumenten waarom het Bijbelse evangelie overtuigend is en hoe het in de dagelijkse praktijk relevant is.

8-3-2019 Studiedag in Kampen met 9 korte lezingen...
              Een aantal kritische beschouwingen over de visie van Sonneveld...
 

11. Geloofstoerusting - januari 2024 - www.geloofstoerusting.nl

10. WEET wat je Gelooft - 21 februari 2020 - www.weetwatjegelooft.nl... 

Christus Victor of Verzoening door voldoening?

Hoe Jezus' kruisdood ons kan verlossen
Wat is het nu? Verzoening door voldoening… of alleen Christus victor, volgens Reinier Sonneveld?

Op 8 maart 2019 werd een studiedag gehouden n.a.v. het boek Het vergeten evangelie door Reinier Sonneveld.
De video-opnames van deze studiedag in Kampen staan nu online. Het zijn 7 zeer boeiende referaten van elk een klein half uur geworden, die de visie van Sonneveld kritisch tot zeer kritisch bespreken. Van harte aanbevolen:
https://www.weetwatjegelooft.nl/cursus/hoe-jezus-kruisdood-ons-kan-verlossen/

9. - 4 april 2019 - www.rd.nl

Christus Victor-gedachte niet prominent in Nieuwe Testament

Recensie door Prof. dr. Henk Bakker

...Tegelijk staat het Christus Victor-motief in de Bijbel tussen meerdere motieven in. Er is een scala aan beelden om de diepte van het verlossingswerk van Christus uit te drukken (zoals ”kopen”, ”adopteren” en ”wedergeboren worden”). En natuurlijk heeft elke tijd zijn favorieten.

Een begrip als ”adopteren” valt binnenkort misschien wel uit de gratie, omdat er veel negatieve associaties aan kleven. Maar dit neemt niet weg dat het Nieuwe Testament het gebruikt (Grieks: huiothesia).

De Schrift rijdt ons zo regelmatig in de wielen, omdat ze zich nu eenmaal niet stoort aan onze bedenkingen, mitsen en maren. De Christus Victor-gedachte treedt niet prominent in het nieuwtestamentische getuigenis naar voren. Het is niet erg om zelf een bepaalde voorkeur te hebben, maar die kan niet op de Bijbelschrijvers worden geprojecteerd. Het is zelfs mogelijk om een zekere weerstand tegen de gedachte te hebben dat God geweld (bloedige offers) verkiest om te vergeven (een vorm van ”Sachkritik”), maar het is onjuist te menen dat diezelfde weerstand ook in de Bijbel te vinden moet zijn................

Lees meer...

8. Website van Dave Plantinga - 8 maart 2019 - www.daveplantinga.nl...

Flirten met de alverzoening?

Citaten uit een Recensie door Dave Plantinga

- Er zijn o.a. 2 theorieën: (1) de leer van de verzoening door voldoening en (2) de Christus-victor theorie. Deze laatste theorie wordt in het boek van Sonneveld voorgesteld als “het vergeten evangelie“. De bekende dr. N.T. (Ton) Wright leert ook deze Christus-victor theorie.

- Het probleem met de Christus-victor theorie is dat deze voorbijgaat aan het feit dat Jezus stierf als een verzoening voor onze zonde (1 Joh. 2:1-2). NB: 2x verzoening

- Uiteraard is Christus Overwinnaar over de kwade machten die in deze tijd over de aarde heersen (Matth. 28:18; Joh. 16:33; Kol. 2:11-15). Door Zijn werk aan het kruis is het voor ons mogelijk om voorgoed bevrijd te worden van de duistere machten van de satan en de zonde (Kol. 1:13; Hand. 26:18). Maar dat doet niets af aan het feit dat Zijn dood aan het kruis ook plaatsvervangend was: voor ons (de gelovigen) en in onze plaats stierf Hij daar aan het kruis. 

- Een ander groot probleem van de Christus-victor theorie is dat deze de mens tot alleen een bijna onschuldig slachtoffer van de duivel, kwade machten, zonde en dood maakt. Maar ieder mens is ook zelf verantwoordelijk voor de zonde die hij doet. 

- De Christus-victor theorie vertelt ons verder niet hóe de verzoening tot stand is gekomen. 

- In onze ogen mag de substitutieleer (dat God Zijn Zoon Jezus voor ons en in onze plaats een wrede dood liet sterven aan het kruis) onaangenaam overkomen. Wie straft nou zijn onschuldige kind i.p.v. een ander die schuldig is? Wat mensen vinden mag niet de norm zijn. 

- Het is m.i. verder onjuist om de substitutieleer te zien als vooral een zakelijke transactie. De Bijbel laat immers duidelijk zien dat de oorsprong van het verlossingswerk door het plaatsvervangend sterven van Jezus aan het kruis gegrond is in de oneindige, overweldigende en ook onverdiende liefde van God voor zondige mensen. Geen formaliteit, geen regels, maar liefde van God. 

- Waarom zo’n (exclusieve) nadruk op het aspect van Jezus Christus als Overwinnaar? En een op de achtergrond raken. Zou dat te maken hebben met het feit dat in onze cultuur niet gemakkelijk over zonde wordt gesproken? Komt het door een verlies aan zondebesef (en dat is iets anders dan alleen maar een schuldgevoel) in onze tijd?

- De Christus-victor theorie lijkt steeds meer aanhang te winnen bij o.a. liberale Christenen en vredeskerken (zoals de Anabaptisten) omdat de dood van Jezus gezien wordt als gevolg van de wreedheid en boosheid 

- Theoloog dr. G. A. van den Brink vindt het boek van Sonneveld geen goed boek. “Flirten met de alverzoening“. “Sonneveld presenteert een evangelie zonder ernst, zonder urgentie, zonder bekering“. Het zal niet iedereen verbazen dat Sonneveld ook moeite lijkt te hebben met de eeuwige straf voor de ongelovigen, de hel. Een citaat: ‘Hoe kan een oneindige straf ooit eerlijk zijn? Welke misdaad in een eindig leven kan ooit zo groot zijn?’

Lees meer...

7. – CIP - 4 maart 2019 -  https://cip.nl/72258-hhkpredikant-reinier-sonneveld-bant-de-bijbelse-noties-van-gods-toorn-straf-en-gerechtigheid-uit 

HHK-predikant: "Reinier Sonneveld bant de Bijbelse noties van Gods toorn, straf en gerechtigheid uit"

"Het evangelie dat Reinier Sonneveld presenteert, is een evangelie zonder ernst, zonder urgentie, zonder bekering." Dit schrijft dr. G. A. van den Brink in het Reformatorisch Dagblad. Aanleiding is het nieuwe boek van Sonneveld, genaamd 'Het vergeten evangelie'. De theoloog geeft antwoord op de vraag wat Jezus bedoelde toen Hij zei dat Hij Gods rijk kwam stichten. Volgens Van den Brink is zijn uitleg een flirt met de alverzoening.

"Sonneveld bant de Bijbelse noties van Gods toorn, straf en gerechtigheid uit," schrijft de hersteld hervormde predikant. "Volgens hem bestaat Gods oordeel alleen daarin dat God de gevolgen van verkeerd gedrag laat gebeuren: 'De mensen doen zichzelf kwaad aan en Gods oordeel bestaat eruit dit toe te laten.' Gods toorn is er alleen in het hier en nu. Er is volgens Sonneveld geen toekomstige straf."

"Het evangelie dat Sonneveld presenteert, is een evangelie zonder ernst, zonder urgentie, zonder bekering. (...) Gods uitverkiezing vindt Sonneveld oneerlijk. Je mag van hem niet zeggen dat wie gelooft naar de hemel gaat en wie niet gelooft, naar de hel . Het leven na de dood betekent voor hem slechts dat 'we een proces van verzoening ingaan.' Allemaal."

Veelzeggend is de wijze waarop Sonneveld Mattheüs 20:28 citeert (179). Hij noemt wel de eerste helft ('Wees niet bang voor wie wel het lichaam maar niet de ziel kunnen doden'), maar zonder de tweede helft: 'Wees veeleer bevreesd voor Hem die zowel ziel als lichaam te gronde kan richten in de hel.' (...) Het evangelie dat Sonneveld presenteert, is niet vergeten geraakt, maar heeft vroeger nooit bestaan."

6. - 19 februari 2019 - www.rd.nl

Theologenblog: „Socinus, het misbaksel”

Recensie door Dolf te Velde

...De gereformeerden van die tijd zagen in Socinus met zijn volgelingen een groot gevaar. Hij beweerde dat God ‘zomaar’ vergeving van zonden kan geven, als we maar berouw tonen en een oprecht begin maken om het beter te doen. Daar is geen sterven van Christus als straf of voldoening voor nodig. Dat klinkt ergens heel mooi en vrijgevig: Gods genade die uit pure goedheid voortkomt. Toch zit er ook iets anders achter: de gedachte dat mensen een aardig eindje kunnen komen op de weg terug naar God. Wij komen niet zondig en schuldig ter wereld, maar met het vermogen rechtvaardig te worden. Wat wij nodig hebben, is niet zozeer Jezus’ dood aan het kruis, maar het voorbeeld van Zijn heilige leven. Daarom hoeft Jezus voor Socinus ook niet echt God te zijn. Uiteindelijk blijft bij Socinus alleen de persoon van de Vader over. Onze gereformeerde vaderen voelden haarscherp aan dat het christelijk geloof zo helemaal op de kop gaat. En dus: een misbaksel.
...
...Een misbaksel, een mens die bij God niets in te brengen heeft. Dat ligt niet lekker in onze tijd. Discussies over de vraag bij het dopen van kinderen („zondig en schuldig ter wereld gekomen”) lopen hoog op. Exemplaren van Reinier Sonnevelds ”Het vergeten evangelie”, waarin hij onder andere betoogt dat God vergeving schenkt zonder voldoening, gaan als warm broodjes over de toonbank. Hier is de gereformeerde kritiek op Socinus volop actueel. Wie de eigen zondigheid vergeet of vergeving versmalt door er de verzoening uit weg te snijden, zet zichzelf op het verkeerde been.

Lees meer...

5. Weetwatjegelooft - februari 2019 - www.weetwatjegelooft.nl...  

Hoe Jezus’ kruisdood ons kan verlossen
Studiedag over Verzoening

...In zijn nieuwste boek Het vergeten Evangelie stelt Reinier Sonneveld deze indringende vraag aan de orde:
Een van de grootste theologische vragen, die echter zelden fundamenteel wordt behandeld, is hoe dit individuele gevecht van Jezus betekenis voor de mensheid heeft. Waarom is de overwinning van een mens de redding van de mensheid? Hoe kan zijn gevecht met specifieke vormen van kwaad het verlies van het kwaad betekenen?

Twee antwoorden op deze hoe-vraag die in 2000 jaar kerkgeschiedenis een belangrijke rol hebben gespeeld, zijn de oud-christelijke Christus victor-benadering en het model van Verzoening door voldoening. Reinier Sonneveld voert in zijn boek een krachtig pleidooi voor het eerste model, dat de laatste decennia weer volop aandacht krijgt: Christus victor. De kern ervan is dat God koning wordt, en wel door de executie van Jezus. Toen Jezus werd gekruisigd, werd de mensheid gered. Verzoening gebeurt door wat God en mens van elkaar scheidt – het kwaad in en buiten ons – te overwinnen. Waar velen de Christus victor-benadering combineren met die van Verzoening door voldoening, wijst Sonneveld dit laatste model resoluut van de hand en betitelt hij aspecten ervan als ‘onbijbels’. Hij stelt scherpe vragen bij de gedachte dat God genoegdoening zou eisen, en dat Jezus plaatsvervangend de straf draagt en de schuld betaalt.......

Lees meer... 

Lees ook "Afscheid van 'verzoening door voldoening'?" door Willam den Boer...

4. – CIP - 4 februari 2019 - https://cip.nl...

Reinier ontdekt vergeten evangelie: "Gods genade is een economisch model geworden"

Een interview

“Als Nederlandse christenen hebben we de neiging om zonden vooral als persoonlijke overtredingen te zien. Ondertussen zien we veel grotere vormen van kwaad over het hoofd,” merkt Reinier Sonneveld op.
...
...Vraag van CIP: In je boek verwijs je kort naar de Amerikaanse president Donald Trump. Bevindt hij zich in die gevarenzone?
Antwoord: “Ja, want hij is duidelijk niet aanspreekbaar. Hij laat zich door niemand corrigeren en interessant genoeg blijft een deel van de religieuze leiders in zijn land achter hem staan. In moreel opzicht laat hij zich nergens door weerhouden. Dan ontspoort leiderschap fundamenteel. In de VS zien we dat de zondeval opnieuw plaatsvindt..."
    [ Dit is een omkering van de feiten door Sonneveld, die blijkbaar van een andere kleur is, HS]
    [ In feite is dit een goede illustratie van hoe Sonneveld gegevens verdraait voor zijn eigen visie. HS]
...
...Vraag van CIP: Wat is dan wel hét goede nieuws?
Antwoord: “Als Nederlandse christenen hebben we de neiging om zonden vooral als persoonlijke overtredingen te zien. Natuurlijk is dat een aspect, maar…..
     [ Moeten we onze zonden NIET als persoonlijke overtredingen zien? Kunnen er niets aan doen? Hoeven we daarom ook geen berouw en bekering te hebben om vergeving te ontvangen? Merk op hoe "Christus de kwade machten heeft overwonnen" en de verlossing van zonden volledig buiten ons omgaat. De kwade machten en niet de zondige en zondigende mens treft blaam. HS]

...Vraag van CIP: Waarom ben je huiverig bent om de relevantie van het evangelie aan te tonen?
Antwoord: Wie zegt ‘als je in God gelooft, kom je in de hemel’ gebruikt God als middel om in de hemel te komen. Dat is niet zuiver. 
     [ Ook de kern van het evangelie in Joh.3:16 en 36 mist Sonneveld met deze uitspraak. Hij mist als eerste dat het om geloof in Jezus(!) gaat - hij noemt in God geloven. En dat het geloof in Jezus niet het middel is om behouden te worden en in de hemel te komen, is een botte ontkenning van de Bijbeltekst. HS]...............

Lees meer...

3. Bol.com - februari 2019

Recensie door Prof. dr. K.A.D. Smelik

De auteur wil loskomen van de traditionele leer dat Jezus' dood aan het kruis noodzakelijk was ter verzoening van onze zonden, kortweg 'verzoening door voldoening'. Hij stelt daartegenover de theologie van Christus Victor. Jezus heeft aan het kruis niet de toorn van God opgeheven, maar de machten van het kwaad overwonnen. Zo sluit de auteur aan bij de theologie van de Griekse kerkvaders. Door zijn opstanding heeft Christus een medicijn geschapen tegen het kwaad waardoor wie in hem gelooft, kan worden gered. Dit evangelie zet de auteur af tegen de drie instanties die in onze tijd de mensheid verlossing beloven: staat, religie en techniek. Geen van drieën is vrij van het kwaad dat ze zeggen te bestrijden; alleen Christus Victor kan dat. Dit vlot geschreven boek waarin moeilijke materie op een aanschouwelijke manier wordt behandeld met veel metaforen en leermomenten, heeft de aandacht getrokken. Zoals elk boek waarin de Bijbelse boodschap vanuit één visie wordt behandeld, heeft het tekortkomingen – bepaalde teksten krijgen meer aandacht dan andere – maar het zal zeker zijn lezers vinden...

Lees verder...

2. Trouw - 9 januari 2019 - www.trouw.nl...

Waarom is Jezus’ kruisiging goed nieuws?

Recensie door Sjoerd Mulder

"...Sonneveld wil voorbij het typisch gereformeerde idee van ‘verzoening door voldoening’ geraken, dat stelt dat onze zonden door God pas vergeven kunnen worden na bestraffing en dat Jezus’ dood dan de oplossing is voor dat probleem. Daartoe stoft hij de Christus-Victortheologie uit de vroege kerk af. Hierin wordt benadrukt dat God een strijd aangaat met het kwaad op aarde, en Jezus’ lijden en sterven is de manier waarop dat kwaad wordt verslagen. Jezus’ sterven bewerkstelligt dus welbeschouwd niet een opheffing van Gods toorn, maar Gods overwinning op het kwaad…"

Lees meer...

1. - 20 december 2018 - www.nd.nl...

Een rebellengroep rond een baby in een trog

Recensie door Andries Zoutendijk

"...Kan God niet zonder offer vergeven? Deze klemmende vraag stelt Reinier Sonneveld in zijn boek … Reinier Sonneveld liep vast op de kruisiging van Christus. Die gebeurtenis in het verleden moest ‘het’ zijn maar hij beleefde er niets aan.   De kruisiging is geen zoenoffer om Gods toorn weg te nemen, schrijft hij in Het vergeten evangelie. Jezus ging naar het kruis om het kwaad te overwinnen door het te absorberen…"

Lees meer...