www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE


Reformatorische spiritualiteit
Een praktische studie naar de gereformeerde spirituele erfenis
dr. J.R. Beeke
Uitg. De Groot Goudriaan, Kampen, 2009
553 blz.
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...

of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl
 
Een praktische studie naar de gereformeerde spirituele erfenis Spiritualiteit is 'in'. Velen zoeken naar nieuwe vormen van spiritualiteit, soms in oosterse religies. Wat de meesten niet weten, is dat in de geschiedenis van het gereformeerd protestantisme een schat aan spirituele werken ligt opgeslagen. De reformatoren, maar vooral ook de nadere reformatoren en puriteinen hebben veel geschreven over de omgang met God, de strijd tegen het kwaad in de mens, meditatie en levenswandel. Dit boek beschrijft o.a. Calvijns visie op de geloofszekerheid, de puriteinen en de meditatie, de prediking van de Erskines, Teellinck en de praktijk der godzaligheid en vele andere onderwerpen. Beeke bewijst dat de spiritualiteit van de gereformeerde traditie nog springlevend en actueel is.


1. Ellips - 1 september 2009 - www.medema.nl tijdschriften ellips

Spiritualiteit in gereformeerd perspectief

Boekrecensie door Dr. Klaas van der Zwaag

Spiritualiteit is al geruime tijd in. Maar hoe zit het met de gereformeerde of reformatorische variant? Het is alweer lange tijd geleden dat W.H. Velema zijn boek Nieuw zicht op gereformeerde spiritualiteit (1990) schreef. Het gaat in de gereformeerde spiritualiteit om de vraag hoe het Evangelie toegepast wordt in het leven van de mens, betoogt dr. Van der Zwaag. Een aantal werken brengt deze gereformeerde variant in kaart.




1. Reformatorische spiritualiteit

Een grondleggend boek is van de hand van dr. J.R. Beeke, hoogleraar systematische
theologie aan het Puritan Theological Reformed Seminary in Grand Rapids (VS),
Reformatorische spiritualiteit: Een praktische studie naar de gereformeerde spirituele
erfenis. De term puriteins in de naam van de opleiding waaraan dr. Beeke verbonden is, verwijst naar de stroming in de Engelse kerkgeschiedenis die de nadruk legt op een reformatie van mens én samenleving.

De bijbelse insteek van gereformeerde spiritualiteit blijkt duidelijk uit het boek van Beeke. Hij schrijft in zijn voorwoord dat het probleem van de spiritualiteit van vandaag is dat zij niet stevig verankerd is in de Heilige Schrift en te vaak ontaardt in een onbijbelse mystiek. Er is een spiritualiteit nodig die zich kenmerkt door een accent op het verstand én het hart. We worden volgens Beeke geconfronteerd met enerzijds een droge, gereformeerde orthodoxie die in de leer wel zuiver is maar waar een krachtig, vroom leven ontbreekt, anderzijds is er de charismatische en pinksterbeweging die als reactie op dit vormelijke christendom te zeer de nadruk legt op emotionaliteit, die zijns inziens echter niet vast verankerd is in de Schrift.

Zijn pleidooi is er dus één voor een bijbelse spiritualiteit. In het boek zijn bijdragen gewijd aan de opvattingen van Calvijn en puriteinse schrijvers als Amesius (William Ames) en de gebr. Ebenezer en Ralph Erskine. Twee Nederlandse theologen W.J. op 't Hof en A. de Reuver schreven bijdragen over de gereformeerde 'oudvaders' W. Teellinck (1579-1629) en J. van Lodensteyn (1620-1677) en de lutherse theoloog H.F. Kohlbrugge (1803-1875).

Beeke schrijft over de puriteinse kunst van het mediteren, de didactische functie van de wet, de rechtvaardiging door het geloof alléén en de heiliging van het leven. In een slothoofdstuk
over de blijvende kracht van een bevindelijk-gereformeerde prediking laat hij zien waar het in de gereformeerde spiritualiteit om moet gaan. Het woord bevindelijk betekent 'uit ervaring'. Een bevindelijke prediking legt een sterk accent op hoe een christen de bijbelse, christelijke leer ervaart in zijn leven. Een bevindelijke prediking stelt dat het geloof door de Heilige Geest ervaren en doorleefd moet worden. Maar bevinding mag niet losgemaakt worden van de Schrift, noch van het dagelijks leven.

Een scherpe constatering van Beeke is dat zonder zo'n bevindelijke prediking mensen voor eeuwig verloren gaan. Niet dat de bevinding zalig maakt of het geloof — want Christus maakt ons zalig — maar het geloof is wel bevindelijk van aard. Het gaat om de werkelijke toepassing van het heil door het werk van de Geest, waardoor Christus ook in het hart van de mens komt. Hij kritiseert predikanten die niet zelf weten wat het is om Christus ontmoet te hebben en hoe kunnen zij dan anderen leiden tot Christus?

Dr. Klaas van der Zwaag (1955) studeerde filosofie en theologie aan de VU Amsterdam; promotie 1999. Hij is kerkredacteur bij het Reformatorisch Dagblad en medewerker van diverse (kerk)historische en theologische bladen.


Lees ook: 1. Reformatorische spiritualiteit...
                   - Een praktische studie naar de gereformeerde spirituele erfenis
                  door dr. J.R. Beeke
                  Uitg. De Groot Goudriaan, Kampen, 2009
                  553 blz.; prijs € 59,90

Lees ook: 2. Willem Teellinck - Leven, geschriften en invloed...
                  door Prof. dr. W.J. op ’t Hof
                  Uitg. De Groot Goudriaan, Kampen, 2008
                  667 blz.; prijs € 49,90

Lees ook: 3. Geschonken genade - Over de toepassing van het heil...
                  door John Flavel
                  Uitg. Den Hertog, Houten, 2008
                  510 blz.; prijs € 42,50

www.vergadering.nu