www.vergadering.nu De Leesmap www.vergadering.nu


Meer over het EH-Symposium...Ellips – 29 januari 2005

EH-Symposium

Hette Abma

'Ook nu wil Jezus zieken genezen'

Dit is de bijdrage van ds. Hette Abma tijdens het EH-Symposium over 'Lijden, ziekte en genezing` op 26 november jl. Sommigen zouden zijn standpunt waarschijnlijk tussen de twee andere artikelen 'plotten'.

Maandblad Ellips...Wie vertrouwd raakte met de evangelieverhalen, weet hoe dikwijls Jezus zieke mensen genezen en allen die door demonen overweldigd waren, bevrijding geschonken heeft. Veel zogezegd christelijke mensen reageren daarop met de doodnuchtere opmerking: dat was vroeger zo en vroeger is nu niet. Als ze lezen over de wonderen, dan geven ze er met een theologische behendigheid een geestelijke draai aan. Er is genezing van de melaatsheid der zonde. Geestelijk verlamden worden op de been geholpen. En ga zo maar door. Dit is helemaal waar. Maar als het ertoe beperkt blijft. dan wordt het werk van Jezus geweldig ingeperkt.

Streeptheologie

Wanneer we als stelling poneren dat de dienst der genezing door Jezus ook in onze tijd als taak aan de gemeente is opgedragen, is te voorspellen wat de respons daarop zal zijn. Nog steeds vragen ambtsdragers en gemeenteleden zich af of die opdracht niet beperkt bleef tot de beginperiode van de geschiedenis der kerk en dat die nu niet meer geldt. Ooit heeft prof. J.H. Bavinck deze vorm van denken raak getypeerd als 'streeptheologie'. Op een eigenmachtige manier wordt er een denkbeeldige lijn getrokken. Na de zegenrijke werkzaamheden van de apostelen waren de charismata eigenlijk niet meer nodig. Wonderen zullen slechts bij hoge uitzondering gebeuren.

De kerkgeschiedenis lijkt hen in het gelijk te stellen. Aanvankelijk konden de kerkvaders nog getuigen van wonderlijke genezing en bevrijding. Later worden deze verschijnselen helaas minder. De dienst van de genezing komt volgens hen op de achtergrond ten gevolge van een proces van verwereldlijking. Gewiekst werd deze kwalijke ontwikkeling met een theologische argumentatie toegedekt. Het vormde een streep door de rekening van Gods heilseconomie. Hoe graag wil de Here immers zijn beloften inlossen! Jammer genoeg hebben ook de reformatoren de opdracht tot de bediening van genezing en bevrijding beperkt gezien tot de begintijd. Toen leverden de wonderen een bewijs voor de geloofwaardigheid van het evangelie. Alsof we daar in onze tijd niet dringend behoefte aan zouden hebben!

In de negentiende eeuw werd door Johann Christoph Blumhardt de aandacht gevestigd op het bijbelse feit dat Jezus Christus gisteren en heden dezelfde is en voor altijd. Velen kwamen naar Möttlingen en Bad Boll om genezing te ontvangen. Zijn baanbrekende werk mag voor ons een geweldige stimulans betekenen. Telkens geeft God nieuwe mogelijkheden. In het begin van de twintigste eeuw was de Pinksterbeweging waarschijnlijk te heftig om een weg te banen binnen de gevestigde kerk. Daarna was er de herkansingsmogelijkheid die geboden werd toen de charismatische beweging zich deed gelden binnen de traditionele gemeenten. Ook in onze dagen is er opnieuw veel aandacht voor de dienst der genezing. Grijp de kansen door God u gegeven!

Medische zorg

Voordat ik de aandacht wil vestigen op de medische zorg, is het mijn verlangen eerst nog een goede afbakening te geven. Het is onjuist als de dienst der genezing en de medische zorg tegen elkaar worden uitgespeeld. Er behoeft allerminst gedacht te worden aan een soort concurrentiepositie. We mogen in de opzienbarende ontwikkelingen in de geneeskunde een geschenk van de hemel zien. Helaas verwachten velen echter wonderen van de gezondheidszorg en wordt God van lieverlee op de achtergrond gedrongen. Door de aandacht voor de dienst van de genezing mogen we weer leren allereerst met onze kwalen en ziekten tot de Here de toevlucht te nemen.

Vervolgens lijkt het me van belang een kritisch geluid te laten horen over de alternatieve geneeswijzen. Vaak wordt dan subiet als argument pro aangedragen: ze helpen toch! Maar daar hangt wel een vervelend prijskaartje aan. Demonische machten en krachten kunnen zorgen voor genezing. Dit blijkt uit de nadelige effecten. Wie geestelijk gebonden raakt, die klaagt over hindernissen in het gebedsleven. Of geeft te kennen een blokkade te ervaren bij het luisteren naar de verkondiging van het evangelie. Intussen kan ik best begrijpen dat iemand in het alternatieve circuit terechtkomt. Er kan gesproken worden over de onbetaalde rekening van de reguliere geneeskunde.

Maar tegelijk ligt er een geweldige schuld bij de kerk. Juist heel serieuze christenen zoeken hun heil bij occulte genezers. Het blijft merkwaardig dat in een dergelijke context veel gewaarschuwd wordt, maar niet in deze richting. Wanneer iemand het vervolgens wel doet, volgen vaak boze reacties. Zou dat niet een bewijs vormen voor gebondenheid door demonische machten? Het is de Here een gruwel wanneer we ons inlaten met occulte genezers. Maar het bloed van Jezus Christus reinigt van alle zonden. Ook de occulte. In de Naam van de gekruisigde en opgestane Heer is er bevrijding uit de wurgende greep der boze machten en krachten.

Dienst der genezing

Bij voorkeur spreek ik over de dienst der genezing. Terecht zijn velen beducht voor de praktijk van gebedsgenezing. Vanuit mijn jeugd herinner ik me nog wat er verteld werd over de massale campagnes van Hermann Zeiss en T.L. Osborne. Er gebeurden wonderen. Toch zijn ook velen met hun verwachting beschaamd uitgekomen. Met nadruk werd gezegd: wie gelooft, die zal genezing ontvangen. Wat een teleurstelling als iemand dan niet beter wordt. Je blijft met je ziekte zitten en bovendien rijst er twijfel betreffende de oprechtheid van je geloof.

Uit zulke nare ervaringen mag leergeld betaald worden. We dienen heel serieus in te gaan op de problematiek van hen die geen genezing ontvangen. Soms kan het anders gaan dan we gehoopt hadden. Dit behoeft niet te leiden tot frustratie. Wie weet geen ontroerende voorbeelden van diep gelovige broeders en zusters die geestelijke winst mochten boeken uit het leren aanvaarden van de moeite van een chronische ziekte of een blijvende handicap? Het lijden kan ook zo'n zegenrijke werking hebben. De apostel geeft treffend te kennen dat alle dingen meewerken ten goede voor de liefhebbers van God!

Laten we, om negatieve associaties bij voorbaat uit te sluiten, spreken over de dienst der genezing. Dit kan direct duidelijk maken dat het gaat om een integrerend deel van het gemeentelijk leven. Het vormt een segment dat verwijst naar de kern, namelijk de openbaring van Jezus Christus als onze Redder, Genezer en Bevrijder. De dienst der genezing kan net zo min gemist worden als de dienst van het Woord, de dienst van de sacramenten, de dienst der gebeden of de dienst der barmhartigheid. Op deze manier kunnen we ook voorkomen dat er erg eenzijdig het accent gelegd wordt op de genezing. Centraal dient de verkondiging te staan en dan zal er wel een nauw verband blijken te zijn tussen de prediking van het Koninkrijk en de genezing van allerlei ziekten (Matt. 9:35).

Het is van wezenlijk belang dat het licht vanuit het Woord valt op ons ziek-zijn. Mogelijk is het een oordeel over ons persoonlijk of gemeentelijk leven (1 Kor. 11). God wil ons oproepen tot bekering en gebruikt daarbij de ziekte als middel. Uiteraard mogen we niet in de geest van de vrienden van Job suggereren dat er altijd een bepaalde zonde als oorzaak van een ziekte beleden moet worden. 't Kán het geval zijn. Het volk Israël wordt opgeroepen tot gehoorzaamheid aan de Here. Dan zullen het geen plagen of kwalen opgelegd worden, zo krijgen we te horen in wat Karl Barth noemt de Magna Charta van de dienst der genezing (Ex. 15:26). Daar kan de gemeente van Jezus Christus ook haar winst mee doen. Vanwege zonde heeft genezing ook alles te maken met bekering: Ik zal uw afkerigheid genezen (Hos. 14:5). En Jesaja profeteerde met het oog op de lijdende Knecht des Heren: Hij heeft onze kwalen op zich genomen en onze ziekten gedragen (Jes. 53:4).

Bevrijding

Het gaat God om een totale verlossing: verzoening, genezing en ook bevrijding. Soms lijkt het of de duivel ermee speelt. Dat zal waar zijn! De satan krijgt soms de kans om mensen lichamelijk en psychisch te laten lijden (Job). Laten we de verzoeking van de grote tegenstander niet onderschatten. De duivel gaat rond als een briesende leeuw. Het is zijn gruwelijke streven om ons naar de ondergang te leiden. Maar we kunnen sterk zijn in Gods kracht en gerust in zijn bescherming. Uiteindelijk heeft Jezus al wat duivels is, reeds overwonnen. Het komt erop aan dat we heel concreet onze noden en zorgen aan de Here voorleggen. In goed vertrouwen, zegt Jakobus (1:6), anders zijn we net een golf der zee gelijk. We moeten een indringend beroep op de beloften van God doen. Net als Luther. Na de genezing van zijn vriend Melanchton gaf hij te kennen: 'Ik heb een hele zak met beloften voor de voeten van God geworpen en zie, mijn vriend is genezen!' Wat het gebed van een rechtvaardige al niet vermag. Het zal de zieke gezond maken en de Here zal hem oprichten (Jak. 5:15). We moeten niet dwingend te werk gaan. Naar mijn besef kun je geen genezing claimen. Dat zou dwingelandij zijn.

Taak van de gemeente

Het is van groot belang in de dienst der gebeden met naam en toenaam onze zieken in de zorg van de Here aan te bevelen. Op aanwijzing van de Heilige Schrift mag iedere gelovige met handoplegging bidden (Mark. 16:17). Op die manier wil God zijn zegen geven. Daarnaast kan op de ambtsdragers een beroep gedaan worden om te bidden terwijl er tevens ziekenzalving verricht wordt. Wat een enorme zegen wil God daarop schenken! Het hangt niet af van de handoplegging of de ziekenzalving. 

Terecht zijn velen benauwd voor manipulatie. Het is een bijzonder voorrecht dat Jezus ons als zijn handlangers wil gebruiken. Elke gedachte aan magische krachten moet worden uitgebannen. En passant wil ik de aandacht erop vestigen dat er in Jak. 5: 16 ook gesproken wordt over het belijden van zonden. Wat kunnen we onze winst ermee doen als we de betekenis van de biecht weer gaan verstaan. Verdrongen haatgevoelens en voortwoekerende conflicten hebben zo'n verziekende werking!

Gelukkig zijn de wonderen de wereld nog niet uit. Bijzondere dingen gebeuren tot roem van Gods genade. Tekenen vormen altijd een bevestiging van de verkondiging. Tegelijk verwijzen ze ook naar het komende Rijk. Even worden de contouren zichtbaar. Wat een bemoediging geeft dat. Eens zal niemand meer zeggen: Ik ben ziek, want het volk dat daarin woont, heeft vergeving van zonde. En dan zullen ook definitief de navrante gevolgen van de zonde zijn weggenomen. 


Ds. G. Hette Abma (1947) studeerde theologie aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Sinds 1983 is hij predikant te Gouda, in een gemeente waar al vele jaren ernaar gestreefd wordt de dienst der genezing gestalte te laten aannemen.

De Leesmap-index


 

www.vergadering.nu