Evangelisch-Gereformeerd

De Opwekking komt eraan

NBV recensies in de Bode - Inleiding
  20050110 Bode: Genesis
  20050218 Bode: Ruth&Rechters
  20050318 Bode: Prediker
  20050418 Bode: Jesaja
  20050513 Bode: Amos&Zacharia
  20050617 Bode: Johannes
  20050901 Bode: Handelingen
  20051018 Bode: Romeinen
  20051118 Bode: 1&2Timoteüs-1
  20051118 Bode: 1&2Timoteüs-2
  20051118 Bode: Deuterocanoniek

  20050115 Ellips: Vertalingen
  20050205 Zoeklicht: De inleidingen
  20050310 Uitdaging: Acceptatie
  20050410 Uitdaging: VEG - NBG
  20060510 Uitdaging: Bram Krol
  20070501 Herziene Statenvertaling

  Links

Waar was God?

Abortus - Euthanasie

Kerkgeschiedenis

Satan

Gedurende het jaar 2005 zal deze lijst regelmatig aangevuld worden.
De BODE komt maandelijks met een korte recensie.

Lees mee met de NBV
Amos en Zacharia
door Pieter van de Voorde

Naast de vele vertalingen die mijn boekenkast al bewonen, prijkt nu ook de NBV. Opnieuw ondervind ik weer hoe verrijkend het is om ze met de grondtekst en met elkaar te vergelijken. Hier bespreek ik enkele notities van deze bezigheid met de NBV. Ik hoop dat het voor anderen een stimulans mag zijn om ermee verder te gaan.

Amos

De getallenspreuken in Amos 1:3,6,9,11,13 & 2:1,4 moeten we helaas missen, althans, in de NBV. Amos' uitspraak 'vanwege drie overtredingen van ..., (ja) vanwege vier...' (vgl. Hebr, SV, NBG) is vertaald met 'Misdaad op misdaad'. Het zeer te waarderen streven naar een goede leesbaarheid van de vertaling gaat hier ten koste van de inhoud. Goed leesbaar is de vertaling van Amos (en Zacharia) in haar geheel zeker. Mooi is in 4:11 de vertaling 'een stuk zwartgeblakerd hout dat uit de vlammen is weggerukt' (vgl. Zc3:2). Het geheel is een levendige weergave van de soms emotionele redevoeringen en de krachtige taal van Amos, de veehoeder en kweker van moerbeivijgen (vgl. 4:1). Ingewikkelde zinsconstructies zijn consequent vermeden om een goedlopende tekst te creëren die de lezer boeit en meeneemt in het gesproken profetenwoord. Daarom achtten de vertalers het blijkbaar niet nodig om het bekende woordje 'Zie' (hinn, 2:13; 4:13; 6:14; 7:8), wat onze aandacht trekt, toe te voegen. Voor de leesbaarheid hoeft dit m.i. niet te worden weggelaten.

Wij moeten in ieder geval de aandacht er goed bijhouden als we de NBV bestuderen. Bijv. in 3:2 waar 'y da' vertaald is met 'uitkiezen' i.p.v. 'kennen' (NBG, SV). De vertaling 'uitkiezen' is mogelijk, maar is m.i. te zakelijk en drukt niet duidelijk de essentie van de tekst uit. Het gaat in dit vers om het veel intiemere relationele 'kennen' van God (vgl. y da in Ex2:25). Dit geeft het schrijnende contrast weer tussen Israëls ontrouw en Gods 'kennen' in liefde en trouw. In 8:2 is de Hebreeuwse woordspeling tussen qayits (rijp fruit) en het woord qets ('de tijd is rijp', 'het einde') mooi door vertaald zodat iets van het Hebreeuwse taaleigen doorklinkt in onze Nederlandse oren. Dit laatste is niet onbelangrijk.

Zacharia

Hoewel niet altijd even gemakkelijk te begrijpen, leest de tekst vlot en spreekt aan. Net als bij het boek Amos zijn er tal van wijzigingen ten opzichte van de oude vertalingen (NBG, SV) die heel wel mogelijk zijn en een goed hedendaags verstaan geven van de grondtekst.

Opmerkelijk is dat de belangrijkste wijzigingen te maken hebben met Messiaanse verzen. Wij vinden bijv. in 6:12 de mooie vertaling 'Telg' voor tsemach (NBG: 'Spruit'). Maar in de vertaling van vs. 13 wordt m.i. onterecht gesuggereerd dat de 'priester' zetelt 'op een eigen troon', afzonderlijk dus van de troon waar de 'Telg' op zetelt. Door deze constructie vervaagt de profetische schets van de priesterlijke en koninklijke bediening van Jezus Christus, in één 'troon' en Persoon. Iets dergelijks vinden we ook in 13:6b waar vertaald is 'in het huis van mijn meesters', i.p.v. 'het huis van mijn liefhebbers' (ahab: liefhebben). Exegese bepaalt hier duidelijk de vertaling.

De vertaling in 14:5 'met al de zijnen' doet m.i. tekort aan het Hebreeuwse woord qodesjim. Beter is de SV & NBG51: 'alle heiligen met U'. Hoofdstuk 1 eindigt bij vs. 17, en volgt hiermee de indeling van de Hebreeuwse tekst.

Na mijn kennismaking waardeer ik het bezit van de NBV naast mijn oude en nieuwere vertalingen. Op cruciale momenten moeten we alert zijn, maar dat doet niets af van de kwaliteit en de leesbaarheid van de NBV in haar geheel. Voor jong en oud aanbevolen!

Pieter van de Voorde (1975) heeft zijn Bachelor theologie behaald aan de theologische faculteit te Utrecht en hoopt binnenkort de Master fase af te ronden.