Evangelisch-Gereformeerd

De Opwekking komt eraan

NBV recensies in de Bode - Inleiding
  20050110 Bode: Genesis
  20050218 Bode: Ruth&Rechters
  20050318 Bode: Prediker
  20050418 Bode: Jesaja
  20050513 Bode: Amos&Zacharia
  20050617 Bode: Johannes
  20050901 Bode: Handelingen
  20051018 Bode: Romeinen
  20051118 Bode: 1&2Timoteüs-1
  20051118 Bode: 1&2Timoteüs-2
  20051118 Bode: Deuterocanoniek

  20050115 Ellips: Vertalingen
  20050205 Zoeklicht: De inleidingen
  20050310 Uitdaging: Acceptatie
  20050410 Uitdaging: VEG - NBG
  20060510 Uitdaging: Bram Krol
  20070501 Herziene Statenvertaling

  Links

Waar was God?

Abortus - Euthanasie

Kerkgeschiedenis

Satan

Gedurende het jaar 2005 zal deze lijst regelmatig aangevuld worden.
De BODE komt maandelijks met een korte recensie.

Lees mee met de NBV
Romeinen
door Suzanne Remmelink-Vergouwe

Het is niet eenvoudig het boek Romeinen te vertalen, omdat in de Griekse tekst regelmatig woorden of soms gedeelten van zinnen zijn weggelaten. Het is mogelijk Romeinen op een zg. idiolecte basis te vertalen, maar dan blijft er voor de uitlegger veel werk over. Daarom is Romeinen in de NBV een goede vertaling om te lezen aan tafel en om de redeneringen van Paulus te volgen. Voor bijbelstudie is de NBV minder geschikt. Hieronder een paar voorbeelden van goede en minder goed vertaalde woorden.

In 5:13 is ellogeo goed vertaald: zonder wet wordt er van de zonde geen rekening bijgehouden. Dat is precies wat ook in het Grieks staat en in vergelijking met NBG '51 is deze vertaling duidelijker voor de hedendaagse Nederlander.

In hoofdstuk 4 (vs.3,5,9,11,16,17) is het Griekse woord pistos (en de stamverwante woorden) met 'vertrouwen' vertaald. Pistos kan geloof en vertrouwen betekenen en tegenwoordig zegt vertrouwen veel meer dan geloof. Denk maar aan de uitdrukking 'ik geloof het wel'. Eigenlijk is geloof vertrouwen. Aan mijn ongelovige buurvrouw zou ik het woord 'geloof' uitleggen als vertrouwen op God. De keerzijde is dat de NBV nu suggereert dat er in het Grieks twee verschillende woorden worden gebruikt, namelijk 'geloof' en 'vertrouwen'. Hier ligt dus een taak voor de uitlegger om te vertellen dat dat niet zo is. Het is taaltechnisch mogelijk om alle woorden 'geloof' te vervangen door 'vertrouwen', maar misschien heeft 'geloof' voor de gemiddelde christelijke Nederlander toch een andere connotatie dan 'vertrouwen'.

Een tegengesteld voorbeeld is te vinden in 8:3b en in 8:23 waar sarx (vlees) en soma (lichaam) beide worden vertaald met 'bestaan'. Hierdoor valt het verschil in de Griekse grondtekst weg. (Voor een uitgebreidere studie van de verschillende vertalingen van sarx in de NBV verwijs ik naar het onlangs verschenen artikel 'De Nieuwe Bijbelvertaling' van W.J. Ouweneel in ELLIPS 01/05).

In 1:14 wordt het Griekse woord barbaros vertaald met 'niet beschaafd'. Ik vind het ondenkbaar dat Paulus volken 'niet beschaafd' zou noemen. Deze vertaling suggereert dat Paulus een superioriteitsgevoel heeft tegenover niet-Grieken (en hij is zelfs geen Griek). Dit gevoel herken ik niet in Paulus' brieven omdat hij van zichzelf spreekt als de geringste van alle heiligen (Ef3:8) en van alle apostelen (1Ko15:9). Maar belangrijker is dat het woord dat ook niet inhoudt: barbaros betekent letterlijk 'niet-Grieks', buitenlands, en wordt alleen in het Attisch (5e en 4e eeuw v.Chr.) in de betekenis van 'barbaars' (gevoelswaarde: niet beschaafd) gebruikt. Het is heel goed mogelijk dat de vertalers van de NBV voor niet beschaafd hebben gekozen op basis van het woord anoètos (NBV: ongeletterd) dat er bijna direct achter staat. Dit woord anoètos kan met ,onwetend' (Telos) vertaald worden, maar betekent letterlijk 'niet begrijpend'.

In 13:8 staat er in de NBV 'gehele wet', maar er staat alleen het woord 'wet'. Voor een duidelijke, hedendaags Nederlandse vertaling was het 'gehele' niet nodig.

In 6:17 en 7:25 staat er een voorbeeld van verouderd Nederlands: 'God zij gedankt'. De volgende alternatieven stel ik voor: 'dank zij God' of' met dank aan God'.

Ik hoop dat duidelijk is geworden dat Romeinen in de NBV op een mooie wijze en begrijpelijk vertaald is, maar dat deze vertaling van Romeinen minder geschikt is voor detailstudie.

Suzanne Remmelink-Vergouwe is onlangs afgestudeerd in Griekse en Latijnse Talen en Culturen in Leiden en is tegenwoordig werkzaam als docent Klassieke Talen aan het Gymnasium Celeanum te Zwolle.